6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş'ta meydana gelen büyük depremin ardından, olayın bilimsel boyutları incelenmeye devam ediyor. Deprem sırasında gökyüzünü aydınlatan dev alev topları hakkında araştırmalar yapan Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, konuya ilişkin çarpıcı açıklamalarda bulundu.
Depremin Şiddeti ve Yaratılan Etkiler
Prof. Dr. Hasan Sözbilir'in aktardığına göre, 7,7 büyüklüğündeki deprem, Kahramanmaraş ve çevresinde 12 şiddetinde hissedildi. Deprem nedeniyle zemin deformasyona uğrarken, fay hattı boyunca 2 ila 7 metre arasında yanal kaymalar tespit edildi. Bu büyük depremin sırasında bazı bölgelerde, özellikle de Gavur Gölü havzasında devasa alev toplarının görülmesi ise bilim insanlarının dikkatini çekti.
Alev Topları Nasıl Oluşuyor?
Deprem anında ortaya çıkan bu büyüleyici ama bir o kadar da korkutucu olayın tamamen doğal bir sürecin sonucu olduğunu belirten Sözbilir, bu olayların yeraltındaki elektrik yüklerinin atmosferdeki elektrikle etkileşime girmesiyle oluştuğunu ifade etti.
"Depremler sırasında yer altında oluşan yoğun stres nedeniyle elektrik alanları oluşur. Bu elektrik alanları, yüzeye ulaştığında atmosferdeki elektrikle karşılaşır ve bir çeşit elektron etkileşimi meydana gelir. Bu durum, gökyüzünde aniden parlayan alev toplarının ortaya çıkmasına neden olur. Genellikle 6 ve üstü büyüklükteki depremlerde bu olayı gözlemleyebiliyoruz," dedi.
Depremle Birlikte Gelen Işımalar
Sözbilir, bu parlamaların her depremde görülmediğini, ancak büyük çaplı sarsıntılarda ortaya çıkma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. Daha önce de 1999 Gölcük depreminde benzer olayların kayıtlara geçtiğini vurgulayan uzman, "Bu olaylar yıkıcı depremler sırasında ortaya çıkar ve genellikle kısa süreli olur. Ancak bazen uzun süreli de kalabilir" şeklinde konuştu.
Depremlerin Ardından Bilimsel Araştırmalar Sürüyor
Kahramanmaraş depreminin ardından, uzmanlar olayın etkilerini ve gelecekte benzer olayların yaşanma ihtimalini incelemeye devam ediyor. Deprem sırasında görülen alev topları, bilimin hala tam anlamıyla çözemedikleri doğal olaylardan biri olarak dikkat çekiyor.
Bu tür olayların halk arasındaki ürkütücü etkisini azaltmak için bilimsel açıklamaların yayılmasının önemine vurgu yapan uzmanlar, doğal afetlerin sonrasında halkın doğru bilgilenmesinin büyük önem taşıdığını belirtiyor.
