Yeni bir ev kurarken ya da eşyalarınızı değiştirdiğinizde burnunuza gelen o “yeni eşya kokusu” çoğu kişide tazelik hissi uyandırır. Ama uzmanlara göre bu koku aslında evinize sızan kimyasalların habercisidir.
Özellikle MDF, suntalam, kaplamalı paneller ve süngerli koltuklar yüksek miktarda VOC salınımı yapabiliyor. Bu kimyasallara uzun süre maruz kalmak; astım, alerji, göz-burun tahrişi hatta uzun vadede organ hasarlarına kadar uzanan sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Neden bu koku aslında “masum” değil?
Kimyasal yayılım nasıl oluyor?
Yeni mobilyaların büyük çoğunluğu yonga levha, MDF ya da kaplama paneller içeriyor. Bu malzemelerde yapıştırıcı, reçine ve vernik bulunuyor. Oda sıcaklığında bu bileşenler yavaş yavaş gaz haline geçiyor ve iç mekan havasına karışıyor. Bilimsel adıyla “off-gassing” denilen bu süreç, evin havasını fark edilmeden kirletiyor.
Hangi kimyasallar tehlikeli?
Uzmanların en çok uyardığı madde formaldehit. Renksiz ama keskin kokulu bu gaz, burun, boğaz ve gözlerde ciddi tahrişe neden olabiliyor. Astımı olan kişilerde atakları tetikleyebiliyor. Uzun süreli maruziyetin ise bazı kanser türleriyle ilişkili olabileceği düşünülüyor.
Bunun yanında mobilyalarda kullanılan uçucu organik bileşikler (VOC) ve aleve dayanıklı kimyasallar da havaya karışarak sessizce soluduğumuz ortama yayılıyor.
Sağlığa etkileri neler?
- Kısa vadede: Gözlerde yanma, burun ve boğazda rahatsızlık, baş ağrısı ve baş dönmesi en sık görülen belirtiler.
- Uzun vadede: Düşük düzeyde VOC maruziyeti bile vücudun hormonal dengesini bozabiliyor; sinir sistemi ve bağışıklık üzerinde baskı oluşturabiliyor.
Özellikle çocuklar, yaşlılar ve astım hastaları bu kimyasallara karşı çok daha hassas.
Kısa kontrol listesi
- Yeni mobilya kokusu varsa ve sizde baş ağrısı, burun yanması gibi belirtiler oluşuyorsa havalandırmayı artırın.
- Düşük VOC sertifikalı ürünleri tercih edin.
- Astım ya da alerjiniz varsa emisyon testli mobilyaları tercih edin.
- Belirtiler devam ederse iç mekân hava kalitesini ölçtürmekte fayda var.
Evimize taze bir hava kattığını düşündüğümüz o “yeni mobilya kokusu”, aslında görünmez bir kimyasal karışım olabilir. Kısacası, güzel koku her zaman temizlik ve yeniliğin değil; bazen sessiz bir tehlikenin de habercisidir.
