Tarihin en büyük savaşlarından biri olan Birinci Dünya Savaşı, 20. yüzyılın başlarında dünya siyasetini kökten değiştiren büyük bir çatışmaydı. Küresel güçler arasındaki siyasi gerilimler ve sömürge rekabeti, bu savaşın kaçınılmaz hale gelmesine neden oldu.
Birinci Dünya Savaşı ne zaman başladı? sorusunun yanıtı, 28 Temmuz 1914 olarak kayıtlara geçmiştir. Tam dört yıl süren bu büyük savaş, 11 Kasım 1918’de sona ermiştir. Osmanlı Devleti de bu süreçte savaşa dahil olmuş ve çeşitli cephelerde büyük mücadeleler vermiştir.
Peki, Osmanlı Devleti 1. Dünya Savaşı'na ne zaman katıldı? Savaşın ilk aylarında tarafsız kalan Osmanlı, Kasım 1914’te İttifak Devletleri safında yer alarak savaşa girdi. Peki, 1. Dünya Savaşı’nı kim kazandı? Savaşın sonunda İtilaf Devletleri galip gelirken, Osmanlı Devleti ve diğer İttifak Devletleri ağır yenilgiler aldı.
İşte 1. Dünya Savaşı’nın başlangıcı, süreci ve sonuçları hakkında bilmeniz gerekenler...
Birinci Dünya Savaşı Nasıl Başladı?
Birinci Dünya Savaşı’nın fitilini ateşleyen olay, Avusturya-Macaristan Veliaht Prensi Franz Ferdinand’ın 28 Haziran 1914’te bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi oldu. Bu suikast, büyük devletlerin savaş pozisyonuna geçmesine neden oldu.
Savaşın başlangıcı ve yayılması şu şekilde gerçekleşti:
- 28 Temmuz 1914: Avusturya-Macaristan, Sırbistan’a savaş açtı.
- 1 Ağustos 1914: Almanya, Rusya’ya savaş ilan etti.
- 3 Ağustos 1914: Almanya, Fransa’ya saldırdı.
- 4 Ağustos 1914: İngiltere, Almanya’ya savaş açtı.
- Kasım 1914: Osmanlı Devleti savaşa dahil oldu.
Bu gelişmeler kısa sürede Avrupa kıtasını aşarak Orta Doğu, Afrika ve Asya'ya kadar yayılan büyük bir savaşa dönüştü.
Birinci Dünya Savaşı Kaç Yıl Sürdü?
Birinci Dünya Savaşı, 28 Temmuz 1914’te başladı ve 11 Kasım 1918’de sona erdi. Toplam dört yıl süren savaş, milyonlarca insanın hayatına mal oldu ve dünya dengelerini değiştirdi.
Savaşın seyri şu şekilde gelişti:
- 1914-1915: Savaş, büyük devletlerin hızla cephe açmasıyla genişledi.
- 1916-1917: Özellikle Batı ve Doğu cephelerinde büyük kayıplar yaşandı.
- 1917: ABD, İtilaf Devletleri safında savaşa girerek Almanya ve müttefiklerini zayıflattı.
- 1918: Almanya ve müttefikleri büyük kayıplar vererek teslim oldu.
Osmanlı Devleti 1. Dünya Savaşı’na Ne Zaman Katıldı?
Osmanlı Devleti, savaşın ilk aylarında tarafsız kalmayı tercih etti. Ancak 2 Ağustos 1914’te Almanya ile gizli bir ittifak anlaşması imzaladı. Osmanlı’nın savaşa resmen dahil olması ise şu şekilde gelişti:
- 29 Ekim 1914: Osmanlı donanması, Karadeniz’de Rus limanlarını bombaladı.
- 11 Kasım 1914: Osmanlı Devleti, resmen savaşa katıldığını ilan etti.
Osmanlı Devleti; Çanakkale, Kafkas, Filistin, Irak ve Hicaz cephelerinde savaştı. Ancak savaşın sonunda ağır kayıplar verdi ve bu süreç Osmanlı’nın çöküşünü hızlandırdı.
Birinci Dünya Savaşı Ne Zaman Bitti ve Kim Kazandı?
Birinci Dünya Savaşı, 11 Kasım 1918’de Almanya’nın teslim olmasıyla sona erdi. Bu savaşın galibi İtilaf Devletleri (İngiltere, Fransa, ABD, Rusya ve müttefikleri) oldu.
Savaşın sona ermesine yol açan gelişmeler şunlardı:
- 1918’de Almanya ve Avusturya-Macaristan cephelerde büyük kayıplar yaşadı.
- 30 Ekim 1918: Osmanlı, Mondros Ateşkes Anlaşması’nı imzalayarak savaştan çekildi.
- 11 Kasım 1918: Almanya, Fransa ile ateşkes imzaladı ve savaşı kaybetti.
- 28 Haziran 1919: Almanya’nın yenilgisini kesinleştiren Versailles Anlaşması imzalandı.
Bu savaş, sadece Avrupa’yı değil tüm dünyayı etkileyerek imparatorlukların çöküşüne ve yeni devletlerin kurulmasına yol açtı.
Birinci Dünya Savaşı’nın Sonuçları
Birinci Dünya Savaşı, dünya tarihini kökten değiştiren birçok önemli sonuç doğurdu:
- Almanya, Avusturya-Macaristan, Osmanlı ve Rus İmparatorluğu çöktü.
- Yeni devletler kuruldu (Polonya, Çekoslovakya, Yugoslavya vb.).
- Osmanlı Devleti parçalandı ve Anadolu işgal edildi.
- İkinci Dünya Savaşı’na zemin hazırlayan anlaşmalar imzalandı.
Bu büyük savaş, dünyada siyasi, ekonomik ve sosyal dengeleri tamamen değiştirerek modern uluslararası sistemin temellerini attı.
