Beslenme dünyasında büyük yankı uyandıran bir araştırma, Amerikan Ulusal Sağlık Enstitüleri'nden (NIH) geldi. Bilim insanları, günümüzün en çok tartışılan iki diyeti—vegan ve ketojenik diyetlerin—bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini masaya yatırdı. Bulgular, her iki diyetin de bağışıklık sistemini farklı şekillerde etkilediğini ve sağlığımız üzerinde düşündüğümüzden çok daha karmaşık etkiler yarattığını ortaya koydu.
Bilim Ne Diyor?
Araştırma, cinsiyet, yaş, etnik köken ve vücut kitle indeksi gibi faktörler açısından farklılık gösteren 20 katılımcı üzerinde yürütüldü. Her biri iki hafta boyunca hem vegan hem de keto diyetini deneyimledi. Bu süre zarfında, tüm katılımcılar Metabolik Klinik Araştırma Birimi'nde gözetim altında kaldı. Süreç boyunca kan, idrar ve dışkı örnekleri alınarak çok katmanlı (multi-omik) analizler yapıldı.
Vegan Diyet: Doğuştan Gelen Bağışıklıkta Güçlenme
Vegan diyeti, bağışıklık sistemimizin virüslere karşı ilk savunma hattı olan doğuştan gelen bağışıklık yollarında hızlı değişimlere neden oldu. Aynı zamanda, yüksek demir içeriği sayesinde kırmızı kan hücreleriyle ilişkili metabolik aktiviteleri de artırdı. Vegan diyet sırasında katılımcıların kalori alımının düşmesi de dikkat çekti.
Keto Diyet: Adaptif Bağışıklıkta Etkili Artış
Keto diyeti ise bağışıklık sistemimizin öğrenme ve hatırlama yeteneğini temsil eden adaptif bağışıklık yollarını aktif hale getirdi. T ve B hücreleriyle ilişkili tepkiler hızla artarken, vücutta proteinler ve dokular üzerinden daha geniş çaplı etkiler gözlemlendi. Ayrıca amino asit metabolizmasında da belirgin değişiklikler oldu.
Mikrobiyomlar da Diyetten Etkilendi
İlginç bir şekilde, sadece iki haftalık uygulama bile katılımcıların bağırsak mikrobiyomlarında değişime yol açtı. Üstelik bu değişiklik, hangi diyeti önce yaptıklarına bağlı olmaksızın gerçekleşti.
Uzmanlar Ne Diyor?
Araştırmacılar, bu bulguların henüz ilk adım olduğunu, ancak bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerin şaşırtıcı derecede tutarlı ve güçlü olduğunu belirtti. Çalışmanın yazarları, "Beslenmenin insan bağışıklığını düzenlemedeki temel ilkelerini keşfetmek, hastalıkları önleyici ve tedavi edici kişiselleştirilmiş beslenme planları oluşturmamıza büyük katkı sağlayabilir," açıklamasında bulundu.
