Bazen olur ya… Tabağı bitirmişsinizdir, hatta midenizde bir doluluk hissi vardır ama aklınız hala mutfakta kalır. “Aslında doydum ama sanki bir şey eksik” duygusu yakasını bırakmaz. Çoğu kişi bu durumu kendine kızarak açıklar. Oysa uzmanlara göre mesele irade değil; beyinle midenin aynı anda konuşamamasıdır.
Mide Doyar, Beyin Neden Geç Kalır?
Yemek yemeye başladığımız anda mide hemen dolmaya başlar ama beyin o kadar hızlı değildir. Midenin gerildiğini, bağırsakların çalıştığını ve hormonların devreye girdiğini algılaması zaman ister. Bu süre ortalama 15–20 dakikadır.
Ancak günümüz temposunda çoğumuz bu süreyi tanımıyoruz. Hızlı yenilen öğünler, ayakta atıştırmalar, telefonla birlikte yenilen yemekler… Hepsi beynin “Dur, tamam” demesine fırsat bırakmadan tabakları bitirmemize neden oluyor.
Tok Tutan Yiyecekler Neden Tok Hissettirmiyor?
Bir hamburger ya da paketli bir atıştırmalık mideyi doldurabilir ama beyni ikna edemez. Çünkü bu tür yiyecekler hacim var, sinyal yok etkisi yaratır. Lif ve protein yetersiz olduğunda, mide dolsa bile beyne giden “doyduk” mesajı zayıf kalır.
Bu yüzden kişi kalktıktan kısa süre sonra tekrar bir şeyler arama ihtiyacı hisseder. Aslında aç değildir; sadece beyin hala aç zannetmektedir.
Stresliyken Neden Daha Geç Doyarız?
Stres altındayken vücut bambaşka bir moda geçer. Beyin, hayatta kalma önceliğiyle çalışır; tokluk sinyalleri arka plana itilir. Bu da özellikle yoğun günlerde, farkında olmadan daha fazla yemenin önünü açar.
Uykusuzluk da bu tabloyu tamamlar. Az uyunan gecelerin ardından açlık hissi artar, doygunluk hissi silikleşir. Mide “tamam” derken, beyin “emin misin?” diye sorar.
Bağırsaklar Bu İşin Neresinde?
Bağırsaklar sadece sindirim yapmaz; beyne sürekli mesaj gönderir. Liften fakir beslenme, düzensiz öğünler ve tek tip gıdalar bu mesajların kalitesini düşürür. Bağırsak dengesi bozuldukça, tokluk hissi de geç ve zayıf gelir.
Bu Döngü Kırılabilir mi?
İyi haber şu: Evet. Üstelik çok karmaşık yöntemlere gerek yok.
- Yemeği yavaşlatmak
- Lokmaları acele etmeden çiğnemek
- Protein ve lif içeren tabaklar kurmak
- Ekranla değil, yemeğin kendisiyle ilgilenmek
- Uykuya ve dinlenmeye alan açmak
Bunlar küçük gibi görünen ama beyin mide hattını yeniden hizalayan adımlar.
Geç gelen tokluk hissi çoğu zaman “kendimi tutamadım” meselesi değil; vücudun mesajlarının birbirine karışmasıdır. Bu mesajları yeniden duymayı öğrendiğinizde, yeme davranışı da kendiliğinden dengelenir.
