HEKİMLİK, nasıl uzun ve zor bir eğitimi gerektiriyorsa; tarımın sorunlarını teşhis etmek de öylesine zor ve sabırlı bir araştırmayı gerektirir. Araştırılması gereken hususlardan biride tarımsal politikaların amaç ve hedeflerine ulaşmasına yardımcı olan Tarımsal Destekleme Ödemeleridir.

Tarım politikalarının amacı tarım sektöründeki refah düzeyini yükseltmektir. Bu amaca ulaşmak içinde tarımsal üretimin iç ve dış talebe uygun olarak geliştirilmesi, eldeki doğal ve biyolojik kaynakların korunması ve geliştirilmesi, verimliliğin artırılması, gıda güvencesi, tarımsal piyasaların ve güvenirliğin güçlendirilmesi ayrıca kırsal kalkınmanın sağlanmasıdır. Bu amaçlara ulaşmak için her yıl Maliye Bakanlığı bütçeden Bakanlığa kaynak ayırır.

2018 yılında Tarım Bakanlığına ayrılan kaynak 29.6 milyar TL’dir. Bu kaynaktan destek ödenmesine ayrılan toplam 14.8 milyar TL. Tarım sektörü yatırım ödenekleri için 10.1 milyar TL, tarımsal kredi sübvansiyonu, tarımsal KİT’lerin (Kamu İktisadi Teşekkülleri) finansmanı ve ihracat destekleri için 4.7 milyar TL’dir.

2019 yılında ise Tarım Bakanlığına toplam 26,5 milyar TL kaynak ayrıldı. Tarımsal destek programları için 16,1 milyar TL, Tarım sektörü yatırım ödenekleri için 5,1 milyar TL, Tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı, ihracat destekleri ve diğer tarımsal destekler için 5,3 milyar TL kaynak ayrıldı. 2018 yılında 29,6 milyar TL olan Bakanlık bütçesi, 2019 yılında 26,5 milyar TL’ye düşerken, bu yıl 14,8 milyar TL olan tarımsal destekler 16,1 milyar TL’ye, 4,7 milyar TL olan tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı, ihracat destekleri ve diğer tarımsal destekler 5,3 milyar TL’ye yükseltilirken, 10,1 milyar TL olan tarım sektörü yatırım ödenekleri 5,1 milyar TL’ye geriledi.

2017 yılında Bakanlıkça ödenen Tarımsal Destek Ödemeleri, Bakanlık bütçesinin %66’sına 2018 yılında bütçenin yaklaşık %50’ sine ve 2019 yılında ise bütçenin yaklaşık %60’na denk gelmektedir. Her defasında tarımsal destekler artırılsın deniliyor?

Peki, neden artırılsın? Artırılınca, çiftçi daha mı çok memnun olacak? Üretimimiz daha mı fazla olacak? Ürün desenimiz mi değişecek? Dekara verimimiz mi aratacak? Kentlerden köylere nüfus akışı mı sağlanacak? İhracat/İthalat dengemiz mi değişecek?

Hepsinin cevabı, HAYIR Bakanlığın destekleme konusunda bakış açısı yerinde ve yeterlidir. Sıkıntılarımız: Bizim tarıma bakış açımız, çiftçi eğitimimiz, teknolojiyi takip etmememiz, devlet malına bakış açımız (devletin malı …), üretmeden destek almaya çalışmamız, inatla geleneksel tarıma devam edişimiz, devletin imkânlarından şartları sağlamadan sonuna kadar faydalanma isteğimiz, fırsatçılığımız, sabırsız davranmamız, biran önce zengin olma hevesimiz ve kul hakkı diye bir kavramdan bi haber oluşumuz… Peki, ne yapılmalıdır?

Desteklemelerin etki analizi yapılmalıdır. Tarımsal politikaların nihai amaçlarının gerçekleştirilmesi için verilen ödeneklere istinaden, desteklemelerin ekonomik ve sosyal etkinliği ile verimlilik koşullarının ne ölçüde sağlandığı, ülke ekonomisi ile uyguladığımız politikanın amaçlarına ne derece etki ettiği, çiftçilerin bu desteklemelerden memnuniyet derecesinin ölçümü gibi etki analizleri raporlanmalıdır. Bu raporlara bağlı olarak plan ve programlar yapılmalı, uygulanması ve izlenmesi konusunda karar vericilere yardımcı olunmalıdır.

Unutmayalım ki; aynı reçetede ısrar hastayı kaybetmek demektir. Saygılarımla