ABD’de Temmuz ayında enflasyon, ithal bazı ürünlerdeki fiyat artışlarının benzin ve gıda fiyatlarındaki düşüşle dengelenmesi sonucu sabit kaldı. ABD Çalışma Bakanlığı verilerine göre, tüketici fiyat endeksi yıllık bazda %2,7 artış göstererek önceki ayla aynı seviyede seyretti.
Gıda ve enerji fiyatları hariç tutulan çekirdek enflasyon ise %3,1’e yükseldi. Her iki oran da ABD Merkez Bankası’nın (Fed) %2’lik hedefinin üzerinde gerçekleşti.
GÜMRÜK VERGİLERİNİN ETKİSİ NASIL OLACAK?
Manufacturing kaynaklarından edinilen bilgilere göre, ekonomistler, azalan kira artışları ve ucuzlayan yakıt fiyatlarının, Başkan Donald Trump’ın uyguladığı kapsamlı gümrük vergilerinin etkilerini kısmen dengelediğini belirtti. Nisan ayında yürürlüğe giren %10’luk genel tarife ile birlikte Çin ve Kanada gibi ülkelere uygulanan ek vergiler de fiyatlara yansıdı.
Uzmanlar, tarife oranlarının on yılların en yüksek seviyesine ulaştığını vurgularken, maliyetlerin tüketiciye yansıyacağını ve bazı firmaların ürün gramajını azaltarak fiyatları sabit tutma (shrinkflation) yöntemine başvurabileceği uyarısında bulundu.
FİYATLAR TÜM SEKTÖRLERDE ARTIYOR
Fed’in Eylül ayında faiz indirimi yapıp yapmayacağı konusundaki görüş ayrılıkları sürüyor. İlkbaharda yavaşlayan işe alımlar, faiz indirimi beklentilerini artırırken, çekirdek enflasyondaki yükseliş bu kararı erteleyebilir. Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyonun kötüleşmesi halinde faiz indirimi planlarının askıya alınabileceğini belirtmişti.
Aylık bazda fiyatlar %0,2 artarken, çekirdek fiyatlar %0,3 yükseldi. Benzin fiyatları aylık %2,2, yıllık ise %9,5 azaldı. Gıda fiyatları aylık %0,1 düştü. Ancak ithal ürünlerde gümrük tarifeleri nedeniyle fiyat artışları görüldü; ayakkabı fiyatları aylık %1,4, mobilya fiyatları %0,9 arttı. Kahve fiyatları yıllık bazda %15 yükseldi, Brezilya’dan yapılan ithalata uygulanan vergilerin fiyatları daha da artırabileceği belirtildi.
Trump yönetimindeki Çalışma İstatistikleri Bürosu’nda (BLS) yaşanan görev değişiklikleri ve personel kısıtlamaları, enflasyon verilerinin toplanmasında sıkıntılara yol açtı. Uzmanlar, bunun kısa vadede verilerde oynaklık meydana getirebileceği ifade etti.
Tarifelerden en fazla etkilenen küçük işletmeler, fiyat artışından kaçınmak için yeni gelir kaynakları arıyor. Bazı büyük şirketler ise ürün fiyatlarını yükseltmeye başladı. Procter & Gamble, Walmart, Ralph Lauren ve Under Armour gibi firmalar ürünlerine zam yaparken, kozmetik firması e.l.f. Beauty, Çin’den ithalat maliyetlerinin artması nedeniyle ürün fiyatlarını 1 dolar artırdı.
