Zamanı geldiğinde anne ve babaların çocuklarına kazandırması gereken en temel alışkanlıklardan biri de tuvalet eğitimidir. Bu sürecin başarısı, çocuğun yaşıyla doğrudan bağlantılı olmayıp, fiziksel ve gelişimsel olgunlukla ilgilidir. Çocuğun tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren işaretler doğrultusunda sürece başlamak, ruhsal gelişimi açısından büyük önem taşır. Çünkü bu eğitim sırasında ebeveynlerin farkında olmadan yapacağı küçük hatalar, ilerleyen dönemlerde çocuğun kişilik ve özgüven gelişimini olumsuz etkileyebilir.
Çocuğun Tuvalet Eğitimine Hazır Olduğunu Gösteren İşaretler
Tuvalet eğitimi, çocukluk döneminde kazandırılması gereken önemli alışkanlıklardan biridir. Eğitime başlamadan önce göz önünde bulundurulması gereken ilk nokta, çocuğun kas kontrolünün yeterli seviyede olup olmadığıdır. Ayrıca çocuğun kendini anne-babasına ya da yakın çevresine ifade edebilmesi, eğitime başlamak için önemli bir göstergedir.
Tuvalet eğitimine hazır olduğunu gösteren bazı belirtiler şunlardır:
Çocuğun yaşı 18–36 ay arasındaysa,
Çişini tek seferde yapabiliyorsa,
Bezi 2 saatten uzun süre kuru kalabiliyorsa,
Büyük veya küçük tuvaletini yaptıktan sonra rahatsızlık hissedip bezini çıkarmak istiyorsa,
Tuvalet yapma konusunda merak ve soruları artmışsa, artık tuvalet eğitimine başlama zamanı gelmiş demektir.
Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Hangi Yaşlarda Başlayabilir?
Çocuk hazır olduğunda, genellikle 18–36 ay aralığında tuvalet eğitimine başlanabilir. Ancak her çocuğun gelişim hızı farklıdır; bu nedenle belirli bir yaşta başlamalı gibi kesin bir kural yoktur.
Bazı çocuklar 18–24 ay civarında lazımlık eğitimine hazır olabilirken, diğerleri 3 yaşına kadar tam anlamıyla hazır olmayabilir.
Çocuklara Üç Günlük Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?
1. Gün: Bu aşamada kalite olarak çok iyi olmayan, sızdıran bir bez tercih edebilirsiniz. Amaç, çocuğun altına yaptığı zaman rahatsızlık hissi yaşamasını sağlamaktır.
2. Gün: İlk günü atlattıktan sonra, ikinci gün çocuğunuza bez takmamalısınız. Ona “İstersen artık bez bağlamayalım.” şeklinde bir teklif sunarak farkındalık oluşturabilirsiniz. Pantolon veya külot tercih ederek, çocuğunuz altına yaptığında ıslaklığı daha iyi hisseder ve çözüm aramaya başlar.
3. Gün: Bu aşamada ebeveyn olarak çocuğunuza gerekli yardımı teklif etmelisiniz. Eğer çocuk yürürken tuvalet ihtiyacı hissetmeye başlarsa, seviyesine inip göz teması kurarak “İstersen beraber tuvalete gidebiliriz, sana nasıl yapacağını gösterebilirim.” şeklinde yönlendirme yapabilirsiniz. Böylece tuvalet eğitiminin ilk üç günü tamamlanmış olur.
Gece Tuvalet Eğitimi İçin Öneriler
Lazımlık eğitimi alan çocuklar, hazır olduklarında normal tuvalete geçiş yapabilir. Bazı çocuklar bu geçişi hızlı yaparken, bazıları daha yavaş adapte olur; bu durum zamanla düzelir.
Gündüzleri tuvalet eğitiminde başarılı olan çocuklar, gece aynı başarıyı göstermeyebilir. Bu nedenle anne-babaların sabırlı ve anlayışlı olması önemlidir. Gece tuvalet eğitimi sırasında lazımlığın çocuğun yanında bulundurulması faydalı olabilir; çocuk ihtiyacı olduğunda hemen kullanabilir.
Ayrıca, alt kaçırma durumlarına karşı yatak altına su geçirmez alez serilmesi tavsiye edilir. Bu sayede hem hijyen korunur hem de eğitim süreci daha rahat ilerler.
