Yoğun tempoda yaşayan, “bir kaşıkla sağlıklı olayım” diyenlerin favorisi chia tohumu, doğru kullanılmadığında faydadan çok zarar verebilir. Kuru tüketmek, fazla kaçırmak ya da yeterli su içmemek gibi basit görünen hatalar; sindirim sistemini zorlayıp, vücudun dengesini altüst edebilir. Bu rehberde chia tohumuyla ilgili en sık yapılan hataları ve sağlıklı tüketim sırlarını sade, samimi bir dille derledik.
1. Kuru Halde Doğrudan Yutmak
Chia tohumu suyla buluştuğunda şişip jel kıvamına gelir. İşte bu mucizevi yapı, onu sindirim dostu yapar. Fakat o jel oluşmadan, yani kuru halde yutulduğunda; boğazda, yutakta ya da midede tıkanma riski doğurur.
Uzmanlar uyarıyor: Chia suyu emdikçe hacim kazanır, bu da kuru tüketimde ciddi risk yaratır. Üstelik su içmeden tüketmek kabızlık ve mide sertliği gibi şikayetleri artırır.
Öneri: Bir yemek kaşığı chia’yı su, süt ya da yoğurtla karıştırın. 10-15 dakika bekleyip jel kıvamına geldikten sonra tüketin. Yeni başlayanlar için 1 yemek kaşığı (yaklaşık 15 g) yeterlidir.
2. “Fazla Chia, Fazla Fayda” Yanılgısı
Her şeyde olduğu gibi chia’da da denge şart. “Bir kaşık iyi geldiyse, iki kaşık daha iyi gelir” düşüncesi büyük hata.
Aşırı chia tüketimi, özellikle az suyla birlikte alındığında; gaz, şişkinlik, kabızlık hatta ishal gibi rahatsızlıklara neden olabilir.
Öneri: Günlük miktar 1-2 yemek kaşığını geçmemeli. Ortalama 15-30 g chia, yeterli sıvıyla birlikte tüketildiğinde vücut için idealdir.
3. Yeterli Sıvı Almamak
Chia, lif açısından oldukça zengin. Bu lifler suyla şişip bağırsakta hacim kazanır ve tokluk hissi yaratır. Ama yeterince su içilmezse, bu özellik tersine döner.
Öneri: Chia tükettiğiniz günlerde su miktarını artırın. Günde en az 2-2,5 litre su içmek hem sindirimi kolaylaştırır hem chia’nın faydasını artırır.
4. Sağlık Durumunu Göz Ardı Etmek
Chia tohumu genelde güvenli kabul edilse de, herkes için uygun değil.
Kan sulandırıcı ilaç kullananlar, tansiyonu düşük olanlar, hamile veya emziren kadınlar chia tüketirken dikkatli olmalı. chia kan basıncını düşürme ve kanamayı artırma riski taşıyabilir.
Öneri: Eğer tansiyon, kan pıhtılaşması veya kronik bir rahatsızlığınız varsa chia tüketmeden önce mutlaka doktorunuza danışın.
5. Tek Başına Mucize Beklemek
Birçok kişi “chia tohumu yiyorum, kilo vereceğim” ya da “kolesterolüm düşer” inancıyla bu gıdaya sarılıyor.
Oysa Prof. Dr. Mustafa Özdoğan’ın da vurguladığı gibi, chia tek başına mucize yaratmaz. Dengeli beslenme ve hareketli yaşamın bir parçası olduğunda işe yarar; yoksa mucize beklemek sadece hayal kırıklığı getirir.
Öneri: Chia’yı tamamlayıcı olarak görün. Sağlıklı bir diyetin destekçisi olabilir ama asla tek başına bir çözüm değildir.
Chia tohumu, doğru kullanıldığında vücudu destekleyen güçlü bir besindir.
Ama kuru yutmak, fazla tüketmek, su içmeyi ihmal etmek ya da sağlık durumunu hesaba katmamak, bu faydayı zarara dönüştürür.
Unutmayın: Sağlıklı beslenme “çok yemekle” değil, “doğru tüketmekle” başlar.
