İşte AK Parti'nin 2023 seçim beyannamesi: AFETLERE KARŞI RİSK ve KRİZ YÖNETİMİ 1. AFETLERE KARŞI DİRENÇLİ TÜRKİYE Ülkemizi bütüncül bir afet hazırlığı ve yönetimi sistemine kavuşturmak için hayata geçireceğimiz Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli ile; • Ülkemiz, yaşanması muhtemel tüm afetlere karşı hazır hale getirilecek, • Yaşanabilecek afetlerde vatandaşlarımızın can ve mal güvenliği için gerekli tüm önlemler alınacak, • Deprem, sel, yangın ve heyelan gibi doğal afetlere karşı önlemler her alanda öncelikli hale gelecek, • Afet sonrası oluşabilecek sosyolojik, ekonomik, demografik, pandemik ve güvenlik problemlerini de kapsayan, afet öncesi, esnası ve sonrasını da içeren bir anlayışla bütüncül bir risk yönetimi hedeflenecektir. ASRIN FELAKETİ • Depremden etkilenen şehirlerimizi; altyapısı, okulları, camileri, hastaneleri, çarşıları, parkları, spor alanları gibi sosyal donatılarıyla bütüncül bir bakış açısıyla, «Tarihe Vefa, Geçmişe Saygı» anlayışıyla yeniden inşa edeceğiz. • 650 bin konutun yapımını bir yılda önemli ölçüde tamamlamayı hedefliyoruz. • Fay haritalarını dikkate alarak yerleşim merkezlerini ovalardan yamaçlara doğru kaydırıyoruz. • Zemin iyileştirme, izolatörlü ve çelik konstrüksiyonlu yapı ve yeni teknoloji ile radye temel, tünel kalıp sistemiyle binalarımızı en sağlam zeminlerde inşa edeceğiz. • Kurduğumuz Afet Yeniden İmar Fonunu alternatif kaynaklarla güçlendireceğiz. • Deprem bölgesinde bütüncül bir Ekonomik Rehabilitasyon Programı ve Kalkınma Hamlesini hayata geçireceğiz. Deprem bölgesinde sanayi ve ticaret koridoru oluşturarak bölgenin sahip olduğu üretim, ticaret ve ihracat potansiyelini ayağa kaldıracağız. Bu çerçevede, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının koordinasyonunda GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi) ve DAP (Doğu Anadolu Projesi) Bölge Kalkınma İdarelerinin ve kalkınma ajanslarının katılımıyla oluşturulacak bir program uygulamaya konulacaktır. Bu Program ile deprem bölgesinde bulunan illerimizi tarım, sanayi ve hizmet sektörlerinde cazibe merkezine dönüştürecek bir eylem planı uygulanacaktır. • Tarım ve sanayi sektörleri başta olmak üzere bölgesel anlamda rekabet potansiyeli arz eden alanlarda yeni bir teşvik düzenlemesi yapılarak hızlı ve etkili bir yatırım hamlesi başlatılacaktır. • Her ile göre öncelikli olan sektörler belirleyecek, uygun bir planlamayla katma değeri yüksek ürün üretimi ve üretimde çeşitliliği yükselteceğiz. • Hizmet sektörleri öncülüğünde, istihdam yoğun alanlarda atılacak adımlarla bölgenin nüfus dinamiği desteklenecek, gençler başta olmak üzere topluma yeni fırsatlar sunulacaktır. • Kültür, gastronomi ve termal gibi turizm potansiyeli yüksek olan alanlarda bölgenin altyapıları hızla geliştirilecek, tanıtımı daha da güçlü bir şekilde yapılacaktır. Özellikle jeotermal kaynakların değerlendirilmesinde sağlık turizmi eksenli bir program geliştirecek, termal kaynaklarla beslenen seracılığa öncelik vereceğiz. • Bölgede en az bir üniversitemizin dünya ölçeğinde markalaşması sağlanacak ve bölgemizdeki diğer üniversitelerin faaliyetleri de özel bir program kapsamında desteklenecektir. • Yatırımı, üretimi ve ihracatı destekleyici, lojistik dâhil önemli altyapı projeleri Hassa Tüneli başta olmak üzere öncelikli olarak gerçekleştirilecektir. • Ayrıca, kalıcı barınma çalışmaları kapsamında oluşturulan belli ölçekteki uydu kentler ile bütünleşen ekonomik altyapılar geliştirilecektir. • Tüm yaşam alanlarını, yüksek teknoloji ve akıllı şehir uygulamalarını içeren yenilikçi yaklaşımlarla donatacağız. Kurumsal ve Teknik Kapasitenin Artırılması • Güvenli şehirler stratejimiz bağlamında her türlü afetlerle mücadele kapsamında AFAD'ın yetki ve sorumluluklarını insan gücü kapasitesi ile orantılı, daha uyumlu ve etkili bir koordinasyonu sağlayacak şekilde güçlendireceğiz. • Afetlerle ilgili mevzuat gözden geçirilecek ve Sürdürülebilir Afet Risk Yönetimi Kanunu yürürlüğe konulacaktır. Bu çerçevede, kurumlar arasındaki yetki sınırları açık bir şekilde ayrılacak ve bütüncül bir yaklaşım ortaya konulacaktır. • En kötü senaryo dikkate alınarak, arama ve kurtarma ekiplerinin sayısını ve niteliğini hızla ihtiyaç duyulan seviyeye yükselteceğiz. • Geniş alanlarda etkisini gösteren afetlere karşı müdahale etkinliğini artıracak şekilde Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP)'nı güncelleyeceğiz. • Kurumların ve yerel teşkilatların afetlerle müdahale kapasitelerini; araç-gereç, bilgi birikimi