Tıbbın öncülerinden sayılan İbni Sina, sadece kendi döneminin değil, sonraki yüzyılların sağlığını da şekillendiren isimlerden biri oldu. Yazdıkları, günümüz modern tıbbıyla uyumlu öngörülerle dolu. Bu öngörüler arasında en dikkat çekeni ise “altın saat” kavramıdır. Günün belirli zaman dilimlerinin beden ve zihin üzerindeki etkilerine dair yaptığı tespitler, günümüzde sirkadiyen ritim olarak bilinen biyolojik saatle tamamen örtüşüyor.
SABAHIN ERKEN SAATLERİ ŞİFANIN KAPILARINI ARALIYOR
İbni Sina’ya göre sabahın ilk saatleri, bedenin en iyi şekilde kendini yenilediği, zihnin netleştiği ve ruhun güçlendiği dönemdir. Güneşin ilk ışıklarıyla uyanmak yalnızca bir rutin değil; sağlığı derinden etkileyen bilinçli bir tercihtir. Sabah yapılan hafif yürüyüşler, temiz hava almak ve sade bir kahvaltı yapmak, İbni Sina’nın “şifa için en uygun zaman” olarak tanımladığı dönemin vazgeçilmez ritüelleri arasında yer alır.
Günümüz bilim insanları da sabah saatlerinde kortizol hormonunun doğal olarak yükseldiğini ve bunun bağışıklığı güçlendirdiğini ortaya koyuyor. Bu saatlerde yapılan egzersizler, metabolizmayı hızlandırıyor, zihni açıyor ve duygusal dengeyi destekliyor. Modern tıbbın “biyolojik saat” olarak adlandırdığı bu düzen, İbni Sina’nın asırlar önceki gözlemleriyle neredeyse tamamen örtüşüyor.
ERKEN SAATLERDE UYANMANIN YARARLARI
İbni Sina’ya göre sabah saatlerinde beden hem arınmaya hem de yeni bilgileri almaya çok daha açıktır. Bu nedenle öğrenme, dua, ibadet veya tefekkür gibi zihinsel ve ruhsal etkinliklerin de bu saatlerde yapılması önerilmiştir. Aynı şekilde sindirim sistemi de sabahları daha aktif çalışır. Dengeli ve besleyici bir kahvaltının bu saatlerde alınması gerektiğini belirten İbni Sina, böylece hem bedenin hem de zihnin gün boyu enerjik kalacağını vurgular.
İbni Sina’nın “altın saat” olarak adlandırdığı bu sabah zamanları, aslında bize yaşamın doğal ritmine uyum sağlamayı öğretiyor. Teknolojinin getirdiği değişen uyku düzenleri, ekran ışıkları altında geçirilen geceler ve geç kahvaltılar, modern yaşamın sağlığımıza etkileyen sessiz tehditleri olabilir.
Her gün sabah saatlerine birkaç dakikalığına bile dikkat kesilmek, sağlığımızda büyük bir dönüşümün başlangıcı olabilir. Bu yalnızca bir zaman dilimi değil; bedene, zihne ve ruha yeniden hayat vermek için yapılan bir çağrıdır.
