“Bir kere dokunsam ne olur ki?” diyenler, cevabı duyunca şaşırıyor. Çünkü burun içindeki hassas dokular çizildiğinde yalnızca kanama değil, enfeksiyon riski de başlıyor. Dahası, yüzün “tehlike üçgeni” denilen bölgesindeki bir iltihap, nadiren de olsa beynin çevresine kadar ilerleyebiliyor. Bu yüzden uzmanlar uyarıyor: “Burnunu karıştırma, sağlığını riske atma!”
Sadece Kötü Bir Alışkanlık Değil, Mikroplar İçin Otoyol!
Yapılan araştırmalara göre, burnunu sık sık karıştıran kişilerde Staphylococcus aureus adlı bakterinin burun içinde yerleşme olasılığı çok daha yüksek. Bu bakteri, eller yoluyla kolayca taşınabiliyor ve çevreye yayılabiliyor.
Özellikle okul, ofis veya toplu taşıma gibi kalabalık ortamlarda bulaş riski katlanıyor. Yani aslında burnu karıştırmak, farkında olmadan mikroplara “geçiş bileti” kesmek demek.
Burundan Beyne Giden Şaşırtıcı Yol
Bilim insanlarının yaptığı 2022 tarihli bir araştırmada, Chlamydia pneumoniae bakterisinin burundan beyne ulaşabileceği gözlemlendi. Hayvanlar üzerinde yapılan bu deney, bakterinin koku siniri yoluyla ilerleyip Alzheimer’a benzer tepkiler oluşturabildiğini ortaya koydu. İnsanlarda kesin bir bağlantı kanıtlanmamış olsa da, uzmanlar bu bulgunun hafife alınmaması gerektiğini söylüyor.
Kısacası, burnu karıştırmak sadece kötü bir alışkanlık değil; mikroskobik seviyede beyne kadar uzanan bir yolun kapısını da aralayabiliyor.
“Tehlike Üçgeni”: Küçük Bir Hareket, Büyük Bir Risk
Yüzün burun ve ağız arasındaki kısmı, tıp dünyasında “tehlike üçgeni” olarak bilinir. Bu bölgedeki damarlar, doğrudan beyin çevresine ulaşabilir. Burnu tırnakla zedelemek, kılları koparmak ya da sivilceleri sıkmak; bakterilerin bu damarlara ulaşmasına yol açabilir. Çok nadir görülse de bu durum, ciddi enfeksiyonlar ve pıhtı oluşumlarına neden olabilir.
Modern tıpta antibiyotikler sayesinde bu komplikasyonlar artık az rastlansa da, risk sıfır değil.
Neden Sürekli Kanıyor?
Burnun iç kısmında, özellikle ön tarafta damarlar yüzeyel şekilde bulunur. Küçük bir tırnak darbesi bile bu damarları çizebilir. Kanama durduğunda kabuk oluşur; bu kabuk kaşıntı yapar, kişi yeniden karıştırır ve döngü yeniden başlar. Böylece hem mukoza zarar görür hem de bakteriler için uygun bir ortam oluşur.
Burnu karıştırmak basit bir alışkanlık gibi görünse de, vücudun savunma hattını zayıflatıyor. Mikroplar, beyin çevresine kadar ulaşabilen yollar bulabiliyor. Hijyenin en güvenli hali, burna dokunmadan temizlik yapmaktan geçiyor.
