Sosyal güvenlik sistemimizde yeralan ve Ek-5 diye tanımlanan, tarım sektöründe çalışanları kapsayan sigorta sistemi için bilinmesi gerekenleri sıraladık.

1- Tarım ve orman işlerinde hizmet akdi ile süreksiz çalışanlar (Ek-5 ) hangi kapsamda sigortalıdırlar?

Tarım ve orman işlerinde hizmet akdi ile süreksiz çalışanlar (Ek-5 ) 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddenin 1’inci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmışlardır.

2- Tarım ve orman işlerinde hizmet akdi ile süreksiz çalışanların (Ek-5 ) sigortalılığı nasıl başlar?

Tarım işlerinde süreksiz çalışanlardan gerekli şartları taşıyan kişilerin “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikâmetlerinin ya da çalıştıkları yerin bağlı bulunduğu muhtarlık ile ikâmet ettikleri veya çalıştıkları il ya da ilçede bulunan tarım müdürlüklerine ve ziraat odalarına onaylatıp, sürekli ikâmetlerinin bağlı olduğu veya çalıştıkları sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri hâlinde, sigortalılıkları da müracaat ettikleri tarihten itibaren başlatılmaktadır.

3- Orman işlerinde süreksiz çalışanların sigortalılığı nasıl başlar?

Orman köylülerinden Kanun’un Ek-5’inci maddesine göre sigortalı olmak isteyenlerin “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni sürekli ikâmetlerinin bağlı bulunduğu muhtarlık ile sürekli ikâmetlerinin bulunduğu veya çalıştıkları yerin bağlı olduğu Orman Genel Müdürlüğü ve bölge müdürlükleri ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığına bağlı il müdürlükleri aracılığıyla veya kalkındırma kooperatiflerine onaylatıp, sürekli ikâmetlerinin bağlı olduğu SGİM/SGM’ye müracaat edecekler, bunların sigortalılıkları ise müracaat ettikleri tarihten itibaren başlatılacaktır.

4- Ek-5 kapsamında sigortalılık ne zaman sona erer?

  • 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü maddesine istinaden sigortalı olarak çalışmaya başlamaları hâlinde çalışmaya başladıkları tarihten,
  • Sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunanların borçsuz olmaları hâlinde talep tarihinden,
  • Prim borcu olanlardan talepte bulunanların primi ödenmiş son günden,
  • Gelir ya da aylık talebinde bulunanların aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden,
  • Kanun’un Ek-5’inci maddesi kapsamında prim ödeyen ve sadece bu kapsamda prim borcu bulunan sigortalıların, tahsis talep tarihinden önce veya sonra Ek-5 prim borcunu ödemek istemeyerek talepte bulunmaları hâlinde, sigortalılıkları primi ödenmiş son günden,
  • Ölen sigortalının ölüm tarihinden, itibaren sona erecektir.

 

5- Tarım ve orman işlerinde hizmet akdi ile süreksiz çalışanların ödeyecekleri prim tutarı nedir?

Tarım ve orman işlerinde hizmet akdi ile süreksiz çalışanlar için 2021 yılında asgari 1.151,96 TL, azami 8.639,71 TL prim ödenmektedir.

6- Ek-5 sigortalıları hangi kapsamda sigortalı sayılmaktadırlar?

Ek-5 sigortalıları 5510 sayılı Kanun’un 4’üncü fıkrasının a bendi kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar (4/a).

7- Ek-5 kapsamındaki sigortalılara, kısa vadeli sigorta kollarından sağlanan yardımlar nelerdir?

Sigortalıya Ek-5 kapsamında geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmekte, sürekli iş göremezlik geliri bağlanmakta, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine gelir bağlanmakta, gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmekte, iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmektedir.

8- Ek-5 kapsamındaki sigortalılar, analık ve hastalık sigortalarından yararlanabilirler mi?

Bu işçiler analık ve hastalık sigorta kolları kapsamına alınmamışlardır. Yani bu kişiler iş kazası ve meslek hastalığı hâlleri haricinde hastalıkları veya doğum nedeni ile istirahat aldıklarında geçici iş göremezlik ödeneğinden yararlanamamaktadırlar.

9- Ek-5 sigortalılarının iş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlardan faydalanabilmeleri için hangi şartlar gereklidir?

Sigortalıların iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için, iş kazasının olduğu tarihten en az 10 gün önce tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması gerekmektedir.

10- Ek-5 sigortalılarına gelir ya da aylık bağlanabilmesi için hangi şartlar gerekmektedir?

Ek-5 sigortalılarının iş kazası ve meslek hastalığından dolayı geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya sürekli iş göremezlik geliri ya da malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması gerekmektedir.

NOT: Haftaya Ek-6 sigortasını ele alacağız.