Avrupa Birliği’ne (AB) üye ülkelerin liderleri, Rusya’ya ait yaklaşık 210 milyar avro tutarındaki dondurulmuş varlıkların Ukrayna’nın finansmanında kullanılması ihtimalini değerlendirmek üzere Belçika’nın başkenti Brüksel’de bir araya geldi.
AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, 2025 yılının son AB Liderler Zirvesi öncesinde yaptığı açıklamada, zirvede jeoekonomi, genişleme, uzun vadeli AB bütçesi ve özellikle Ukrayna konularının ele alınacağını söyledi. Costa, Ukrayna’nın 2026 ve 2027 yıllarına yönelik mali ihtiyaçlarının güvence altına alınmasının öncelikli hedef olduğunu vurguladı.
Ukrayna İçin 137 Milyar Avroluk Finansman Planı
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Ukrayna’nın söz konusu iki yıl için 137 milyar avroluk finansmana ihtiyaç duyduğunu belirterek, AB’nin bunun üçte ikisini karşılamayı taahhüt ettiğini açıkladı. Von der Leyen, finansman için AB bütçesi üzerinden destek sağlanması ya da savaş tazminatı kredisi olmak üzere iki farklı seçeneğin masada olduğunu ifade etti.
“çözüm bulunmadan bu zirveden ayrılmayacağız”
Von der Leyen, Belçika’nın dondurulmuş Rus varlıklarına ilişkin çekincelerinin dikkate alınması gerektiğini vurgulayarak, olası bir tazminat kredisinde risklerin tüm üye ülkeler tarafından paylaşılmasının AB’nin dayanışma ilkesinin bir gereği olduğunu söyledi. “Ukrayna’nın finansmanına dair bir çözüm bulunmadan bu zirveden ayrılmayacağız” dedi.
Ukrayna’ya Mali Destek Seçenekleri
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da Ukrayna’ya sağlanacak krediler konusunda Belçika’nın endişelerini gözeten teklifler üzerinde çalışıldığını açıkladı. Kallas, Rusya’nın neden olduğu savaşın bedelini tazmin etmesi gerektiğini ve dondurulmuş varlıkların bu amaçla kullanılmasının Avrupa’nın ortak yaklaşımı olduğunu dile getirdi.
Zirvede, Ukrayna’ya sağlanacak mali desteğin ya dondurulmuş Rus varlıkları ya da üye ülkelerin ortak borçlanması yoluyla karşılanması seçenekleri tartışılıyor. AB ve üye ülkeler bugüne kadar Ukrayna’ya 66 milyar avrosu askeri olmak üzere toplam 187,3 milyar avro destek sağladı. Ancak mevcut kaynakların gelecek yılın ilk çeyreğinde tükenmesi bekleniyor.
AB’de Karar Mekanizması ve Üye Görüşleri
Rus varlıklarının önemli bir kısmının Belçika’daki Euroclear kuruluşunda bulunması nedeniyle Belçika, bu varlıkların teminat olarak kullanılması halinde risklerin paylaşılması ve hukuki zeminin netleştirilmesi şartını öne sürüyor. İtalya, Malta ve Bulgaristan alternatif çözümleri desteklerken, Macaristan, Slovakya ve Çekya Ukrayna’ya mali desteğe karşı çıkıyor.
AB’de bu konuda nitelikli çoğunluk yeterli olurken, kararın geçmesi için en az 15 üye ülkenin ve AB nüfusunun yüzde 65’ini temsil eden ülkelerin onayı gerekiyor. Liderler, Noel öncesi yapılan bu son zirvede Ukrayna’nın finansmanı konusunda somut bir karar almayı hedefliyor.
