Muhabbet kuşlarının tırnakları, zamanla uzayarak hem kuşun kendi hareketlerini zorlaştırabilir hem de sahibinin eline zarar verebilir. Bu nedenle düzenli olarak tırnak kesimi yapılması gerekir. Ancak tırnak kesimi, dikkat ve hassasiyet isteyen bir işlemdir. Çünkü kuşların tırnaklarının içinde “kan damarı” adı verilen ince bir damar bulunur. Bu damar yanlışlıkla kesilirse kanama ve ağrı meydana gelebilir. Bu yüzden kesim sırasında sadece uç kısmın, yani şeffaf bölgenin alınması gerekir.
Tırnak kesimi için genellikle kuşlara özel küçük tırnak makasları kullanılır. Kuşun sakin bir ortamda olması, işlemin daha güvenli yapılmasını sağlar. Kesim işleminden önce kuşun ışığa doğru tutulması, tırnak içindeki damarın sınırını görmeye yardımcı olur. Eğer emin olunamıyorsa tırnakların yalnızca çok az bir kısmının kesilmesi en güvenli yöntemdir. Aşırı kesimden kaçınılmalı, işlem kısa aralıklarla tekrarlanmalıdır.
Muhabbet Kuşu Tırnak Kesimi İçin Hangi Malzemeler Gerekir?
Muhabbet kuşlarının tırnaklarını kesmek için özel, küçük boyutlu tırnak makasları veya veterinerlerin önerdiği kuş tırnak kesim aparatı kullanılmalıdır. İnsanlar için tasarlanmış makaslar veya tırnak kesiciler, tırnağın yapısına uygun olmadığı için zarar verebilir. Ayrıca, olası kanama durumlarında kullanılmak üzere “kan durdurucu toz” veya steril pamuk bulundurmak da önemlidir.
Bazı durumlarda tırnak törpüsü de işe yarayabilir. Kuşun tırnakları çok uzun değilse ve sadece sivri uçları alınacaksa, törpüyle hafifçe kısaltma yapılabilir. Bunun yanında kuşun rahat etmesi için işlem öncesi havluyla sarılması ve sakin bir ortamda bulunması tavsiye edilir. Gerektiğinde iki kişiyle işlem yapılabilir: biri kuşu sabit tutarken diğeri tırnak kesimini güvenli biçimde gerçekleştirir.
Kuşun Tırnakları Ne Sıklıkla Kesilmelidir?
Muhabbet kuşlarının tırnak kesimi sıklığı, yaşadığı ortamın koşullarına ve tırnaklarının uzama hızına göre değişir. Doğal ortamlarda dallarda ve çeşitli yüzeylerde hareket eden kuşların tırnakları kendiliğinden törpülenir. Ancak kafes ortamında yaşayan evcil kuşlarda bu imkân sınırlıdır. Bu nedenle genellikle 4 ila 8 haftada bir tırnak kontrolü yapmak gerekir. Eğer kuşun tırnakları dallara takılıyor, yürürken zorlanıyor veya elinize batıyorsa, kesim zamanı gelmiş demektir.

Bununla birlikte, her kuşun tırnak yapısı farklıdır. Bazı kuşlarda tırnaklar hızlı uzarken, bazılarında daha yavaş gelişir. Düzenli aralıklarla gözlem yapmak, doğru zamanı belirlemenin en etkili yoludur. Ayrıca kuşun bulunduğu kafese doğal dal veya özel tırnak törpüleyici tünekler yerleştirmek, tırnakların fazla uzamasını önlemeye yardımcı olur. Bu sayede kesim aralıkları uzatılabilir ve kuş daha konforlu bir şekilde yaşamına devam eder.
Tırnak Kesimi Sırasında Kuş Nasıl Tutulmalı?
Tırnak kesimi sırasında muhabbet kuşunun güvenli şekilde tutulması çok önemlidir. Kuşun gövdesine fazla baskı yapılmamalı, özellikle göğüs kısmı sıkıştırılmamalıdır. Çünkü kuşlar nefes alırken göğüs kafeslerini genişleterek solunum yaparlar; sıkı tutuş, solunumlarını zorlaştırabilir. En doğru yöntem, kuşun bir havluyla nazikçe sarılması ve baş parmak ile işaret parmağı yardımıyla baş kısmının sabitlenmesidir. Bu şekilde kuşun kanat çırpması engellenir ve hareket kabiliyeti kontrollü hale gelir.
Kuşun gözleri çok açık ışığa maruz kalmadan, sessiz bir ortamda işlem yapılmalıdır. Eğer kuş çok hareketliyse veya panikliyorsa, kesim işlemini kısa aralıklarla yapmak daha güvenli olacaktır. Bazı sahipler, kuşlarını ilk tırnak kesimlerinde veterinere götürmeyi tercih eder. Bu hem güvenli bir başlangıç sağlar hem de ilerleyen dönemlerde doğru teknikleri öğrenmek için rehberlik eder. Böylece kuş, hem strese girmeden hem de zarar görmeden tırnak bakımı yapılmış olur.