ve uzmanlık bağlamında güçlendireceğiz. • DSİ, OGM, KGM gibi araç ve makine parkına sahip kurumların personeline afet anında nasıl müdahale edileceğine yönelik sürekli ve nitelikli eğitimlerin verilmesi sağlanacaktır. • Orman yangınları ile mücadele kapsamında hava ve kara taşıtlarını artırarak optimum düzeye çıkaracağız. • Yangınlarla kısa sürede ve daha etkili mücadele edecek şekilde itfaiye teşkilatlanmasını ulusal ve yerel ölçekte gözden geçireceğiz. • Uygun alanların afet esnasında lojistik merkeze dönüşmesini sağlayacağız. • Lojistik depo bulunmayan illerimizde barınma malzemelerinin stoklandığı cep depolarını tamamlayacağız. Ulusal Düzeyde Risk Azaltımı • Türkiye Afet Risk Azaltma Planı (TARAP) ve İl Afet Risk Azaltma Planlarını (İRAP)'ları yaşanan afetler çerçevesinde gözden geçirecek, yeni gelişmeler ışığında ilave tedbirlerle detaylandıracağız. • Afet risklerini esas alan bir şehir planlamasıyla tüm şehirlerimizdeki yapıları gözden geçireceğiz. • Fay hattında yapılaşmayı engelleyecek Doğal Afetler ve Fay Yasasını çıkaracağız. • Sadece deprem riski değil çoklu afet risklerini dikkate alarak, imar planlarının bu çerçevede hazırlanmasını sağlayacağız. • Belediye meclisleri tarafından imar planlaması ve plan değişikliklerinin afet riski göz önünde bulundurularak yapılmasına yönelik tedbirler alınacaktır. • Afet riski yüksek alanlardaki imar yoğunluklarının üst sınırının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenmesini sağlayacağız. • Yapı denetimi gibi zemin etüdü denetimini de zorunlu hale getirecek, tasarım ve yapım kontrollerinin sağlıklı bir şekilde yapılmasını temin edeceğiz. • Müteahhitlik hizmetlerinin sunumunda teknik kapasitenin ve tecrübenin dikkate alınması için gereken standartları ve tedbirleri belirleyeceğiz. • Yapı sağlığı izleme sistemlerini ülke genelinde yaygınlaştıracak, yapılarımızın düzenli ve sağlıklı şekilde kontrol edilmesini sağlayacağız. • Mikro ölçekte tüm yerleşim yerlerimizin hangi doğal afet riskleriyle karşı karşıya olduğunu ortaya koyacak, buralarda kentsel dönüşümü hızlandıracağız. • Kentsel dönüşümde "Dirençli Şehir Konut Finansman Modeli"yle evini dönüştürmek isteyenlere 15 yıla varan vadelerle uygun ödeme şartlarında finans desteği vereceğiz. • Riskli bölgelerde bulunan şehirleri yenileyecek, gerek duyulması halinde bazı şehirleri güvenli bölgelere taşıyacağız. Riskli bölgelerde inşa edilecek konutlar zemin +3 veya 4 katlı olacak, yatay mimariden taviz verilmeyecektir. • Sosyal konut üretimini afet riski yüksek olan tüm bölgelerimizde yoğunlaştıracağız. • Dijital Yapı Bilgi Bankası kuracağız. Türkiye arazi kullanım veri altyapısını oluşturacağız. • Şehirlerimizi toplanma alanlarını ulaşılabilir kılan, arama kurtarma ekiplerinin hızlı hareket edebileceği, sağlık ve insani yardım çalışmalarının kolay yönetilebileceği akıllı konsepte sahip olarak yeniden tasarlayacağız. • Şehirlerde temiz içme suyu kullanımı için şebeke suyuna bağlı bir şekilde sarnıç kültürü tarzında su depoları ve tankları yeşil alanların altına konumlandıracağız. • Doğal afetlerden korunmak amacıyla kapsamlı, münferit bir Taşkın Kanunu çıkaracağız. • Atık su ve yağmur suyu sistemlerini birbirinden ayırarak iklim değişikliği kaynaklı aşırı yağış rejimleri nedeniyle meydana gelen kentsel taşkınların önüne geçeceğiz. • Toprak muhafaza, erozyon ile sel, çığ kontrolü kapsamında entegre havza rehabilitasyon projelerini riskli bölgeleri önceliklendirerek yaygınlaştıracağız. • Yangınlarda risk oluşturan sanayi tesislerinin yakın çevresindeki bitki örtüsünün oluşturulmasında riskleri azaltıcı standartları güçlendireceğiz. • Potansiyel afet bölgelerinde elektrik iletim ve dağıtım şebekesinden bağımsız çalışabilecek şekilde mikro şebekeleri yaygınlaştıracağız. • Tüm afet tehlikelerini kapsayacak zorunlu afet sigorta mekanizmalarını yaygınlaştıracağız. • Kamu kurumlarınca geliştirilen bilgi sistemlerindeki tüm veriler birbirleriyle ilişkilendirilerek, bütüncül bir karar destek sistemi altyapısını oluşturacağız. • Kesintisiz güvenli haberleşme sistemi oluşturulması kapsamında 81 ilde sayısal telsiz altyapısının kurulumunu tamamlayacağız. • Geçici barınma standartlarını geliştirecek, riski yüksek bölgelerde konteyner kurulumu için altyapısı hazır alanlar oluşturacağız. • Yangın, deprem, sel, çığ gibi afetlere yönelik, kamu kurumları ile özel kesimin araç envanterini sürekli olarak güncel tutacak ve bütünleşik bir veri tabanı oluşturacağız. Afet anında bu araçların ilgili