Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak, şekerin alternatifi olarak sıkça tercih edilen yapay tatlandırıcılarla ilgili önemli uyarılarda bulundu. Kalori içermemeleri nedeniyle özellikle diyet yapan bireyler tarafından sıkça tercih edilen bu tatlandırıcıların, bazı sağlık riskleri taşıdığına dikkat çekti.
Yapay tatlandırıcılar; içecekler, tatlılar ve düşük kalorili ürünlerde yaygın olarak kullanılıyor. Şekerin yerine tat vermesi amacıyla geliştirilen bu katkı maddeleri, önerilen sınırlar içinde kullanıldığında genellikle güvenli kabul edilse de, uzun vadeli etkilerine dair tartışmalar sürüyor.
Kilo Vermeye Yardımcı m?
Tatlandırıcıların kalorisiz oluşu, kilo kontrolü için avantaj gibi görünse de bazı bireylerde bu durum ters etki yaratabiliyor. Budak, “Yapay tatlandırıcılar, iştahı baskılamadığı gibi bazı bireylerde tatlı isteğini artırarak daha fazla yemek yeme davranışına neden olabilir” diyerek, bunun kilo kontrolünü olumsuz etkileyebileceğini vurguladı.
Metabolizma ve Bağırsak Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Yapay tatlandırıcıların bazı araştırmalarda metabolik sendrom, obezite ve tip 2 diyabetle ilişkilendirildiğine değinen Budak, bu maddenin ayrıca bağırsak mikrobiyotasını da değiştirebileceğini belirtti. Mikrobiyotada meydana gelen bozulmaların ise çeşitli kronik hastalıklara zemin hazırlayabileceği ifade edildi.
Tatlıya Düşkünlüğü Artırabilir
Yapay tatlandırıcıların yoğun tatlılık hissi nedeniyle tat alma duyusunu etkileyebileceğini söyleyen Budak, “Bu maddeleri sürekli tüketmek, kişinin doğal olmayan tatlılara alışmasına neden olur. Sonuç olarak, bireyler daha fazla tatlı ve yüksek kalorili yiyeceklere yönelir” dedi.
İnsülin Tepkisi ve Psikolojik Etkiler
Araştırmalara göre, yapay tatlandırıcılar insülin salınımını etkileyebilir. Bu da özellikle diyabet riski taşıyan kişiler için risk oluşturabilir. Ayrıca psikolojik olarak “tatlıya düşkünlüğü” devam ettirebileceği için sağlıklı bir beslenme düzenini zorlaştırabilir.
Ölçülü Tüketim Önerisi
Yapay tatlandırıcıların bireyden bireye farklı etkiler gösterebileceğini belirten Diyetisyen Budak, “Kimileri bu maddeleri tolere edebilirken, kimilerinde sağlık üzerinde olumsuz etkiler gözlemlenebilir. Bu nedenle ölçülü tüketim ve kişisel takip çok önemli” diyerek sözlerini tamamladı.