Yüksek emekli maaşı almak mümkün! 1997-98-99 primleri neden önemli? Formüller tek tek sıralandı...

Yüksek emekli maaşı almak mümkün. 1996-1997-1998-1999 primleri neden önemli? sorusunun yanıtı sorgulanan konular arasında yer alıyor. Emekli maaşı miktarının belirlenmesi çalışma süresi ve prime esas kazançla birlikte dilekçe tarihine göre de değişebiliyor. Halı hazırda çalıştığınız yerde maaşın altında prim yatırılıyorsa ileride alacağınız maaş yatan prime göre belirlenirken, bu nedenle maaş düşük olabiliyor. İşte, yüksek maaş almanın formülleri...

Emeklilikte geliri artırmak için çalışırken planlama yapmak gerekiyor. Emekli aylığını yükseltecek en kolay çözüm Sosyal Güvenlik Kurumu'na bildirilen prime esas kazanç tutarının yükseltilmesi. Aylık bağlama oranı sigortalının yaşlılık, malullük, ölüm sigortalarında toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 uygulanıyor.

Uzun yıllar çalışmak değil prime esas kazancın yüksek olması aylığı artırır. İkinci iş için sigorta primi ödeyenlerin Kurum'a bildirdiği matrah arttığı için aylığı da yükseliyor.

u003cbu003eYÜKSEK PRİM ÖDEMEK AYLIĞI ARTIRIR MI?u003c/bu003eYüksek prim ödemesi aylığı doğrudan artırıyor. 2008 sonrası dönem için aylık bağlama oranı malullük, yaşlılık, ölüm sigortalarında toplam prim ödeme gün sayısının her 360 günü için yüzde 2 uygulanıyor. Hesaplamada 360 günden eksik süreler orantılı olarak dikkate alınırken, aylık bağlama oranı yüzde 90'ı geçemiyor.

u003cbu003e2000'DEN SONRA NASIL BİR SİSTEM UYGULANMAYA BAŞLADI?u003c/bu003eSigortalının 2000 ve daha sonraki yıllara ait prime esas yıllık kazancı güncelleme katsayısı ile aylık bağlanma oranının çarpımı sonucu bulunuyor. 1 Ekim 2008 sonrasında ortalama aylık kazançla aylık bağlama oranının çarpımı sonucu bulunmaya başladıu003cbu003e31 Aralık 1999 öncesi dönemin tamamında çalışmayanlar borçlanmaya gidebilir mi?u003c/bu003eBu yıllarından tamamında çalışmayanlar askerlik, doğum, yurtdışı borçlanmaya gidebilir. Borçlanmanın yüksek tavandan yatırılması aylığı artırır.

u003cbu003eUZUN YILLAR ÇALIŞMAK, PRİM GÜNÜN FAZLA OLMASI EMEKLİ AYLIĞINI ARTIRIR MI?u003c/bu003ePrim gün sayısının yüksek olması, uzun yıllar çalışmak geliri artırmak için tek başına yeterli olmaz. Brüt kazancın yüksek yatırılması önem taşıyor. Eğer iki işte birden çalışıyorsanız mutlaka ikinci iş için de prim yatırın. SGK'ya bildirilen matrah artınca emekli aylığı da yükseliyor.

u003cbu003eBAĞ-KUR EMEKLİ AYLIĞINDA DA MI 3 DÖNEM ESAS ALINIYOR?u003c/bu003e2000 öncesi yüksek basamaktan prim ödeyenlerin aylığı daha yüksek olur. Ekim 2008 sonrasında aylıklar daha düşük hesaplanıyor. Emekli aylığını yükseltmek isteyen Bağ- Kur'lular prime esas kazançlarını yükselterek yüksek prim ödemeli.

u003cbu003eEMEKLİLİKTE ÇOCUK SAYISININ FAZLA OLMASI AYLIĞI ARTIRIR MI?u003c/bu003eBaşvurulurken tahsis formu doldurulur. Bakmakla yükümlü eşle birlikte çocuk sayısı da eklenir. Bakmakla yükümlü kişiler olması aylık bağlama oranını artırır.

