Hassas tarım dünyada değişik terimlerle ifade edilmektedir. Bunlardan bazıları; hassas bitkisel üretim, araziye (yere) özgü üretim, iletişim tabanlı bitkisel üretim, GPS-tarım, uydu destekli tarım gibi ifadelerdir.
Tarımsal faaliyetlerde hedeflerimize ulaşmak için 3 ana unsur, “bilgi”, “teknoloji” ve “yönetim”dir. Hassas tarım, bu 3 ana unsur üzerine kurulmuştur.
Nedir hassas tarım?
Bitki ve toprak koşullarında elde olan değişiklikleri belirleyerek ve bu değişikliklere uygun bilgi teknolojilerini saha yönetimi ile beraber arazi içerisinde en uygun olan çalışmaları gerçekleştirmektir. Ayrıca “hassas tarım” hem zaman ve hem de mekânsal boyutlarda tarımsal üretim sistemlerini optimize etmeyi amaçlayan bir araştırma alanıdır.
Günümüz tarımı verimlilik, etkinlik ve sürdürülebilirlik gerektirmektedir. Dolayısıyla maliyetleri düşürme, zamandan tasarruf ve bütün tarımsal yatırımı daha etkin kılma ve hesap edebilme becerisi hem iç hem de küresel piyasalarda daha rekabetçi olabilmeyi gerekli kılmaktadır.
Neden hassas tarım?
Bilgi teknolojileri özellikle genç çiftçilerin arazi ile olan ilişkilerini değiştirmiştir. Çiftçiler artık arazilerindeki her bir işlemi; tohumdan hasada kadar olan süreçte dekarları metrelere indirgeyecek şekilde verim ve etkinliği arttıracaktır.
GPS tarım sistemleriyle arazideki çalışmalarında; gübreleme, toprak işleme, ekim, yabancı ot mücadelesi, hastalık, sulama ve ilaçlama gibi harita verilerinin toplanmasını sağlayacaktır.
Ülkemizde tarımsal faaliyetlerde bulunan kişilerin yaş ortalaması 50-55’tir. Makine kontrol sistemleriyle arazideki çalışmalarda hem maliyetleri düşüren uygulamalarla hem de zamandan tasarruf sağlayarak, kullanılan ekipmanlarda otomasyon sağlanmış olacaktır.
Hassas tarım teknolojilerini nerelerde kullanabiliriz?
Arazi sınırlarının belirlenmesinde, otomatik dümenleme ile sıra arası ve sıra üzerinde, toprak örneklemeleri yaparak uygun gübre kullanımı sağlamada, uygun zamanda ve uygun şekilde ekime hazırlanmasında, uygun ve yeterli miktarda ilaçlama yapılmasında, hasat zamanı tahmini ve verimin belirlenmesi gibi tarımsal faaliyetlerde kullanabiliriz.
Hassas tarımın yararları neler olabilir?
Daha etkin toprak işleme, tohum ve gübre maliyetinin düşürülmesi, ilaç ve kimyasalların maliyetinin azaltılması, çevre kirliliğini azaltmak, kaliteli ürün verimi sağlamak, yönetim, işletme ve yetiştiricilik kararlarıyla iyi bir bilgi akışını sağlamak, tarımsal kayıtlar ve veri tabanının oluşmasını sağlamak gibi yararlarını sayabiliriz.
Hassas tarım nasıl bir sistemdir?
Çevreye en az etki eden, sürdürülebilir üretimiyle, verimi arttıran ve kârlılık ile entegre edilmiş bilgi ve üretime dayalı bir tarım sistemidir.
Dünya tarımında söz sahibi olmak istiyorsak; araştırma, geliştirme ve inovasyona ağırlık vermek zorundayız.
Dünya nüfusu artıyor… Ülkemizin nüfusu artıyor… Gıda talebimiz artıyor... Ama doğal kaynaklarımız tükeniyor…
Hassas tarım teknolojileri, gelişmiş ülkelerin pek çok alanda yararlandığı teknolojilerdir. Tarımda bu tip teknolojilerin yaygınlaşması, bilgi yoğun üretime doğru bir gidiş sağlayacaktır. Dolayısıyla ülkemizde Ar-Ge çalışmalarına daha fazla ağırlık verilmeli, Tarım Bakanlığı bünyesinde TAGEM ve çalıştığı paydaşlarına destek olunmalıdır.
Ar-Ge çalışmalarında özel sektör %2’lik dilimde kalmamalı, teşvik edilmelidir. Hassas tarım, savunma sanayii teknolojileri kadar önemlidir ve bu önemini kısa bir zaman diliminde bizlere gösterecektir. Bu nedenle ülkemiz tarım konusunda araştırma, yayın ve altyapı çalışmalarının desteklenmesi önem taşımaktadır.
Hassas tarım, özellikle azaltılmış girdi uygulamalarına olanak vermesinden dolayı; çevreye saygılı ve sürdürülebilir tarımsal üretimi destekleyen önemli bir olgudur. Dolayısıyla tarımla uğraşanların yaş ortalamasında ciddi anlamda düşüş; eğitim, sağlık, gelir düzeyleri ve yaşam standartlarında yükselme sağlayacaktır.
Hassas tarım, tarımı yönetmektir.