bölgeye hızla sevkini sağlayacağız. Marmara Bölgesi, İstanbul ve Büyükşehirler İçin Risk Azaltma Programı İstanbul'u olası bir deprem karşısında daha güçlü hale getirmek için gerekli kurumsal ve yasal düzenlemeler yaparak kentsel dönüşüm çalışmalarımızı hızlandıracağız. • İstanbul başta olmak üzere mevcut yapı stoğunun taranması, depreme dayanıksız yapıların tespiti, güçlendirilmesi veya sağlıksız yapıların yeniden inşa edilmesi için hukuki dayanağı güçlendirilmiş düzenlemeleri hayata geçireceğiz. • Türkiye Yapısal Risk Analizi Projesi'ni İstanbul'dan başlatacağız. Özellikle 1999 öncesi inşa edilen tüm binaların risk analizini yaptırmalarını zorunlu hale getireceğiz. • Kanal İstanbul kapsamında inşa edeceğimiz 125 bin konutla birlikte; 500 bini Anadolu, 500 bini Avrupa yakasında olmak üzere iki kentsel dönüşüm rezerv şehrin kurulumunu gerçekleştireceğiz. • Sadece İstanbul'u değil tüm Marmara bölgesini; sanayisiyle, ticaretiyle, sosyal ve kültürel yapısıyla, konutlarıyla afetlere karşı hazırlayacak Afetlere Karşı İstanbul Mekânsal Stratejik Planı'nı hayata geçiriyoruz. Aynı anlayışla Ege Bölgemizde de benzer bir çalışmayı hazırlayacağız. • Marmara bölgesindeki yoğunluğun azaltılması amacıyla bölge dışında yeni endüstriyel gelişim alanları ve lojistik hatları oluşturacağız. • İstanbul'daki ve diğer büyükşehirlerdeki kritik alt yapı tesislerinin afetlere karşı dayanıklılığını artırmaya devam edeceğiz. • Yapı denetim sürecindeki yaptırımların daha etkin bir şekilde hayata geçirilmesini sağlayacağız. STK'ların ve Özel Kesimin Kriz Yönetimi Kapasitesinin Artırılması • Türkiye Ulusal Risk Kalkanı Modeli çerçevesinde, afet yönetimine yönelik yenilikçi çözümlerin ortaya konulabilmesi için yerel, bölgesel ve ulusal düzeyde kamu, özel sektör, akademi ve sivil toplum arasında etkin bir işbirliği mekanizması oluşturacağız. • İnsani yardım, arama-kurtarma-müdahale, psiko-sosyal destek ve eğitim gibi alanlarda faaliyet gösteren STK'ların kapasitesini geliştirmek üzere proje bazlı destekler sunacağız. • Mevzuatla meslek kuruluşları ve STK'ların afetlerle ilgili yasal dayanakları ile görev ve sorumluluklarının daha belirgin bir biçimde belirlenmesini sağlayacağız. • STK'ların ve özel kesimin kriz yönetimi açısından sınıflama ve kodlamasını yaparak afet sonrası hızlı bir yetki ve sorumluluk dağılımı ve koordinasyonu sağlayacağız. • Afet yönetiminin kurumsal işleyişinde kamu, özel kesim ve sivil toplum işbirliğini düzenlemeye yönelik ilke ve esasları içeren rehberler hazırlayacağız SAĞLAM TOPLUMSAL YAPI 2. Değerler • Varlığımızın teminatı olan değerlerimiz, dayanışma ve işbirliğimizi güçlendirecek şekilde sosyal uzlaşı, huzurlu bir yaşam ve güven dolu bir gelecek sunmaktadır. Büyük bir medeniyetin mirasçısı olan milletimizin tarih boyunca oluşturduğu ve halen üretmekte olduğu değerlerini gelecek kuşaklara aktarmaya özel önem veriyoruz. • Tek Millet, Tek Bayrak, Tek Vatan ve Tek Devlet» insanımızın refahını, huzuru ve mutluluğunu sürdürebilmek için içselleştirmiş çatı değerlerimizdir. • Gelecek konusunda sağlam bir ortak irade oluşturan Milletimiz, insanlık ailesinin şerefli bir üyesi olarak yücelmekte, insanlığa yaptığı katkılarla onun bir parçası olmaktan onur duymaktadır. Bu yaklaşımla her bir bireyimizin, diğer milletlerin varlığına saygı duyan insanlık bilincinin yanı sıra bu millete olan aidiyetini en sağlam bağlarla teşekkül ettirdiği vatandaşlık bilincini çok kıymetli görmekteyiz. • Şehitlerimizin son örtüsü olan Bayrağımızın anlamı ve milletimizin karakteri olan bağımsızlık iradesinin korunması, insanımızın Bayrağımızın altında bir ve beraber olarak hayat sürmesinin sağlanması bizim bir diğer temel değer ve önceliğimizdir. • Vatan; atalarımızdan bizlere, bizlerden de genç nesillere kutsal bir emanet olarak aktarılan, ortak bir coğrafyada tarihi olaylarla bezenmiş ortak hikâyemizi ve milletimizin moral değerlerinin zemin bulduğu bir çevreyi ihtiva etmektedir. • Devlet; Milletimizin bağımsız bir biçimde varlığını sürdürmesini garanti altına alan ve ortak dayanışma için gerekli örgütlenmeyi ifade eden, insanı yaşat ki devlet yaşasın şiarıyla millet için var olan bir diğer temel değerimizdir. • Tüm bu çatıyı sağlam bir biçimde yükselterek ayakta tutan adalet, insan onuru ve özgürlük, aile ve dayanışma gibi temel değerlerimizin önümüzdeki dönemde de toplumumuza güç vermesini sağlamaya devam edeceğiz. • Devletimizin geleceği ve milletimizin birliği adaletle kaimdir. • İnsanımızın şahsiyetli, onurlu ve üretken bir hayat sürmesini teminen fikirde, teşebbüste ve inançta özgürlük temel ilkelerimizdendir. • Her dönem varlığını koruyan temel kurumlardan biri olan ailenin milletimizin temel taşı olma özelliğinin bilincindeyiz. Aileyi insanımıza güçlü bir kimlik bilinci vererek dayanışmayı ve ortak kader anlayışını güçlendiren ana unsurlardan biri olarak görüyoruz. • Değerlerimizin yaşatılması ve paylaşılması, sadece milletimizin değil tüm insanlığın yararına olacaktır. 