Hastaların besinleri normal yollarla alamadığı durumlarda devreye giren enteral beslenme, yaşam kalitesini korumak ve iyileşmeyi desteklemek adına kritik öneme sahiptir. Burundan mideye ya da bağırsaklara uzanan bir tüp aracılığıyla uygulanan bu yöntem, hem beslenme hem de tıbbi destek sürecinin bir parçası haline gelmiştir. Peki enteral beslenme tam olarak nedir, nasıl uygulanır ve hangi kurallara dikkat edilmelidir?
🥣 Enteral Beslenme Nedir?
Enteral beslenme; ağız yoluyla yeterli beslenemeyen bireylere, sindirim sistemi çalıştığı sürece özel bir tüp yardımıyla sıvı gıdaların verilmesi yöntemidir. Bu yöntemle besinler doğrudan mideye veya ince bağırsağa gönderilir. Genellikle burundan mideye (nazogastrik tüp), mideye doğrudan (gastrostomi) ya da ince bağırsağa (jejunostomi) uygulama yapılabilir.
🏥 Enteral Beslenme Ne Zaman Gerekli Olur?
Yutma güçlüğü çeken hastalar
Koma, felç, Alzheimer gibi nörolojik hastalıklar
Onkoloji hastaları (kanser)
Uzun süreli yoğun bakım tedavisi gören bireyler
Ağızdan yeterli enerji ve protein alamayan yaşlılar
Travma, ameliyat sonrası iyileşme sürecinde olan hastalar
🍽️ Enteral Beslenme Nasıl Yapılmalı?
Beslenme doktoru ve diyetisyen kontrolünde kişiye özel plan hazırlanmalıdır.
Enerji, protein, sıvı ve mikro besin ihtiyacı belirlenerek uygun enteral solüsyon seçilir.
Uygulama öncesi ve sonrası tüp temizliği, hijyen ve pozisyonlama önemlidir.
Hasta 45 derecelik açıyla oturtulmalı veya yatak başı yükseltilmelidir.
Beslenme sıvısı yavaş ve kontrollü bir şekilde verilmelidir (el ile ya da pompa ile).
İşlem sonrası aspirasyon riski, ishal, kabızlık gibi komplikasyonlara karşı izlem yapılmalıdır.
⚠️ Enteral Beslenmede Nelere Dikkat Edilmeli?
Beslenme tüpünün tıkanmaması için her kullanımdan sonra temiz su ile yıkama yapılmalıdır.
Beslenme saatleri düzenli olmalı ve hastanın sindirim kapasitesine göre ayarlanmalıdır.
Kullanılan mamalar hijyenik koşullarda saklanmalı ve son kullanma tarihi kontrol edilmelidir.
Bağırsak hareketleri ve kilo değişimleri düzenli olarak takip edilmelidir.
Ciltte oluşabilecek yara, enfeksiyon veya kızarıklıklara karşı tüp giriş noktası kontrol edilmelidir.
Yalnızca sağlık personeli ya da eğitim almış yakınlar tarafından uygulanmalıdır.
👩⚕️ Kimler Uygulamalı?
Enteral beslenme; hekim, diyetisyen ve hemşire koordinasyonuyla yürütülmelidir. Evde uygulama gerekiyorsa hasta yakınlarına gerekli eğitim verilmelidir.
