Türk savunma sanayisinin ihtiyaçları için 60'a yakın proje yürüten Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE), farklı tipteki insansız hava araçlarıyla (İHA) kullanılmak üzere geliştirdiği Bozok ve Togan'ı seri üretime hazır hale getirdi. TÜBİTAK SAGE Müdürü Gürcan Okumuş, AA muhabirine, güvenlik güçlerinin hava unsurlarının ihtiyaçlarını karşılamak için bir dizi çalışma yürüttüklerini söyledi. Lazer Güdümlü Minyatür Mühimmat Bozok Projesi'nde testlerin tamamlandığını ifade eden Okumuş, Bozok'un İHA'larda kullanılabilecek oldukça etkin bir mühimmat olarak portföyde yerini aldığını bildirdi. Okumuş, İHA'ların son dönemde muharebe sahasındaki etkinliği dikkate alındığında bu araçların mühimmatlarının çok kritik hale geldiğine işaret ederek, "Farklı İHA tiplerine göre özellikle Bayraktar TB2 gibi İHA'larda daha küçük mühimmatlar çok kritik oldu. Son dönemde MAM-L ile yapılan operasyonlardaki etkinliği biliyorsunuz. Bozok da bu sınıfta kendi yerini buldu. 8 kilometre menzille başlayan projede uzun menzil atışları da planlanıyor. Ürün gelişimi tamamlandı, mutlaka ileriye yönelik ek kabiliyetler her mühimmatta olduğu gibi kazanacak ancak şu anda seri üretilebilir hale geldiğini söyleyebiliriz." dedi. - TOGAN SİLAHLI DRONE İLE GÖREVE HAZIR Havadan bırakılan güdümsüz/düşük profil güdümlü mini mühimmat Togan'ın ise çok maliyet etkin bir seçenek oluşturduğunu anlatan Okumuş, "Togan özel kullanım alanları olabileceğini düşündüğümüz bir mühimmat. Hürkuş ile bazı test atışları yaptık. Bir yandan drone (mini İHA) piyasası gelişiyor, farklı ürünler ortaya çıkıyor. ASİSGUARD'ın Silahlı Drone Sistemi Songar ürünüyle bazı testler, atışlar yaptık. Togan'ı da son aşamaya gelmiş, seri üretilebilir bir ürün olarak görüyoruz. Farklı platformla da kullanılabilecek maliyet etkin bir ürün. Belli konseptler içinde kullanılabilecek farklı bir mühimmat olarak gelişimini tamamladı." diye konuştu. - İHA VE JETLERİN YENİ SİLAHI KUZGUN Gürcan Okumuş, TÜBİTAK SAGE'nin iç projesi olarak yürütülen Kuzgun Modüler Mühimmat Ailesi'nin de önemli aşamalara geldiğini bildirdi. Kuzgun'un tamamen itkisiz bir modeli dışında mini turbojetli modeli de olacağını, bunlara küçük, katı yakıtlı bir model ekleneceğini dile getiren Okumuş, Kuzgun'un farklı arayıcı başlıklarla görev yapacağını belirtti. Okumuş, Kuzgun'un modüler olması yönünde çaba harcadıkları bilgisini vererek, şunları kaydetti: "Çok kolay kullanılabilir, farklı modellerin bir hazır paket içinden seçilebilir olmasını amaçlıyoruz. Önemsediğimiz bir proje, farklı ürün aileleri olacak. Devamlı yeni yetenekler, ek kabiliyetlerle gelişim süreci devam edecek. 2021 IDEF'te de sergileyeceğimiz, ön plana çıkaracağımız mühimmat olacak. Hem İHA'larda hem jetlerde kullanılabilecek. Farklı platform alternatifleri de olacak Kuzgun için. Jetlerde farklı sayılarda ve aynı anda farklı varyantlarla kullanılabilecek. Bir yandan da maliyet etkin olabilecek. Bir ürün geliştirmek uzun ve pahalı bir süreç. Buradaki hedefimiz baz ürün geliştirdikten sonra çok farklı platformlarda, çok farklı varyantlarıyla bu ürünün kullanılabilmesini sağlamak. Çok etkin olarak anti-personel, delici harp başlıklı varyantları olacak. Anti-radar diyebileceğimiz bazı özellikleri olabilecek, hava savunma sistemlerine karşı etkin kullanılabilecek. Kuzgun'un hemen her saha ve platformda kullanılmasını hedefliyoruz. Belli varyantlarında bu yıl testlerine başladığımızda belki 2022'de bir noktaya geleceğini düşünüyoruz ama turbojet ve katı yakıtlısı arkadan gelecek. Bunlar projelendirilmesi ve üretimi gelecek ürün siparişleriyle de alakalı." - SARB-83 İÇİN GERİ SAYIM Gürcan Okumuş, ilk kez 2019 yılında tanıttıkları ardışık delicili uçak bombası Sarb-83'ün envantere girmesine yönelik bir sipariş süreci bulunduğunu bildirdi. Sarb-83'ün seri üretimine ilişkin çalışmalara başladıklarını belirten Okumuş, "Bu mühimmat yakın zamanda envantere girecek. Sarb-83 artık belli bir yola girdi. Sert-82'de ise geliştirme tarafı devam ediyor. Yakın bir zamanda da testlerini tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Bunlar TÜBİTAK SAGE'nin iç projeleri olarak yürüyor, sipariş ve projelendirme takvimine göre hız kazanabiliyor veya daha yavaş ilerleyebiliyor." dedi. TÜBİTAK SAGE'nin şu anda 60'a yakın proje yürüttüğünü ifade eden Okumuş, temel olarak mühimmat, platform projeleri üzerinde çalıştıklarını, bunun yanında çok önemli projeler için alt bileşen, alt sistem geliştirme yönünde de destekleri olduğunu söyledi. Okumuş, halen çok önemli ve kritik bazı bileşenlerin üretimini gerçekleştirdiklerini vurgulayarak, "Bir yandan da önemli test altyapılarına sahibiz, tesis anlamında farklı kuruluşlara destekler sağlıyoruz. Yoğun bir tempodayız, çok fazla proje yürütüyoruz, bir yandan da elimizden geldiğince savunma sanayisinde faaliyet gösteren kuruluşlarımızın projelerine destek olacak iş paketleri yürütüyoruz." diye konuştu.