Doğada element halinde bulunan cıva, gümüş renginde, oda sıcaklığında sıvı halde bulunan tek metaldir. Kimyasal sembolü Hg olan cıva, kolay buharlaşabilmesi ve farklı metallerle alaşım oluşturabilmesi nedeniyle sanayi, tıp ve teknoloji alanında uzun yıllardır kullanılmaktadır. Ancak cıva, insan sağlığı ve çevre için en riskli ağır metallerden biri olarak kabul edilmektedir.
Cıva Nerelerde Kullanılır?
Sanayi: Termometre, barometre, floresan lamba ve bazı bataryaların üretiminde.
Madencilik: Altın ve gümüş ayrıştırma işlemlerinde.
Kimya: Klor-alkali üretiminde ve çeşitli kimyasal bileşiklerde.
Sağlık: Eskiden diş dolgularında amalgam olarak kullanılmıştır.
Cıva İnsan Sağlığına Zararlı mı?
Cıva, vücuda solunum, sindirim veya deri yoluyla girebilir. Yüksek oranda cıva maruziyeti;
Sinir sistemi bozukluklarına,
Hafıza kaybına,
Böbrek ve karaciğer hasarına,
Görme ve işitme problemlerine,
Hamilelerde bebeğin gelişimini olumsuz etkilemeye neden olabilir.
Uzmanlara göre, özellikle balıklarda biriken metil cıva türü en tehlikeli formdur. Bu nedenle uskumru, kılıç balığı ve köpek balığı gibi türlerin aşırı tüketimi sağlık açısından risklidir.
Cıvadan Korunmak İçin Nelere Dikkat Edilmeli?
Çocuklar ve hamile kadınlar, ağır metal riski yüksek balıkları sınırlı tüketmelidir.
Cıva içeren eski termometre ve lambalar kırıldığında temas edilmemeli, güvenli şekilde atık merkezlerine teslim edilmelidir.
Gıda tüketiminde mevsim balıkları ve güvenilir kaynaklardan gelen ürünler tercih edilmelidir.
