Diyet yaparken meyve, genellikle “zararsız” ve “sınırsız” olarak algılanır. Oysa meyveler de doğal şeker (fruktoz) içerir ve kontrolsüz tüketildiğinde kilo artışına neden olabilir. Sağlıklı yaşam için meyve şart ama miktar, zamanlama ve çeşit seçimi doğru yapılmalıdır. Diyette başarı, dengede gizlidir.
Diyette Meyvenin Yeri: Gerekli Ama Ölçülü
Meyveler, vitamin, mineral, antioksidan ve lif bakımından zengin oldukları için sağlıklı beslenmenin temelidir. Sindirim sistemini destekler, bağışıklık sistemini güçlendirir ve tatlı ihtiyacını sağlıklı şekilde karşılar. Ancak diyetteyken dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır:
Günlük porsiyon sınırı: Genelde günde 2-3 porsiyon meyve idealdir.
Zamanlama: Meyve, ana öğünlerden en az 1-2 saat sonra veya ara öğün olarak tüketilmelidir.
Meyve suyu yerine bütün meyve: Posalı meyveler daha uzun süre tok tutar ve kan şekerini ani yükseltmez.
Hangi Meyve, Ne Kadar? Doğru Porsiyonlar
Diyette porsiyon kontrolü yapmak önemlidir. İşte bazı yaygın meyvelerin 1 porsiyonu:
Elma / Armut: Orta boy 1 adet
Muz: Küçük boy 1 adet veya yarım büyük muz
Portakal / Greyfurt: Orta boy 1 adet
Üzüm: Yaklaşık 15-17 adet (yarım çay bardağı)
Karpuz / Kavun: 2-3 üçgen dilim (yaklaşık 200-250 gram)
Çilek: 8-10 adet orta boy
Kuru meyve: 2 kuru kayısı veya 1 kuru incir (şekersiz)
Şeker oranı yüksek meyveler (muz, incir, üzüm, mango) dikkatli tüketilmeli; şeker oranı daha düşük olanlar (elma, böğürtlen, çilek, greyfurt) daha rahat tercih edilebilir.
Diyette Meyve Tüketiminde Sık Yapılan Hatalar
Gece geç saatlerde meyve yemek: Kan şekerini yükseltir, yağ depolanmasına neden olabilir.
Meyve ile tatlı ihtiyacını bastırmak: Sürekli meyve ile “tatlı açlığı” bastırmak aşırı şeker alımına yol açabilir.
Meyve suyunu tercih etmek: Lif içermez, kalorisi yüksektir ve kan şekerini hızla yükseltir.
Karışık meyve tabakları: Farkında olmadan fazla kalori alınabilir.
Meyve + Protein: Tokluk Süresi Uzar
Ara öğünlerde meyveyi proteinle birlikte tüketmek, hem kan şekerini dengeler hem de tokluk süresini artırır. Örneğin:
1 elma + 10 badem
1 muz + 1 tatlı kaşığı fıstık ezmesi
1 kase çilek + 1 fincan kefir
1 armut + 1 dilim az tuzlu peynir