3. Eğitim • Eğitimin tüm kademelerinde müfredata "Değerler Eğitimi"ni entegre eden bir yaklaşımı hayata geçireceğiz. • Mesleki eğitim merkezlerinde çırak ve kalfa sayısını 2 milyona çıkartacağız. • Ekonomide ve işgücü piyasasındaki değişikliklerle uyumlu şekilde, mesleki eğitim ve istihdam bağlantısını güçlendireceğiz. • 5 milyon öğrencimize verilmekte olan ücretsiz öğle yemeği desteğini devlet okullarımıza yaygınlaştıracağız. • Küresel gelişmeler ışığında sürekli güncelleme gerektiren eğitim alanında başarının kritik faktörü öğretmenlerimizdir. Tüm öğretmenlerimiz her yıl hizmet içi eğitime tabi tutulacaktır. • Meslek Liseleri başta olmak üzere eğitim kurumlarımızda patent, faydalı model, marka ve tasarım tescil sayısını sürekli artıracak ve her yıl tescil alınan ürünlerin en az yüzde 10'unun ticarileşmesini sağlayacağız. • Çocuklarımızın yetenek ve becerilerine uygun alanlara yönelmelerini güçlendirecek yeni mekanizmalar geliştireceğiz. • Tüm okullarımızda etüt imkanlarını yaygınlaştıracak, velilerimizin iş hayatıyla okul programlarını uyumlaştıracağız. • Ortaöğretim sistemi üzerindeki baskıyı azaltmak amacıyla yükseköğretime geçişteki sınavların yılda birden çok kez yapılmasını sağlayacağız. • Bilgi üretme ve araştırma-geliştirme kapasitemizi daha da artırmak için doktora eğitimini cazip hale getirerek, yıllık mezun sayısını 9 binden 25 bine çıkaracağız. • Mevsimlik tarım işçilerinin çocuklarının eğitim imkânlarını daha da iyileştireceğiz. • Üniversitelerimizin rekabet gücünü artırmak amacıyla uluslararası arenada öncü akademisyenlerin Türkiye'de eğitim vermelerini teşvik edeceğiz. • Belirli kriterlerle üniversitelerin yurtdışı kampüs/birim açmalarını destekleyeceğiz. • Uluslararası öğrenci sayımızı 260 binden 1 milyona çıkararak, Türkiye'yi dünyada en çok tercih edilen ilk beş ülkeden biri yapacağız. • Uluslararası sıralamalarda ilk 500'de en az 10 üniversitemizin yer almasını sağlayacağız. • Yeşil ve dijital becerilerin geliştirilmesini de içerecek şekilde hayat boyu öğrenme programlarını her ay en az bir milyon vatandaşımıza ulaştıracağız. • Devlet üniversitelerinin idari yapısında yapacağımız değişiklik ile mütevelli heyeti oluşturulmasına imkân sağlayarak üniversite özerkliğini artıracağız. 4. Sağlık • Sağlıkta hizmet sunum kalitesinin yanı sıra tıbbi teknolojide, ilaç endüstrisinde ve sağlık turizminde kapasitemizi geliştirecek ve bu alandaki üretimde yerlileşme oranını yükselteceğiz. Savunma sanayiinde yerlileşme yönündeki uygulamalarda sağlanan başarıların sağlık alanında da benzer şekilde hayata geçirilmesini sağlayacağız. • Rekabetçi yenilikçi ve güçlü bir sağlık sanayiinin geliştirilmesi amacıyla Sağlık Endüstrileri Başkanlığını kuracağız. Kamu alım garantileri dahil güçlü teşvik tedbirleri, akreditasyon, sertifikasyon mekanizmalarının geliştirilmesi ve üniversite-sanayi işbirliğinin etkinleştirilmesi yoluyla küresel ölçekte güçlü bir sağlık endüstrileri ekosistemini oluşturacağız. • Yerli ve milli aşı üretim kapasitemizi yapacağımız ilave yatırımlarla daha da artıracak ve ülkemizi bu alanda önemli bir ihracatçı konumuna getireceğiz. • Sağlık turizminin geliştirilmesi için akreditasyon ve denetim altyapısını güçlendireceğiz. • 2028 yılında 3 milyon sağlık turisti sayısı ve 10 milyar dolar sağlık hizmeti ihracatını hedefliyoruz. • Geleneksel ve tamamlayıcı tıbbın eğitim alt yapısını güçlendireceğiz. • Evde bakım ve teletıp uygulamalarının kapsamını genişleteceğiz. • Aile diş hekimliği uygulamasını hayata geçireceğiz. • Sağlık dostu işletme sertifika sistemini hayata geçirerek sağlıklı besin üretimini destekleyeceğiz. • Koruyu ve önleyici sağlık hizmetlerinin rolünü daha da güçlendireceğiz. • Başta kırsalda olmak üzere birinci basamak sağlık hizmetlerini güçlendirmeyi sürdürecek, aile sağlığı hizmetlerinin daha yaygın, erişilebilir ve nitelikli olmasını sağlayacağız. • Aile hekimi başına düşen nüfusu 5 yılda 2.500'ün altına indireceğiz. • Palyatif bakım hizmetleri kapasitesini arttıracağız. • Sağlık insan