Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Küresel Aşı Güvenliği Danışma Komitesinin yaptığı araştırmaların, aşılar ile otizm arasında nedensel bir ilişki olmadığını ortaya koyduğunu açıkladı.
Ghebreyesus, Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi’nde gazetecilerle bir araya gelerek 2025 yılına dair küresel sağlık değerlendirmelerini paylaştı ve çatışma bölgelerindeki sağlık hizmetlerine ilişkin bilgiler verdi.
Ghebreyesus, 1998 yılında yayımlanan ve aşılar ile otizm spektrum bozuklukları arasında bağlantı olabileceğini öne süren çalışmanın yanlış olduğunu ve geri çekildiğini hatırlattı.
Bu konuda şunları söyledi:
"DSÖ, Küresel Aşı Güvenliği Danışma Komitesince yapılan ve mevcut kanıtlara dayanarak aşılar ile otizm arasında nedensel bir bağlantı bulunmadığını ortaya koyan yeni bir analizi yayımlıyor. Komite, tiyomersal ve alüminyum adjuvanları içeren aşılarla ve genel olarak aşılar ile otizm arasındaki ilişkiyle ilgili 15 yıl boyunca birçok ülkede yapılan 31 çalışmayı inceledi. Komite, alüminyum veya tiyomersal içeren aşılar dahil, aşılar ile otizm arasında herhangi bir bağlantı bulunmadığı sonucuna vardı."
Ghebreyesus, bunun daha önce 2002, 2004 ve 2012’de yapılan incelemelerle aynı sonuca ulaştığını belirtti.
"Aşılar otizme neden olmaz." diyen Ghebreyesus, son 25 yılda 5 yaş altı çocuk ölümlerinin yılda 11 milyondan 4,8 milyona düştüğünü ve bunun başlıca nedeninin aşılar olduğunu vurguladı.
"Aşılar yaklaşık 30 farklı hastalıkta hayat kurtarıyor"
Ghebreyesus, aşıların insanlık tarihindeki en önemli icatlardan biri olduğunu belirterek, "Aşılar, kızamık, rahim ağzı kanseri, sıtma ve daha birçok hastalık dahil yaklaşık 30 farklı hastalıkta hayat kurtarıyor. Tüm tıbbi ürünler gibi aşılar da yan etkilere neden olabilir ve bu yan etkiler, DSÖ tarafından izlenmektedir. Ancak otizm, aşıların bir yan etkisi değildir. Aşılar sadece çocukları değil yetişkinleri de Kovid-19 ve grip gibi hastalıklara karşı korumak için hayati önem taşıyor." dedi.
2025 yılına dair değerlendirmelerde Ghebreyesus, DSÖ Genel Kurulunda kabul edilen "pandemi anlaşması"nın, dünyayı gelecekteki pandemilere karşı daha güvenli hâle getirecek bir dönüm noktası olduğunu söyledi.
Ghebreyesus, DSÖ’nün insani krizlerde sağladığı yardımları ve çatışma bölgelerindeki sağlık hizmetlerine yönelik saldırıları da aktardı:
"Bu yıl şimdiye kadar 18 ülke ve bölgede sağlığa yönelik 1272 saldırıyı doğruladık"
Ghebreyesus, Gazze, Sudan, Ukrayna ve diğer bölgelerde sağlık tesislerine yapılan saldırılara dikkat çekerek, DSÖ’nün yardımlarını sürdürdüğünü belirtti.
DSÖ Risk Azaltma ve İnsani Yardım Birimi Başkanı Teresa Zakaria ise Gazze’de sağlık hizmetlerinin kritik durumda olduğunu, salgınların önlenmesi ve erken müdahale açısından ciddi sorunlar yaşandığını aktardı:
"Şimdiye kadar insani yardıma erişim çok sınırlı kaldı ve tanı kapasitemiz de çok sınırlı"
Zakaria, Gazze halkına yardım ulaştırmanın zor olduğunu ve sağlık sisteminin ne zaman eski haline döneceğine dair öngörü olmadığını söyledi, önceliklerinin hayat kurtarmak olduğunu vurguladı.