u003cbu003eSSK'DAN EMEKLİ OLMAK DAHA MI AVANTAJLI?u003c/bu003eİmkânı olanlar isteğe bağlı sigorta, Bağ-Kur yerine SSK seçeneğine yönelmeli. 2008 öncesi sigortalı olanlarda hangi kurumdan emekli olunacağının belirlenmesi için son yedi yıla bakılıyor. Son yedi yıl iki kuruma bağlı çalışanlar 3.5 yılı aşan hizmetin bulunduğu kurumdan emekli olur. SSK'dan emekli olmak isteyenlerin son 3.5 yılı bu sigorta kolunda geçirmesi gerekiyor. Bu da daha erken ve yüksek aylık imkânı veriyor.

u003cbu003eEMEKLİ AYLIĞININ ARTMASINDA 2000 ÖNCESİ PRİMLER NEDEN ÖNEMLİ?u003c/bu003e2000 önceki dönem aylık hesabı gösterge, memur maaş katsayı ve aylık bağlama oranı çarpımı ile bulunuyor. 31 Aralık 1999 gününe kadar normal koşullarda 5 bin prim günü için göstergeden aylık bağlanacaksa aylık bağlama oranı yüzde 60 uygulanıyor. Aylık bağlama oranı 5 bin prim gününden sonra her tam 240 gün için yüzde 1, kadınlar için 50, erkekler için de 55 yaşından sonraki her tam yaş için yine yüzde 1 oranında artırılıyordu. Gösterge sisteminin esas alındığı 2000 öncesi primler emekli aylığını yükseltiyor.

u003cbu003eASKERLİK BORÇLANMASININ AYLIĞA ETKİSİ HER ÇALIŞAN İÇİN AYNI MI?u003c/bu003eAskerlik borçlanmasının emekli aylığına etkisi, prim ödeme gün sayısı, askerlik dönemi ve göstergeye göre değişir. Özellikle 2000 öncesi dönemin yüksek tavandan yatırılması geliri artırmada önemli katkı sağlar. Kanuna göre askerlikte geçen hizmet süreleri, sigortalılığın başlangıç tarihinden önce ise; sigortalılık başlangıç tarihi, borçlandırılan süre kadar geriye götürülür.

u003cbu003eİşverenin SGK'ya bildirimde ücreti düşük göstermesi durumunda ne yapmak gerekiyor?u003c/bu003eÜcretin düşük bildirimi emekli aylığını da düşürür. Kurum'a dilekçe verilebileceği gibi dava açılarak da hizmet tespiti yaptırılabilir. İlerleyen dönemde sıkıntı yaşamamak için yatırılan primlerin düzenli olarak kontrol edilmesinde fayda bulunuyor.

u003cbu003eMemurun emekliliğinde ek gösterge neden önemli?u003c/bu003eMemurlar emekli olurken derecesi, kademesi, hizmet süresi, ek göstergesi belirleyici oluyor. Ekim 2008 öncesi işe başlayan memurun emekli aylığı hesaplanırken gösterge, katsayı sistemi dikkate alınıyor. Buna göre 25 yıl çalışan memura aylık kazancının yüzde 75'i oranında aylık bağlanıyor. 2008 sonrası ise bu oran yüzde 50'ye düşüyor.

u003cbu003eYAŞLILIK AYLIĞI BAĞLANACAK STATÜ NASIL BELİRLENİYOR?u003c/bu003e1 Ekim 2008 ve sonrasında ilk defa sigortalı olanlar çalışma hayatı boyunca en fazla hizmetinin bulunduğu statüden emekli olacaktır. Bu tarihten önce sigortalı olanlar ise son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla statüden, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu statüden bağlanır.

u003cbu003eEMEKLİ AYLIĞI NE ZAMAN BAŞLAR, ORAN NASIL HESAPLANIYOR?u003c/bu003eSigortalıların aylığa hak kazanma şartlarını yerine getirmeleri halinde aylıkları, yazılı istek tarihini takip eden aybaşından itibaren başlamaktadır. Kurumca bağlanan aylıklar, her yılın Ocak ve Temmuz tarihlerinden geçerli olmak üzere bir önceki altı aylık döneme ait TÜFE oranı kadar artırılır.

u003cbu003eHangi sigortalılar daha kolay şartlar ile yaşlılık aylığına hak kazanmaktadır?u003c/bu003eSosyal güvenlik uygulamalarında, çalışmaya başladığı tarihten önce malul olan, engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlana, çalışma gücü kaybı olan, maden işyerinin yer altı işlerinde çalışan, erken yaşlandığı tespit edilenlere kolay şartlarda emeklilik imkanı sağlanıyor.