Son yıllarda sağlıklı yaşam trendlerinin başını çeken “glutensiz beslenme”, çölyak hastalığı ya da gluten hassasiyeti olmayan bireyler tarafından da giderek daha fazla tercih ediliyor. Peki bu gerçekten sağlıklı mı, yoksa popüler bir yanılgı mı? Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak, glutensiz yaşamın inceliklerini ve bilinmesi gerekenleri detaylarıyla anlattı.
Gluten Nedir?
Gluten; buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan doğal bir proteindir. Özellikle çölyak hastaları için gluten tüketimi bağışıklık sistemini harekete geçirerek ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Glutensiz diyet, bu bireyler için yaşam boyu süren bir tedavi şekli. Ayrıca buğday alerjisi, gluten ataksisi veya çölyak dışı gluten duyarlılığı olan bireylerde de glutensiz beslenme, semptomların hafifletilmesinde önemli bir rol oynuyor.
Ancak uzmanlara göre bu diyetin sağlık gerekçesi olmadan uygulanması ciddi sorunlara yol açabilir.
Moda Diyetlerin Tuzağına Düşmeyin!
Glutensiz beslenmenin zayıflattığı veya daha sağlıklı bir yaşam sunduğu iddiası sıkça dile getiriliyor. Fakat Uzman Diyetisyen Aslıhan Küçük Budak, bunun büyük bir yanılgı olduğunu vurguluyor:
“Glutensiz diyetler, gerekli sağlık durumları dışında tercih edildiğinde demir, çinko, folat, niasin, posa ve B vitaminleri eksikliği gibi beslenme bozukluklarına yol açabiliyor. Ayrıca sanılanın aksine, gluten içermeyen işlenmiş ürünler genellikle daha yüksek glisemik indekse sahip ve daha kalorili. Bu da kilo vermeyi değil, aksine kilo alımını tetikleyebilir.”
Endüstriyel Glutensiz Ürünlere Dikkat!
Glutensiz ekmek, makarna, kek gibi endüstriyel ürünlerin çoğu, besin değerleri açısından zengin görünse de işin aslı öyle değil. Uzmanlar bu ürünlerin glutenli alternatiflerine kıyasla daha az lif ve protein içerdiğini, fakat daha fazla yağ ve şeker barındırdığını ifade ediyor.
“Glutensiz bir ürün her zaman daha sağlıklı anlamına gelmez. Raflarda ‘gluten free’ etiketiyle satılan her ürün bilinçsizce tüketilmemeli,” diyor Budak.
Glutensiz Yaşam Cebi Zorluyor
Artan talep, glutensiz ürün pazarını hızla büyüttü. Ancak bu büyümenin bir bedeli var: Fiyatlar. Aynı gramajdaki glutensiz bir makarna, standart ürünün neredeyse 3 katı fiyata satılabiliyor. Bu durum, bu diyeti sürdüren bireyler için ekonomik bir yük anlamına geliyor.