gücünün ülke genelinde dengeli dağılımını sürdürecek, başta hekim ve hemşire sayıları olmak üzere insan kaynağını nicelik ve nitelik olarak artıracağız. • COVID-19 örneğinden hareketle olası ani sağlık şoklarına karşı mevcut erken uyarı sistemlerini daha da geliştireceğiz. • 2028 yılında, • 10 bin kişiye düşen yatak sayısını 31'den 35 seviyesine çıkaracağız. • Sağlık Bakanlığı hastanelerinde nitelikli yatak oranını %79'dan %90'ın üzerine çıkaracağız. • Şehir hastanelerinde 16 hastanemizi tamamlayıp toplam şehir hastanemizin sayısını 36'ya, toplam yatak sayısını 50 binin üzerine çıkaracağız. • Yüz bin kişiye düşen hekim sayısını 231'den 315'e, yüz bin kişiye düşen hemşire ve ebe sayısını 364'ten 460'a çıkaracağız. • Daha sağlıklı nesiller için normal doğumu teşvik etmeye devam edeceğiz. • 2028 yılına kadar anne ölüm oranlarını yüz binde 13,1'den 10'un altına, bin canlı doğumda bebek ölüm hızını 8,7'den 7'nin altına düşüreceğiz. • Obezite ile mücadele programlarını artırarak obezite oranını düşüreceğiz. 5. Aile-Kadın-Çocuk • AK Parti aileyi toplumun temel taşı olarak görmektedir. Önümüzdeki dönemde de ailenin fıtratını maddi ve manevi olarak daha da güçlendirmek ve her türlü olumsuz etkiye karşı korumak temel önceliklerimiz arasındadır. • Gelir seviyesi asgari hayat standardının altında hane bırakmayacağız. Bunun için, Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemini hayata geçireceğiz. Bu çerçevede, Aile Bazlı Vatandaşlık Maaşı uygulamasını başlatacağız. • Yeni dönemde, aileyi güçlendirmeye dönük yenilikçi mekanizmalar geliştirmeye devam edeceğiz. Bu kapsamda, önümüzdeki dönemde uygulamaya koyacağımız Aile Koruma Kalkanı Programıyla ev hanımlarının emekliliğine destek sağlayacak, yeni ailelerin kurulmasını teşvik edecek, gençler öncelikli olmak üzere her ailede en az bir kişiye iş imkanı sağlayacak, aileyi ve çocuğu tehdit eden her türlü olumsuz eğilimlere karşı etkin bir şekilde mücadele etmeye devam edeceğiz. • Aile Koruma Kalkanı Programının finansmanı, uluslararası standartlarda dijital Aile ve Gençlik Bankası kanalıyla sağlanacaktır. Bu sosyal amaçlı bankanın ana gelir kaynaklarından biri de Karadeniz'de keşfedilen doğalgaz gelirlerinin belirli bir yüzdesi olacaktır. • Aile Koruma Kalkanı Programı kapsamında; • Ev hanımlarının emekliliğine destek sağlayacak, • Her ailede gençler başta olmak üzere en az bir çalışan olması sağlanacak, • Yeni evlilikler teşvik edilecektir. • Ev hanımlarının evdeki emekleri karşılığında emeklilik gibi bir güvenceye sahip olmalarını en temel hakları olarak görüyoruz. Bu çerçevede, ev hanımlarının isteğe bağlı ödeyecekleri primlerin üçte birini devlet olarak biz karşılayacağız. • Aile Koruma Kalkanı Programı kapsamında her ailede en az bir çalışanın bulunmasını sağlayacağız. Bu amaçla, özel sektör işletmelerinin sigorta primlerinin tamamını belirli bir süreyle devlet olarak biz ödeyeceğiz. Programı uygularken gençlere öncelik vereceğiz. • Yeni evlilikleri teşvik etmek üzere, Aile ve Gençlik Bankası üzerinden yeni evlenen çiftlere iki yılı geri ödemesiz 48 ay vadeli 150 bin lira faizsiz evlilik kredisi vereceğiz. Ayrıca, Aile ve Gençlik Bankasının faaliyetleri arasında, çocukların eğitimi başta olmak üzere aile kurumunu koruyan ve güçlendiren çeşitli hizmetler de desteklenebilecektir. • Bu üç unsurlu programın Gelir Tamamlayıcı Aile Destek Sistemi ile uyumunu gözetecek, programlar arasındaki dengeyi, çalışma hayatında yer almayı caydırmayacak bir seviyede kuracağız. • Sosyal destek programlarımız ekonomik ve sosyal yan etkileri de dikkate alınarak gözden geçirilecek, aile bütünlüğünü koruyucu ve geliştirici vasfı güçlendirilecektir. • Sosyal yardımlardan yararlanma koşullarını standardize edeceğiz. • Annelere olduğu gibi babaların da esnek çalışma imkânlarını genişleteceğiz. • Kadın ve erkeğin evlilik bağıyla kurulan aileyi her türlü zararlı eğilimden koruyucu tedbirler alacağız. • Ülkemizin dinamik nüfus yapısının korunması amacıyla doğurganlık hızını nüfus yenilenme oranının üzerinde tutacak politikaları uygulamaya devam edeceğiz. • Erken yaşta evlilik ve kadına yönelik şiddet konusunda sıfır tolerans ilkesiyle çalışmayı sürdüreceğiz. • İş ve aile yaşamını uyumlaştıracak politika ve uygulamaları geliştirmeye devam edeceğiz. • Kadınların, iş kurma ve geliştirme süreçlerini kolaylaştıracak, e-ticaret platformlarında yer almalarını teşvik edecek, finansman kaynaklarına erişim ve kooperatifler yolu ile kadın girişimciliğini güçlendireceğiz. • Çocuk