Meyve mi sebze mi? Market raflarında alışık olduğumuz bu ayrım, düşündüğümüz kadar kolay değil. Pek çok besinin mutfaktaki kullanımı ile bilimsel tasnifi tamamen farklılık gösteriyor. Hatta yaz aylarının simgesi haline gelen karpuz bile bu karışıklığın içinde yer alıyor. Uzun yıllar meyve olarak kabul edilen ancak gerçekte sebze olan yiyecekler hâlâ kafa karıştırabiliyor. İşte yıllardır meyve sanılan sebzeler…
UZUN YILLAR BOYUNCA MEYVE SANILAN SEBZELER
Günlük yaşantımızda besinleri genellikle tatlarına veya nasıl servis edildiklerine göre ayırt ederiz. Tatlı olanlar “meyve”, yemeklerde kullanılanlar ise “sebze” olarak kabul edilir. Ancak botanik bilim devreye girdiğinde bu sınıflandırma tamamen farklılaşıyor. Çünkü bir besinin meyve mi yoksa sebze mi olduğu, tohum barındırıp barındırmadığı ve bitkinin hangi bölümünden geldiğine göre belirlenir.
Bu kriterlere göre meyve, çiçekten oluşan ve tohum içeren bitki parçasıdır. Sebze ise bitkinin yaprak, sap, kök ya da çiçek gibi diğer yenilebilir bölümlerini tanımlar. Dolayısıyla mutfakta sebze olarak kabul ettiğimiz bazı gıdalar, bilimsel açıdan meyve kategorisine dahil olabiliyor.
KARPUZ
Tatlılığı ve sulu yapısıyla meyve gibi algılansa da karpuz, kabakgiller familyasından biridir. Botanik uzmanları karpuzun sebze olarak da değerlendirilebileceğini belirtiyor. Hatta bazı ülkelerde karpuz yemeklerde sebze şeklinde pişirilip tüketiliyor.
DOMATES
Tartışmaların odağında yer alan domates, tohum taşıması ve çiçekten gelişmesi nedeniyle botanikte meyve olarak sınıflandırılır. Ancak sofralarımızda salataların ve yemeklerin baş tacı olarak “sebze” kabul edilir.
SALATALIK
Çiçekten oluşup içinde tohum barındıran bir başka ürün olan salatalık da bilimsel açıdan meyve sayılır. Fakat biz onu genellikle sebze reyonunda ararız.
BİBER VE PATLICAN
Hem biber hem de patlıcan, tohum taşıdıkları ve çiçekten gelişmeleri sebebiyle meyve grubuna dahildir.
Görülüyor ki meyve ve sebze ayrımı sadece damak zevkimize değil, alışkanlıklarımıza da dayanıyor. Ancak bu farklar, yiyeceklerin besleyiciliğini veya tadını etkilemiyor.