Çanakkale'de tarih yazan kahraman birlik; 57. Alay

Çanakkale Savaşları'nda Yarbay Mustafa Kemal'in Ben size taarruz emretmiyorum ölmeyi emrediyorum sözüyle canlarını ortaya koyarak düşmanın üzerine yürüyen ve adını tarihe kahraman birlik olarak altın harflerle yazdıran 19. Tümen'e bağlı 57. Alay, 103 yıl önceki savaşın mihenk taşları arasında yer alır.

Çanakkale Savaşı'nın başlangıcı olan Anzak Çıkarması'nı durdurmak için harekete geçen 57. Alay'ın komutanı Hüseyin Avni Bey'di. 3 taburlu, 49 subay, 3638 erin Alay komutanı Hüseyin Avni, 1. Tabur komutanı Yüzbaşı Zeki, 2. Tabur komutanı Binbaşı Murat, 3. Tabur komutanı Binbaşı Ali Hayri, Tümen komutanı da Yarbay Mustafa Kemal'di. Alay komutanı Hüseyin Avni 2 Şubat 1915'te Tekirdağ'a gelerek göreve başlamıştı.

18 Mart 1915'te Çanakkale Boğazı geçiş harekâtı başarısızlıkla sonuçlanınca karadan çıkmayı planlayan düşman birlikleri, bu eylemlerini 25 Nisan 1915 sabahında Arıburnu bölgesinden gerçekleştirmek için harekete geçti.19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, 25 Nisan sabahında Arıburnu bölgesinden duyulan top sesleri üzerine bölgeye bir tabur sevkinin gündeme gelmesiyle tümene bağlı 57. Alay'ı, bir top bataryası ve süvari birliğiyle bölgeye gönderdi.Diğer destek birliklerle düşmanın tam teşekküllü 8 taburuna karşı koyan ve önemli oranda şehit veren 57. Alay, kahramanlıklarıyla ve vatanı için bile bile ölüme gitmeleriyle adını tarihe altın harflerle yazdırdı.

57. Alay, İtilaf Devletlerinin çıkarma yaptığı önemli bir bölge olan Arıburnu'nda çelik bir duvar gibi dimdik durarak daha savaşın başında Çanakkale'nin geçilmez olduğunu tüm dünyaya gösterdi.Gözünü kırpmadan düşmanın üzerine yürüyen 57. Alay ve diğer birliklerin katıldığı taarruzla ilgili İngiliz Subay General Hamilton'ın Gebe dağlar Türk doğurmakta devam ediyor. sözü de o yıllarda Türk askerinin ortaya koyduğu mücadeleyi akıllara kazıdı.

İlk Alay komutanı İstanbullu Albay Mehmet Rıza Bey'dir. Alayın bağlı bulunduğu 29. Tugay ve Alay karargâhı İzmit sancağındadır. Alayın 4 taburu bulunuyordu. Taburlar o zamanlar farklı illerde görevlendirilmişti. 57. Alay 1896 tarihinde 71 subay ve 1642 erle Trablusgarp'a gitmişti. 16 Eylül 1911 tarihinden sonra Trablusgarp'ta İtalyanlarla savaşıp burada büyük yararlılıklar gösterdi.

Balkan Savaşı'nın çıkmasıyla birlikte 2. Taburu başka birliklere dağıtılmıştı. Alay komutanı Albay Sami, 1. Tabur komutanı Binbaşı İsmail Hakkı, 3. Tabur komutanı Yüzbaşı Mustafa Nuri olmak üzere olmak üzere 35 subay ve 2223 erle 19. Tümen bünyesinde Lokarca bölgesinde Sırplarla savaşmıştı. Alay bu savaşa 35 subay, 2223 erle katılmış ve 17 şehit vermişti.