bakım mesleğinin kayıtlı hale gelmesini ve profesyonelleşmesini destekleyeceğiz. • Hem çalışmak hem çocuğuyla ilgilenmek isteyen kadına uzaktan çalışma/kısmi çalışma gibi alternatif çalışma imkânlarını artıracağız. Mevsimlik tarım işçisi kadınların sosyal güvenlik başta olmak üzere çalışma şartlarını iyileştireceğiz. • Siyaset, akademi, özel sektör, sivil toplum, kamu gibi birçok alanda kadınların yönetim ve karar alma süreçlerine katılımını teşvik edeceğiz. • Çocuklarımızın temel bilimler, teknoloji ve mühendislik alanlarına yönlendirilmelerini sağlamak üzere ilave programlar geliştireceğiz. • Akran zorbalığı dahil çocuklara yönelik şiddet ve siber zorbalıkla mücadele için gerekli tedbirleri uygulamaya devam edeceğiz. • Çocuklar için mini şehir kavramıyla toplumsal hayatta var olan meslekleri oyunlaştırarak icra imkanı veren Hayata Hazırlanıyorum Atölyelerini geliştireceğiz. • Çocuk dostu şehirler modeli oluşturacak ve yaygınlaştıracağız. • İş ve aile yaşamını uyumlaştırmak amacıyla çocuklara yönelik erişilebilir gündüz bakım hizmetlerini daha da yaygınlaştıracağız. • Teknoloji bağımlılığı dahil çocuklarımızın her türlü bağımlıklardan korunmasına yönelik koruyucu ve önleyici programlar geliştirerek uygulayacağız. Suça sürüklenen çocukların topluma kazandırılmasını sağlayacağız. • Çocuğa karşı şiddet, çocuk işçiliği, ihmal ve istismara karşı sıfır tolerans ile mücadelemize kararlılıkla devam edeceğiz. • Çocuklarımızı olumsuz etkileyebilecek içeriklerle mücadelemizi sürdüreceğiz. 6. Şehit Yakınları-Gaziler • Tüm kamu kurum ve kuruluşlarında şehit yakınları ve gazilerin iş ve işlemlerinin takip edileceği bir irtibat noktası oluşturacağız. • Şehit anne ve babalarının aylıklarını daha da iyileştirici düzenlemeler hayata geçireceğiz. • İstihdam hakkından yararlanamayanlar için alternatif istihdam politikaları geliştireceğiz. • Şehit ve gazi çocuklarının kamu burslarının yanı sıra özel burslardan da en üst düzeyde faydalanmalarını sağlayacağız. 7. Engelliler • Günlük bakım merkezi ile beraber yatılı bakım merkezlerinin sayısını artıracağız. • Engelsiz Yaşam Merkezleri'nde engel türüne göre branşlaşmaya gideceğiz. • Evde bakıma ihtiyacı olan engelli ve yaşlıya düzenli bakan ve bunun için Evde Bakım Yardımı alanları kısmi zamanlı olarak sosyal güvenlik kapsamına alacağız. • Engellilerin istihdamını artırmak amacıyla korumalı işyerlerinin kapsamını genişleteceğiz. • Engelli bireylerin ailelerine eğitim desteği, uzun vadeli aile danışmanlığı ve psiko-sosyal destek hizmetlerini geliştireceğiz. • Erken tanı ve tedavi sürecinde aile hekimlerinin etkinliğini artıracağız. 8. Yaşlılar • Yaşlılarımızı topluma daha fazla entegre edecek ve sosyal hayatın içine katacağız. • Yaşlılarımızın özellikle çocuklar ve gençlerle iç içe şekilde toplumsal hayatın içerisinde yer almalarını ve tecrübelerini yeni kuşaklara aktarmalarını sağlayacağız. • Yaşlı bakım sigortası uygulamasını hayata geçireceğiz. • Yaşlıların birbirinden faklı birimlerden sağlık hizmeti alması yerine geriatri hastaneleri ya da geriatri kliniklerinden hizmet almalarını sağlayacağız. • Emeklilik yaşını özellikle kadınlarda çocuk sayısına göre esneteceğiz. • Yaşlı dostu kent mekanları oluşturacağız. • Kent merkezlerinin hinterlandında, yaşlı yaşam köyleri oluşturulması teşvik edilecek, burada yaşayacak olan yaşlıların başta çocuk ve gençler olmak üzere toplumun değişik kesimleriyle kuşaklar arası entegrasyon ve etkileşimini sağlayacak tedbirler alınacaktır. • Kendi ev ortamlarında işlevsel bir şekilde yaşamlarını sürdürmek isteyen yaşlıların ihtiyaç duyduğu malzeme alımı gibi hizmetleri destekleyeceğiz. • Evde yaşayan yaşlılar için profesyonel bakım elemanları yetiştireceğiz. • Yalnız yaşayan ve bakım desteği almayan yaşlıların kendi konutlarında bakım ve güvenlik gereksinimlerinin uzaktan takip edilmesi amacıyla uygun teknolojilerden yararlanacağız. • Yaşlıların gelişen teknolojiye uyum sağlamaları için dijital okuryazarlık eğitimlerine ağırlık vereceğiz. • Yaşlıların sosyal yaşama katılımlarını sağlayan gönüllü kuruluşları teşvik edeceğiz. • Demans/Alzheimer gibi hastalıklar için ihtisaslaşmış gündüz hizmet merkezlerini yaygınlaştıracağız. • Çalışma yaşamına devam etmek isteyen yaşlıların ihtiyaç duydukları becerileri geliştirmelerini destekleyecek ve esnek çalışma koşulları oluşturacağız. • Yaşlıların üniversite eğitimini kolaylaştırıcı esnek bir yapı oluşturacağız. 