80 yıl sonra patlamamış 101 bomba bulundu

Solomon adaları 7 Temmuz 1937 ile 14 Ağustos 1945 arasında 2. Dünya Savaşı’nın Pasifik cephesinde Japonya ile ABD arasındaki şiddetli çatışmaların merkezinde yer aldı. Bu nedenle adalar, savaşın mirası olan patlamamış bombalarla dolu ve halk hala bilinmeyen miktarlarda patlayıcı kalıntılarıyla hala yaşıyor.

Ancak, bu gizli tehdidin sonuçları Solomon Adaları’nda hala hissediliyor ve trajik sonuçlara neden oluyor. Yalnızca bu ayın başında, 9 Mayıs'ta, başkent Honiara’da bir sivil havacılık mühendisi beklenmedik bir bomba patlaması sonucu yaşamını yitirdi. Daha önce, yer altında bomba olmadığını bilmeden açık alanda yemek pişiren bir grup gençten bazıları ağır yaralandı, diğerleri ise hayatını kaybetti. 

Son olarak ise Honiara'daki bir evin arka bahçesinde yüz bir adet patlamamış İkinci Dünya Savaşı bombası bulundu. Patlamamış mühimmat (UXO), bir yerleşim bölgesindeki mülkünde yeni bir septik sistem için delik kazan bir adam tarafından ortaya çıkarıldı.

Meydana gelen son ölümler ile birlikte Solomon Adası, hem ABD hem de Japon hükümetlerini ülkedeki patlamamış mühimmattan arındırmaya çağırdı. Guadalcanal Muharebesi'nden bu yana neredeyse 80 yıl geçti, ancak patlamamış bombaların insanların yaşamlarına yönelik tehdidi hâlâ yüksek. 

Bununla birlikte, ABD Savunma Bakanlığı, muazzam miktarda bozulan terk edilmiş patlayıcıların Solomon Adaları’nda bırakıldığını ve yerel halk için ciddi bir tehlike oluşturduğunu kabul etti. Adalardaki nüfus arttıkça ve başkent Honiara'nın eteklerinde gelişme ilerledikçe, daha fazla bomba ortaya çıkarılıyor.

Diğer taraftan, Solomon Adaları Kraliye Polis Gücü’nün Patlayıcı Mühimmat İmha ekibi, keşfedilen bombaların çoğunu güvenli bir şekilde imha etmek için iyi bir iş çıkardı ve bu birim ABD ve Avustralya'nın desteğinden yararlandı. Ancak, kaynakları bomba temizleme işini üstlenmek için hala yetersiz. Birim, patlamamış mühimmatın kaldırılmasına yönelik yardım çağrılarına çoğunlukla yanıt veriyor ve halk tarafından sağlanan bilgilere güveniyor. Güvenilir belgeler olmadan ise patlayıcıların olduğu yerlerin bilinmesi çok zor. 

Mühimmatın kapsamı ve yayılımı hakkında yazılı olarak kaydedilen tek bilgi kaynağını, adalarda savaşan çeşitli İkinci Dünya Savaşı askeri tarafından yazılan raporlar oluşturuyorç Ancak, bilgiler düzensiz ve patlamamış bombaların temizlenmesine yardımcı olmak için yeterli değil.

Öte yandan, 2010 yılında, patlayıcı kalıntılarla ilgili tartışmalar Pasifik liderleri için bir gündem haline geldi. Pasifik Adası Forumu'na uzun süredir devam eden tehdidi ele alma görevi verildi ve dört Pasifik ülkesinde yerel topluluklara yönelik tehlikeyi gösteren bir çalışma yapıldı. Pasifik'te patlamamış mühimmatın ele alınmasına ilişkin bölgesel bir strateji, daha sonra 2012'de Forum Bölgesel Güvenlik Komitesi tarafından onaylandı. Strateji, etkilenen üyelere, PIF sekreterliğine ve diğer ilgili paydaşlara, teknik yardım ve bombaları kaldırmaya yönelik kaynakları belirleme imkanı veriyor.