Bugün hepimiz farkında olmadan çocuklarımızı ekranlara teslim ediyoruz. Aile dizisi diye açılan birçok yapım, artık “sınır” tanımıyor. Tarhan tam da bu noktada uyarıyor:
“Ahlaki değerleri çiğneyen sahneler, çocukların bilinçaltına normalmiş gibi yerleşiyor.”
Yani bir anne-baba, birlikte ensest temalı bir dizi izleyip “biz anlamıyoruz” dese bile, çocuk anlıyor, hem de fazlasıyla.
Dizi izlerken verdiğiniz tepki bile eğitimdir
Prof. Dr. Nevzat Tarhan’a göre çocuk, dünyayı anne babasının gözünden görür. O neye gülüyorsa, neye sinirleniyorsa, neye sessiz kalıyorsa çocuk onu model alır.
Bir dizide, filmde ya da sosyal medyada ensest bir hikaye anlatılıyorsa, oradaki sessizlik bile mesajdır. Tarhan bu durumu şöyle özetliyor:
“Aile içinde konuşulmadan bırakılan her şey, çocuk için ‘normaldir’.”
Mahremiyet Eğitimi: “Hayır demeyi öğretin”
Tarhan’ın özellikle üzerinde durduğu konulardan biri de çocuklara mahremiyet bilinci kazandırmak.
Çocuğa küçük yaşta “vücudunun sana ait olduğu”, “kimsenin dokunamayacağı”, “rahatsız hissettiğinde yüksek sesle hayır diyebileceği” öğretilmeli.
Bu sadece cinsel istismarı önlemek için değil, özgüveni yüksek bir birey yetiştirmek için de şart.
Tarhan, “Mahremiyet eğitimi, tuvalet eğitimi kadar önemli bir basamaktır,” diyor.
Evde sınır yoksa, çocuk dışarıda da sınır bilmez
Birçok aile, çocuğuna her şeyi özgürce sunmayı “modern ebeveynlik” sanıyor. Ama Tarhan bu noktada uyarıyor:
“Sınır koymayan aile, farkında olmadan çocuğun güven duygusunu zedeler.”
Çocuk, neyin yanlış olduğunu bilemez hale gelir. Hangi davranışın zarar vereceğini kestiremez.
Yani sevgi, disiplinle el ele gitmeli; yoksa sevgi tek başına yetmez.
Ensest dizisini izledikten sonra şaşırmayın”
Tarhan’ın sert ifadesinin altında aslında çok basit bir gerçek yatıyor:
Bir çocuk evde her şeyi normal görüyorsa, dışarıda da aynısını normalleştirir. Ailede konuşulmayan, görmezden gelinen, “bizim başımıza gelmez” denilen şeyler, bir gün çok daha acı bir şekilde karşımıza çıkabilir.
Sessizlik de Bir Eğitimdir
Anne ve babalar için Tarhan’ın sözleri kolay sindirilecek türden değil, ama uyarı tam kalbinden geliyor.
Evde neye güldüğünüz, neye sessiz kaldığınız, neyi geçiştirdiğiniz… Hepsi bir gün çocuğun karakterinde yerini buluyor.
Sessiz kalmayın.
Yanında olun.
Anlatın.
Çünkü bazen bir “hayır” kelimesi, bir çocuğun hayatını kurtarır.
