Soydaş Kazakistan’ın bağımsızlık günü

Kasım ayının başında düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı’nın 10. Devlet Başkanları Zirvesi’nde teşkilatın dönem başkanlığı Kazakistan’a geçti.

Bundan 1 hafta sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin resmi temaslarda bulunmak üzere Kazakistan’daydı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev iki ülke arasında yeni anlaşmaların imzalandığı görüşmelerin ardından ortak basın toplantısına geçtiler.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev burada bir geleneği yıkarak ortak basın açıklamasını Rusça yerine Kazakça yaptı.

Kazakistan Cumhurbaşkanının Kazakça konuşmasını hayretle karşılayan Rus heyeti tercüme kulaklıklarını takmak mecburiyetinde kaldılar.

Çünkü buna bu zamana kadar ihtiyaçları olmamıştı.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in anadil düzeyinde bildiği Rusça yerine -üstelik teamüller böyle olduğu halde- açıklamasını Kazak diliyle yapması hem Türk Devletleri Teşkilatı’nın dönem başkanlığını yürüten Kazakistan’a son derece yakışan bir davranış hem de Kazak halkının ulusal bilincinin sahiplenilmesi bakımından bir eşiğin daha aşılmasıdır.

1917’de Alaş Orda hükümetini kuran Kazak Türkleri 1920’de Sovyet ordularının işgaline uğradıktan sonra ulusal egemenliklerine kavuşabilmek için tam 71 yıl beklemek zorunda kaldılar.

Bu süre zarfında sadece yer altı zenginlikleri değil, manevi ve kültürel varlıkları da Sovyet rejiminin kızıl pençesi altında kaldı.

Türkiye’nin 1928 yılındaki Harf Devrimi’yle Latin alfabesine geçmesinden sonra 1929 yılında Latin alfabesini kullanmaya başlayan Kazaklar 1940 yılında Sovyet Rusya’nın baskısıyla bu sefer de Kiril alfabesine geçtiler.

Bu durum Türk Dünyasının iletişimine ve potansiyel kültürel alışverişine büyük bir darbe indirdi.

Kazakistan’ın kurucu Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in 2017 yılındaki imzasıyla Kazaklar yeniden Latin alfabesine geçme kararı aldılar.

Kiril ve Latin alfabelerinin bir arada kullanıldığı geçiş döneminin ardından 2025 yılında sürecin tamamlanması bekleniyor.

Dolayısıyla Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in Rus heyetinin önünde yaptığı Kazakça konuşma, 1991 yılındaki siyasi bağımsızlığın tamamlayıcı bir unsuru olarak, kültürel egemenliğin de Kazak halkının mülkiyetine geçtiğinin güçlü bir ifadesi niteliğinde.

Bugünse 16 Aralık, yani Kazakistan’ın bağımsızlık yıldönümü.

Kazakistan 16 Aralık 1991’de Sovyet Rusya’dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.

Sovyet yıllarındaki kimi kıtlık dönemlerinde milyonlarca insanını kaybeden Kazaklar bugün kendi kaynaklarını verimli bir şekilde kullanarak Gayri Safi Yurt İçi Hasılasını 220 milyar dolara, kişi başı milli gelirlerini 27 bin dolara çıkardılar.

Kazakistan’a bağımsızlık kazandıran ulusal bilincin uyanış noktalarından birisi ise 1986 yılındaki Jeltoksan Olayları oldu.

Sovyetler Birliği yönetiminin Kazakistan idaresine yaptığı keyfi atamayı protesto eden Kazak halkına yapılan sert müdahalede 200 kişi hayatını kaybetmişti. Fakat bu olay Kazakistan’ın milli dirilişine katkı sağlayan önemli bir kırılma yarattı.

Jeltokson Kazakçada Aralık ayı anlamına geliyor.

Alaş Orda devletinin kuruluş süreci, bağımsızlık ateşini fitilleyen Jeltoksan Olayları, modern Kazakistan’ın ilanı Aralık ayı içerisinde gerçekleşen önemli hadiseler.

Türkiye Türklerinin zafer günlerine tanıklık eden Ağustos ayı gibi Kazaklarda da Aralık ayı ulusal hafıza duraklarına sahip.

Türk toplulukları ekonomide, ticarette, dil ve kültürde, askeri alanlarda işbirliğini sıklaştırdıkça yılın bütün aylarını zaferlerle süslemek işten bile olmayacaktır.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev’in belirttiği gibi Türk devletlerinin çeşitli tehditlere karşı birleşmesi, birbirlerine yardımcı olması ziyadesiyle önemlidir.

Azerbaycan’a ait Karabağ topraklarının 30 yıllık Ermeni işgalinden kurtarılmasında Türk devletlerinin tehditlere karşı birleşik bir pozisyon almasının müspet sonuçları buna en güzel örneklerden birisidir.

Hülasa bu vesileyle soydaş ülke Kazakistan’ın milli bağımsızlık gününün kutlu olmasını diliyorum.

Türk ve Türkiye yüzyılında tüm zaferler Türk dünyasının evlatlarıyla olsun.