9. Çalışma Hayatı-Sosyal Güvenlik • Çalışanlarımızı ve emeklilerimizi enflasyona ezdirmeyecek, önümüzdeki dönemde de asgari ücretin yanı sıra memur ve emekliler için enflasyonun üzerinde artışlarla çalışanlarımızın ve emeklilerimizin refah payı almalarını sağlayacağız. • Alın teri kurumadan hakkın verilmesi prensibiyle, tüm çalışanlarımıza kaliteli ve güvenceli bir çalışma hayatı sağlamayı taahhüt ediyoruz. • Pasif işgücü programlarının erişilebilirliğini güçlendirecek, işsizlik sigortası fonundan yararlanma şartlarını kolaylaştıracağız. • Hayata geçirdiğimiz iş sağlığı ve güvenliği reformunu kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz. • Kayıtdışılıkla mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğiz. Rehberliği ve gönüllü uyumu ön planda tutacak, risk odaklı denetim kapasitemizi daha da etkinleştireceğiz. • Mevsimlik tarım işçileri gibi gruplar için özel sosyal sigorta programları oluşturacak, sosyal güvenlik kapsamını en üst düzeye çıkaracağız. 10. Gençlik • Karar alma süreçlerinden sosyal politikalara, eğitimden istihdama kadar hayatın her kademesinde gençliğin dinamizmini ülkemizin gelişme yolunda kullanacağız. • Gençlerimize demokratik ve bilimsel eğitim zemini sağlamaya, fikri ve vicdanı hür gençler olarak özgürlüklerini ve kendini ifade imkanlarını desteklemeye devam edeceğiz. • Üniversiteli gençlerimize «Gençlik Kartı» uygulamasını başlatacağız. Bu karta sahip olan gençlerimize tiyatro, sinema gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerden ücretsiz veya indirimli yararlanma imkanı getireceğiz. • Üniversiteli gençlerimize aylık 10 GB ücretsiz internet erişim imkanı sağlayacağız. • Yükseköğrenimdeki gençlerimize bir defaya mahsus olmak üzere cep telefonu ve bilgisayar ediniminde vergi muafiyeti sağlayacağız. • Genç girişimcilerimiz için Tarım Girişimcilik Bölgeleri (TARGİB) kuracağız. • TARGİB'lerde; • Ziraat mühendisleri öncelikli olmak üzere, genç girişimcilerimize herhangi bir bedel almaksızın arazi tahsisi, • Kuracağımız Aile ve Gençlik Bankası tarafından ilk iki yıl ödemesiz ve beş yıl vadeli faizsiz kredi desteği ve • Belirli bir süreyle ürün alım garantisi veya sözleşmeli üretim modelinin uygulanmasını sağlayacağız. • Kuracağımız tüm TARGİB'lerde; iş geliştirme, muhasebe ve finansman, insan kaynakları, bilişim ve hukuk gibi alanlarda teknik destek ve danışmanlık hizmetleri sunacak şekilde tüm giderlerini karşılayacağımız bir merkez oluşturacağız. • Gençlerin üç temel alanda beceri kazanmalarını sağlayıcı, okul içi ve dışı programlar uygulamaya koyacağız. Bu çerçevede, en az bir müzik enstrümanını kullanabilmeyi, bir yabancı dil konuşmayı ve bir spor dalındalisans sahibi olmayı destekleyeceğiz. İmkânları kısıtlı kesimlere öncelik vermek kaydıyla bu üç alanda, beceri kazanan gençlerimizin üniversiteye girişini kolaylaştıracak ve burslu eğitim görmelerini sağlayacağız. • Objektif kriterler altında belirlenecek 30 bin genç yeteneğimizi; günümüz şartlarında stratejik önemi haiz olan spesifik 20 alanda küresel arenada boy gösterebilecek nitelikle uzman olarak yetiştireceğiz. • Kendi işini kuran genç girişimcilerimize faizsiz kredi desteği sunacağız. • Siyasete gençlerin bakış açısının daha fazla damga vurmasını sağlayacak, gençlerimize siyasette daha fazla alan açacağız. • Gençlerimize esnek çalışma koşulları sunacağız. Çalışırken eğitimlerini de devam ettiren gençlerimize yönelik teşvik edici düzenlemeler yapacağız. • "Yıkıcı" değil "insani" dijitalleşmeyi temel alarak çocuklarımızı ve gençlerimizi yeni teknik ve sosyal becerilerle geleceğe hazırlayacağız. • Gençlerimizin dünya ile etkileşimini artıracak, yüksek lisans ve doktora programları için yurtdışına gönderilen öğrenci sayısını yükselteceğiz. • Üniversiteye devam etmek istemeyen gençler için istihdam ve girişimcilik destekleri sağlayacak, bu kesime dönük olarak toplumsal algıların olumlu yönde değiştirilebilmesi için politikalar geliştireceğiz. Bu kapsamda, lise sonrası mesleki sertifikalar ile işgücü piyasalarına katılımı teşvik edeceğiz. • "Gençlik Mesleki Veri Tabanı" kuracağız. İş dünyası talepleriyle gençlerimizin yetkinlik ve becerilerinin eşleşmesini sağlayarak gençlerin istihdam sürecini hızlandıracağız. • Suça sürüklenen gençlerin başta istihdam imkanlarının sağlanması olmak üzere topluma kazandırılmaları için programlar geliştirecek, suça sürüklenmeyi önleyici tedbirlerin alınmasını sağlayacağız. • Bağımlılıklarla mücadele programlarımızı kararlılıkla uygulamaya devam edeceğiz. • Ülkemizin genç bilim insanları, sanatçı ve sporcular açısından