İsrail’in aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in, işgal altındaki Doğu Kudüs’te Filistinlilerden gasbedilen topraklarda “E1” adlı yasa dışı yerleşim planını onaylamayı hedeflediğini açıklaması, uluslararası tepkiye neden oldu. Almanya, İspanya, İngiltere ve Avrupa Birliği (AB), söz konusu planın uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve iki devletli çözüm sürecini baltalayacağını vurguladı.
Almanya: Kesin Bir Şekilde Reddediyoruz
Almanya Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Smotrich’in E1 projesine ilişkin ifadeleri kınanarak şu ifadelere yer verildi:
“Yerleşim inşası, uluslararası hukuka ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararlarına aykırıdır. Bu durum, Uluslararası Adalet Divanı’nın talep ettiği üzere müzakere edilmiş iki devletli çözümü ve Batı Şeria’daki İsrail işgalinin sona ermesini zorlaştırmaktadır.”
Açıklamada, E1 yerleşim planının ve Ma’ale Adumim’in genişletilmesinin Batı Şeria’yı fiilen ikiye böleceği, Doğu Kudüs’ü Batı Şeria’nın geri kalanından koparacağı ve Filistinlilerin hareket özgürlüğünü kısıtlayacağı uyarısında bulunuldu. Almanya, İsrail hükümetine yerleşim inşasını durdurma çağrısı yaptı.
İspanya: Barışın Önünde Engel
İspanya Dışişleri Bakanı Jose Manuel Albares, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, İsrail’in Batı Şeria’da 3 bin konut inşa etme kararının “uluslararası hukukun bir başka ihlali” olduğunu belirtti.
“Bu karar, barışa giden tek yol olan iki devletli çözümün uygulanabilirliğini baltalamaktadır. Yerleşimlerin genişlemesini ve yerleşimci şiddetini kınıyoruz.”
İngiltere: Planlar Derhal Durdurulmalı
İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy de yaptığı açıklamada, E1 planının Batı Şeria’yı ikiye böleceğini ve Doğu Kudüs ile Filistin toprakları arasındaki bağlantıyı koparacağını ifade etti.
“İngiltere, İsrail hükümetinin gelecekteki bir Filistin devletini ikiye bölecek ve uluslararası hukukun açık bir ihlali anlamına gelen E1 yerleşim planlarına şiddetle karşı çıkmaktadır. Bu planlar derhal durdurulmalıdır.”
AB: Coğrafi Bağlantıyı Yok Eder
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas’ın ofisinden yapılan açıklamada, E1 projesinin uygulanması halinde, Doğu Kudüs ile Batı Şeria arasındaki coğrafi yakınlığın kalıcı olarak ortadan kalkacağı ve Batı Şeria’nın kuzeyi ile güneyi arasındaki bağlantının kopacağı uyarısı yapıldı.
Suudi Arabistan: Barış seçeneğini engelliyor
Suudi Arabistan, İsrail'in işgali altındaki Doğu Kudüs'te Filistinlilerden gasbedilen yerleşimleri genişletecek ve Batı Şeria'nın kuzeyini güneyinden ayıracak "E1" projesinin onaylanmasını "şiddetle" kınadı.
Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamada, İsrail'in söz konusu "E1" projesinin onaylanması kararının, barış seçeneğini engellediği ve iki devletli çözüm ihtimaline yönelik ciddi bir tehdit oluşturduğu vurgulandı.
Açıklamada, İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’in onayladığı projenin, işgal altındaki Kudüs’ü doğusundaki Ma'ale Adumim gibi yasa dışı yerleşimlerle birleştirerek Filistinlilerin olası genişlemesini engellemeyi amaçladığı belirtilerek, bu kararların "İsrail hükümetinin yasa dışı yayılmacı politikalarının bir devamı" olduğu ifade edildi.
"Uluslararası toplumun hukuki ve ahlaki sorumluluklarını yerine getirerek Filistin halkının meşru haklarını koruması ve tanıması gerekiyor." ifadelerine yer verilen açıklamada, İsrail’in Gazze’deki saldırılarının, Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki yasa dışı ihlallerinin derhal durdurulması ve soykırıma varan suçların faillerinin yargılanması çağrısında bulunuldu.
Açıklamada, başta Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin daimi üyeleri olmak üzere uluslararası toplumun, İsrail’i uluslararası hukuka ve BM kararlarına uymaya zorlayacak adımlar atması gerektiğinin altı çizildi.
E1 Projesi Nedir?
İsrail, “E1” adı verilen plan kapsamında Doğu Kudüs ile Batı Şeria arasında stratejik bir bölgede 3 bin 401 yasa dışı konut inşa etmeyi hedefliyor. Bu proje, Batı Şeria’yı kuzey ve güney olarak ikiye ayırırken, Kudüs’ün Filistin topraklarından tamamen kopmasına yol açacak.
İsrail Sivil İdare Birimi Yüksek Planlama Kurulu, 20 Ağustos’ta proje için nihai onay vermek üzere toplanacak. Smotrich ise yaptığı açıklamada, bu adımın “Filistin devleti fikrini ortadan kaldırmak” amacı taşıdığını açıkça ifade etmişti.
