Diyarbakır'da bulunan Roma İmparatorluğu'nun doğudaki son garnizonu Zerzevan Kalesi'nde güney kule ve büyük kilisede restorasyon çalışmaları devam ederken, gelecek yıl yer altı kilisesi, Mithras kutsal alanı, Arsenal ve surlarda da restorasyon çalışmalarına başlanacak. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Zerzevan Kalesi ve Mithraeum'un adaylık dosyasının 2026'da değerlendirilmek üzere Dünya Miras Merkezi'ne sunulduğunu açıklamıştı.
Roma’nın doğudaki son garnizonu
Çınar ilçesine 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi yakınlarında, 124 metre yükseklikte kayalık tepede bulunan ve askeri yerleşimde dünyada bulunan son Mithras tapınağının ortaya çıkarıldığı kale, 12 ay boyunca devam eden bilimsel kazılarla tarihe ışık tutuyor.
Turizmin gözde adreslerinden biri
2020 yılında UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi'ne dahil edilen ve kentin önemli turizm değerlerinden olan kale, yerli ve yabancı turistlerden de yoğun ilgi görüyor.
Kazılarda çok sayıda yapı gün yüzüne çıkarıldı
Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik, Çınar Kaymakamlığı ve Diyarbakır Müzesi Müdürlüğünün katkılarıyla 2014 yılında başlatılan kazılarda bugüne kadar bin dönüm alanda 15 metre yüksekliğinde ve 1200 metre uzunluğunda sur kalıntısı, 21 metre yüksekliğinde gözetleme ve savunma kulesi, kilise, yönetim binası, konutlar, tahıl ve silah depoları, kaya mezarları, su kanalları ile 63 su sarnıcı, yer altı kilisesi, 400 kişinin sığacağı yer altı sığınağı, konutlar ve gizli geçitler, Mithras Tapınağı ve birçok eser gün ışığına çıkarıldı.
Kazı ve restorasyon çalışmaları eş zamanlı yürütülüyor
Asırlık kalede bir yandan arkeolojik kazı sürerken diğer yandan kapsamlı restorasyon çalışması devam ediyor. Tarihi kaledeki büyük kilise ve güney kulede 35 kişilik ekiple yürütülen çalışmada, yapıların korunması için capping, güçlendirme ve enjeksiyon uygulamaları gerçekleştiriliyor.
“Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülüyor
Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Aytaç Coşkun, bu yıl itibarıyla hem kazı hem de restorasyon çalışmalarının birlikte devam ettiğini belirterek, ilk etapta güney kule ve büyük kilisede restorasyon çalışmalarının başladığını söyledi.
Gelecek yıl restorasyon alanı genişleyecek
Coşkun, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın “Geleceğe Miras Projesi” kapsamında yürütülen çalışmaların başlangıç aşamasında olduğunu belirterek, gelecek yıldan itibaren yer altı kilisesi, Mithras kutsal alanı, Arsenal ve surlarda da restorasyon çalışmalarının başlayacağını ifade etti.
