Gıda uzmanları yıllardır aynı noktaya dikkat çekiyor: “Bir yemeğin bozulması için illa görüntüsünün değişmesi gerekmez.” Özellikle proteinli, sütlü ya da nişastalı yemekler, bakteri oluşumuna çok daha açık bir yapıya sahip. Bu nedenle bu yiyecekler tekrar ısıtıldığında zehirlenme riski iki katına çıkabiliyor. Gelin, mutfakta sık yapılan bu hatanın hangi yemeklerde daha tehlikeli olduğuna birlikte bakalım…
EN ÇABUK BOZULAN YEMEKLER! SAKIN YENİDEN ISITMAYIN
Artan yemeklerin buzdolabına konulup ertesi gün tekrar ısıtılarak tüketilmesi çoğumuz için normal bir alışkanlık. Fakat bazı yemekler var ki, bu rutine hiç uygun değil. Hem kolay bozulan bir yapıya sahipler hem de tekrar ısıtıldıklarında içlerinde oluşan zararlı maddeler sağlığı ciddi şekilde riske atabiliyor. İşte en dikkat edilmesi gereken yiyecekler:
1. Tavuk ve Beyaz Et Yemekleri
Tavuk, bakterilerin en hızlı çoğaldığı besinlerden biri. Oda sıcaklığında yalnızca bir-iki saat bırakılması bile risk oluşturuyor. Üstüne tekrar ısıtıldığında etin protein yapısı değişiyor ve bu, mideyi rahatsız eden bir etki yaratabiliyor. Uzmanların önerisi çok net: Tavuk yemekleri yalnızca bir kez ısıtılmalı ve anında tüketilmeli.
2. Ispanak, Pazı ve Diğer Yeşil Yapraklılar
Ispanak, pazı, roka gibi yeşillikler pişirildikten sonra nitrat dönüşümüne oldukça açık. Bu nitratlar tekrar ısıtıldığında nitrite dönüşüyor ve bu durum sağlık açısından ciddi bir risk yaratabiliyor. Dolayısıyla bu tarz sebze yemeklerinin en doğrusu tek seferde tüketilmesi.
3. Patates Yemekleri (Püre, Haşlama, Kızartma)
Patates, yüksek nişasta oranı sebebiyle çok hızlı bozulan bir yiyecek. Özellikle bekleyip soğuduğunda Clostridium botulinum gibi tehlikeli bakterilerin üremesi kolaylaşıyor. Patates püresi veya haşlamanın ikinci kez ısıtılması hem tadı bozuyor hem de sağlık açısından risk oluşturuyor.
4. Deniz Ürünleri
Balık, karides, kalamar ve midye gibi deniz ürünleri piştikten sonra bile bakteri oluşumuna açık bir yapıdadır. Bu gıdalar tekrar ısıtıldığında gıda zehirlenmesi ihtimali çok daha yükselir. Uzmanlar bu yüzden “Deniz ürünleri taze tüketilir, artanı saklanmaz” uyarısını sık sık tekrar ediyor.
5. Sütlü Çorbalar ve Süt Bazlı Yemekler
Süt, yoğurt ya da krema ile yapılan çorbalar hassas bir yapıya sahip olduğu için buzdolabında bile kısa sürede bozulabiliyor. Tekrar ısıtıldıklarında hem kıvamları değişiyor hem de içerdikleri yağ-protein dengesi bozulduğu için mideyi zorlayabiliyor. Bu yüzden bu tarz yemekleri 24 saatten fazla saklamamak gerekiyor.
6. Pilav (Özellikle Beyaz Pirinç)
Pirinç, Bacillus cereus adı verilen ve ısıya dayanıklı sporlar barındıran bakteriye karşı oldukça savunmasız. Bu bakteri bir kez ürediğinde tekrar ısıtmak bile etkisiz kalabiliyor. Pilavın en doğru tüketim şekli piştiği anda ya da en geç ertesi gün soğuk olarak tüketmekten geçiyor.
DİĞER HIZLI BOZULANLAR
- Mantarlı yemekler
- Yumurtalı tarifler
- Kremalı makarna
- Etli yemek sosları
- Taze meyve içeren tatlılar
Bu yemekler hem beklemeye hem de yeniden ısıtılmaya karşı oldukça hassas oldukları için dikkatle saklanmalı.
Bazı yemekler tazada güzel; beklemeye ve tekrar ısıtmaya gelmez, hatta sağlığı riske atabilir.