cazibe merkezi olma özelliğini güçlendireceğiz. • Gençlerimizin spor ve sanatsal aktivitelerden daha yaygın bir biçimde yararlanmasını sağlayacağız. Bütün illerde gençlik ve kültür merkezlerinin sayısını artıracağız. • Beyin göçünü tersine çevirecek, gençlerimizin gelecek umutların güçlendirecek, sorumluluk anlayışıyla yaşama ve ülkemize hizmet etme aşkını artıracağız. • Gençlerimize sanatı sevdirecek ve kuracağımız Kültür Evleri ile sanat alanında profesyonel eğitim almalarını sağlayacağız. • Müracaat eden her öğrenciye öğrenim kredisi, ihtiyaç sahibi öğrencilere ise burs imkanı sağlamaya, bu kapsamda aktarılan kaynakları artırarak devam edeceğiz. • Gençlik hizmetlerinin sunumunda mobil ekipler oluşturarak gençlerin yoğun olarak bulunduğu park, meydan vb. alanlara hizmetlerimizin ulaşmasını temin edeceğiz. • Gençlerimizin dünya gençleriyle buluşmasını ve kültürel etkileşimini sağlayan hareketlilik hibe programlarının sayısını artıracağız. • Gençlerin gönüllü faaliyetlere katılımlarının desteklenmesi alanında mevzuatı geliştirecek ve bu alanın özendirilmesini sağlayacağız. • Gençler arasında sağlık, sosyal medya, finans ve hukuk okuryazarlığını artıracağız. • Gençlerin STK'larda daha aktif rol almalarını teşvik edecek, bu hususta gençliğe özgü sivil toplum alanını güçlendireceğiz. • Gençlerin serbest zamanlarını güvenli ve faydalı bir biçimde geçirebilmelerini teminen gençlik merkezleri etkin olarak kullanılacak, var olan tesis, program ve uygulamalar gençlerin talep ve önerileri doğrultusunda gözden geçirilecektir. • Her yaştan insanın daha fazla hareket ettiği, spor yaptığı bir toplum olma hedefine ulaşacağız. • Genç ve nitelikli sporcularımıza yönelik burs imkânlarını genişleteceğiz. Özel Olimpiyat Akademileri kurarak, nitelikli sporcularımızı tespit edecek ve destekleyeceğiz. • Spor İhtisas Teknoparkları» kuracağız. • Genç ve nitelikli sporcularımıza yönelik burs imkanlarını genişleteceğiz. Gençler için spor imkânlarını daha da geliştirecek, erişilebilir spor tesislerini daha yaygın hale getireceğiz. 11. Kültür ve Sanat • Köklü tarihi ve kültürel mirasa sahip olan ülkemiz, Türkiye Yüzyılında kültür ve sanat alanında dünyada adından sıklıkla söz ettiren bir ülke konumuna gelecektir. • Müzesi ve kültür merkezi olmayan il, kütüphanesi olmayan ilçe bırakmayacağız. • Kütüphanelerimizi 7 gün 24 saat açık olacak şekilde vatandaşlarımızın hizmetine sunacağız. Çocukların ve gençlerin ilgisini çekebilecek faaliyetlerin gerçekleştirilmesine imkan sağlayacak bir ortamı oluşturacağız. • Kültür endüstrileri girişimci ekosistemini geliştireceğiz. Bu kapsamda «Kültür Kentler» kuracağız. • Kitapçılar çarşısı, kitabevleri, sahaflar ile geleneksel sanatların icra edilmesine yönelik olarak mekân desteği sağlayacağız. • Kültürümüze özgü ürünlere yönelik markalaşma, pazarlama ve finansman desteği sağlayacağız. • Sahip olduğumuz değerlerin sinema başta olmak üzere tüm sanat alanlarında işlenmesine yönelik teşvik mekanizmasını daha da geliştireceğiz. • Ülkemizi önemli bir film çekim merkezi haline getireceğiz. • Çocuklarımızın gelişim sürecinde önemli rol oynayan animasyon sektörünü stratejik olarak ele alıp, desteğimizi artıracağız. • Telif haklarının korunmasına dair yasal düzenlemeleri sektörün ihtiyaçları doğrultusunda güncelleyeceğiz. • Başta özel müzeler ve kültür merkezleri olmak üzere iş dünyasının kültür ve sanata daha fazla bütçe ayırmalarını özendireceğiz. • Dünya miras listesinde 19 olan kültürel varlık sayımızı yükseltmeyi sürdüreceğiz. • UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listelerine kayıtlı 25 miras sayımızı 2028'de 35'e çıkararak en çok kültürel değer kaydettiren ilk iki ülke arasına girmeyi hedefliyoruz. • Türk dilini dünyaya tanıtma çabalarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz. Bu amaçla, dijital mecraları daha etkili bir şekilde kullanacak tedbirleri alacağız. • Yunus Emre Enstitülerindeki Türkçe içerikleri ve bilgi merkezlerini zenginleştireceğiz. 62 ülkede hizmet veren Yunus Emre Enstitülerimizin Kültür Merkezi sayısını, 2028 yılına kadar 128'e çıkarmayı hedefliyoruz. • Dijital arşivlerimizi geliştirecek, kültür varlıklarımızın korunması ve tanıtılmasında teknolojinin tüm imkânlarından faydalanacağız. • Anadolu'nun kadim medeniyetlerini de kapsayan, Selçuklu, Osmanlı ve Orta Asya arkeoloji anabilim dallarını geliştireceğiz. Arkeoloji ve sanat tarihi bölümlerini birbirlerini besleyen ve destekleyen bölümler olarak düzenleyeceğiz. Kaynak: Sabah