Günümüzde sosyal medya, hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Ancak her anı, düşünceyi veya duyguyu paylaşma isteği bazen sınırı aşabiliyor. ‘Oversharing’ olarak adlandırılan bu durum, kişisel mahremiyeti tehdit edebiliyor ve sosyal ilişkilerden psikolojik sağlığa kadar birçok alanda olumsuz sonuçlar doğurabiliyor.
Oversharing Nedir?
İngilizce “share” (paylaşmak) ve “over” (aşırı) kelimelerinin birleşiminden oluşan oversharing, kişinin özel hayatına dair gereğinden fazla veya uygun olmayan bilgileri başkalarıyla paylaşması anlamına gelir.
Bu durum özellikle sosyal medya platformlarında sık görülür. Örneğin;
İlişki sorunlarını herkese açık şekilde paylaşmak,
Sağlık problemlerini ayrıntılı şekilde duyurmak,
Her öğünü, her anı fotoğraflayıp paylaşmak,
Biriyle tartışınca hemen o kişi hakkında olumsuz paylaşımlar yapmak…
Kişi, bunu samimi veya ilgi çekici görünmek amacıyla yapsa da farkında olmadan oversharing yapmış olur.
Oversharing Neden Olur?
Aşırı paylaşımın arkasında çoğu zaman psikolojik veya sosyal nedenler bulunur:
Yalnızlık ve ilgi ihtiyacı
Sosyal medyayı aşırı kullanma alışkanlığı
Sınırları belirlenmemiş ilişkiler
Ani duygu değişimleri
Kendini kanıtlama ve onaylanma isteği
Gergin veya mutsuz sosyal çevre
Bazı durumlarda bipolar bozukluk, borderline kişilik bozukluğu, narsisistik kişilik bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıklar da oversharing eğilimini tetikleyebilir.
Oversharing’in Zararları
Aşırı paylaşım sadece bireyin kendisine değil, ilişkilerine ve sosyal çevresine de zarar verebilir:
1. Mahremiyetin Kaybı
Çok fazla özel bilgi paylaşmak, kişinin kendi gizliliğini yok etmesine yol açar. Bu durum pişmanlık, rahatsızlık veya savunmasız hissetmeye neden olabilir. Ayrıca kötü niyetli kişiler, bu bilgileri kullanabilir.
2. Sosyal Reddedilme
Sürekli ve gereksiz paylaşımlar, çevrede bıkkınlık yaratabilir. Kişi, alay edilme veya eleştirilme riskiyle karşı karşıya kalır.
3. İlişkilerin Zarar Görmesi
Aile, arkadaş veya partnerle olan ilişkiler aşırı açıklık yüzünden zedelenebilir. Paylaşılan her bilgi, yanlış anlaşılma ihtimalini artırır.
4. Psikolojik Etkiler
Oversharing; anksiyete, depresyon, özgüven eksikliği, suçluluk, utanç ve stres gibi duygusal sorunlara yol açabilir.
Oversharing Nasıl Önlenir?
Kendinize paylaşmadan önce şu soruyu sorun: “Bunu herkesin bilmesini ister miyim?”
Duygusal anlarda paylaşım yapmaktan kaçının.
Özel bilgileri sadece güvendiğiniz kişilerle paylaşın.
Sosyal medya kullanım sürenizi sınırlayın.
Gerekiyorsa profesyonel destek alın.
