“Ben giderim adım kalır / Dostlar beni hatırlasın” dizeleriyle hafızalara kazınan Aşık Veysel, ölümünün üzerinden yıllar geçmesine rağmen vatandaşlar tarafından araştırılmaya devam ediyor. Peki, Aşık Veysel kimdir, hayat hikayesi ve eserleri nelerdir?
Doğumu ve çocukluğu
Asıl adı Veysel Şatıroğlu olan büyük halk ozanı, 1894 yılında Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde dünyaya geldi. Çiçek hastalığı nedeniyle iki kız kardeşini kaybeden Veysel, yedi yaşında hastalığa yakalanarak gözlerini kaybetti.
Sazla tanışması ve müzik hayatı
Gözlerini kaybettikten sonra 10 yaşında babasının verdiği sazla çalmaya başladı. Saz ustaları Çamşıhlı Ali ve Molla Hüseyin’den ders alan Veysel, halk müziği ve aşık geleneğinin ustası haline geldi.
Evlilikleri ve çocukları
İlk evliliğini 1919’da Esma Hanım ile, ikinci evliliğini ise 1928’de Gülizar Hanım ile yaptı. Bu evlilikten 7 çocuğu dünyaya geldi. Çocuklardan Hüseyin bebek yaşta hayatını kaybederken, büyük oğlu Ahmet 84 yaşında 2018 yılında vefat etti.
Ahmet Kutsi Tecer ile tanışması ve Sivas Aşıklar Bayramı
1930’lu yıllarda Sivas’ta edebiyat öğretmeni Ahmet Kutsi Tecer ile tanıştı. Tecer’in davetiyle köy enstitüsünde saz hocası olarak görev yaptı ve 5 Ocak 1931’de Sivas Aşıklar Bayramı’nda adını duyurdu.
Eserlerinin yaygınlaşması ve müzik dünyasına etkisi
1970’li yıllarda Selda Bağcan, Gülden Karaböcek, Hümeyra, Fikret Kızılok gibi müzisyenler, Aşık Veysel’in deyişlerini düzenleyerek geniş kitlelere ulaştırdı.
TBMM tarafından aylık bağlandı
Ömrü yoksulluk ve zorluklarla geçen Aşık Veysel, Cumhuriyet’in 10. yılı için yazdığı destan ve Sivas Aşıklar Bayramı’ndaki başarısıyla dikkat çekti. 1965 yılında TBMM tarafından 500 lira aylık bağlandı.
Hayatı boyunca vatan ve birlik mesajları verdi
Aşık Veysel, ölümüne kadar birlik ve beraberliği, insan sevgisini ve dayanışmayı öğütledi. “Kürt’ü Türk’ü ne Çerkez’i / Hep Adem’in oğlu, kızı / Beraberce şehit, gazi” dizeleri bunun en çarpıcı örneklerinden biridir.
Ölümü ve hatırasının yaşatılması
21 Mart 1973’te Sivrialan köyünde hayatını kaybeden Aşık Veysel’in evi günümüzde müze olarak ziyarete açıktır. İlk şiir kitabı Deyişler (1944), diğer eserleri Sazımdan Sesler ve Dostlar Beni Hatırlasın ölümünden sonra Bütün Şiirleri (1984) adıyla tekrar yayınlandı.
En bilinen eserleri ve temaları
Aşık Veysel’in en bilinen eserleri arasında Atatürk’e Ağıt, Beni Hor Görme, Beş Günlük Dünya, Dostlar Beni Hatırlasın, Güzelliğin On Para Etmez, Kahpe Felek, Kara Toprak ve Uzun İnce Bir Yoldayım yer alır; şiirlerinde ise vatan sevgisi, doğa, birlik, çalışma ve yardımlaşma temaları ön plana çıkar.
Anma etkinlikleri ve hatırasının yaşatılması
2014 yılında Devlet Opera ve Balesi, Aşık Veysel’in ölümünün 41. yılı anısına “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı tek perdelik dans tiyatrosunu sahneye koydu. Aşık Veysel’in adı, Türkiye genelinde cadde, sokak ve parklara verilerek hatırası yaşatılıyor.
