Cezayir Parlamentosu, ilk kez 1830-1962 yılları arasındaki "Fransız Sömürgeciliğini Suç Sayma" yasa tasarısını tartışmaya açtı.
Parlamentonun alt kanadı olan Ulusal Halk Meclisi’nde düzenlenen genel kurul oturumunda, Meclis Başkanı İbrahim Bugali’ye yasa tasarısını sunması için yetki verildi.
"ULUSAL HAFIZAYI KORUMA" VURGUSU
Siyasi gruplar tarafından imzalanan ortak bildiride, yasa tasarısının milletvekillerinin ortak iradesini yansıttığına dikkat çekilerek şu ifadelere yer verildi:
"Bu yasa tasarısı, milletvekillerinin samimi iradesini yansıtmakta, mevcut yasama döneminin ulusal hafızayı koruma, Cezayir tarihini ve kurtuluş mücadelesini kararlılıkla savunma taahhüdünü somutlaştırmaktadır."
BUGALİ: BU BİR EGEMENLİK VE AHLAKİ DURUŞTUR
Meclis Başkanı İbrahim Bugali, yasa tasarısını sunarken yaptığı konuşmada sürecin sıradan bir yasama faaliyeti olmadığını vurguladı.
Bugali, "Bu oturumumuz rutin bir parlamento prosedürü değil, bilakis tam anlamıyla bir egemenlik eylemi, açık bir ahlaki duruş ve net bir siyasi mesajdır. Bu mesaj, Cezayir'in devredilemez haklarına bağlılığını, halkının fedakarlıklarına ve şehitlerinin mirasına olan sadakatini ifade etmektedir" dedi.
TASARIDA HANGİ DÜZENLEMELER VAR?
Bugali, yasa teklifinin kapsamına ilişkin şu bilgileri paylaştı:
Fransız sömürge döneminde işlenen suçların açık biçimde tanımlanması,
Fransa devletinin sömürgeci geçmişinden doğan sorumluluğunun belirlenmesi,
Tanıma ve özür talep mekanizmalarının oluşturulması,
Sömürgeciliği övmeyi veya propagandasını yapmayı suç sayan cezai düzenlemeler.
"İNTİKAM DEĞİL, EVRENSEL HUKUK" MESAJI
Yasa tasarısının herhangi bir halka karşı hazırlanmadığını vurgulayan Bugali, bunun bir intikam veya kin yasası olmadığını belirtti.
Bugali, "İnsanlığa karşı işlenen suçlar zaman aşımına uğramaz. Bu suçlar güç kullanılarak meşrulaştırılamaz ve sessizlikle geçiştirilemez" ifadelerini kullandı.
İLK KEZ RESMİ OTURUMDA "SUÇ" OLARAK ELE ALINDI
Ulusal Halk Meclisi’ndeki altı siyasi grubu temsil eden milletvekilleri ile bir bağımsız milletvekilinden oluşan yedi kişilik komite tarafından hazırlanan tasarı, 130 yılı aşkın Fransız sömürgeciliğinin ilk kez resmi bir parlamento oturumunda "suç" olarak tartışılması bakımından tarihi önem taşıyor.
Söz konusu komite, Meclis Başkanı Bugali’nin gözetiminde 23 Mart’ta kurulmuştu.
Ulusal Halk Meclisi’nden yapılan açıklamaya göre, sömürgeciliğin suç sayılmasına ilişkin yasa teklifi, diğer bazı düzenlemelerle birlikte önümüzdeki çarşamba günü genel kurulda oylamaya sunulacak.
CEZAYİR-FRANSA İLİŞKİLERİNDE YENİ GERİLİM
Parlamentodaki bu görüşmeler, Cezayir ile Fransa arasındaki ilişkilerin tarihindeki en ciddi krizlerden birinin yaşandığı bir döneme denk geldi.
Paris yönetiminin, Fas’ın Batı Sahra sorununun çözümü için yıllar önce sunduğu özerklik planını tanıması, iki ülke ilişkilerinde aylar önce yeni bir gerilime yol açtı.
Cezayir, Batı Sahra halkının kendi kaderini tayin hakkını savunurken, Fas’ın özerklik planını reddeden Polisario Cephesi’ni desteklemeyi sürdürüyor.
