İran’da kadınlara motosiklet ehliyeti verilmemesi, ülkede yıllardır tartışılan konuların başında geliyor. Yasalarda kadınların motosiklet sürmesini açıkça yasaklayan bir düzenleme olmamasına rağmen, fiili uygulamada kadınlara ehliyet verilmediği için kadın sürücüler hem cezalarla karşılaşıyor hem de sigorta kapsamı dışında kalıyor.
Özellikle Tahran gibi yoğun trafiğe sahip kentlerde işe gidip gelmek için motosiklet kullanan kadınlar, bu engelleri aşmaya çalışırken sık sık para cezalarıyla karşılaşıyor.
Yasal Belirsizlik ve Engeller
Trafik Yönetmeliği’ne göre motosiklet de dahil tüm araçlar için ehliyet zorunluluğu bulunuyor. Ancak 2010’da çıkarılan Trafik İhlalleri Kanunu’nun 20. maddesine eklenen not, motosiklet ehliyetinin yalnızca erkeklere verilmesini öngörerek kadınların ehliyet almasının önünü kapattı. Bu durum, dini gerekçeler ve “İslami kıyafet yönetmeliği” tartışmalarıyla daha da pekişti.
Eski Trafik Polis Müdür Yardımcısı Eynullah Cihani, bu itirazların yersiz olduğunu savunarak zorunlu kaskların kıyafet yönetmeliği endişelerini ortadan kaldırdığını söyledi.
Hükümetten İlk Ciddi Adım
Kadınların artan talepleri üzerine İran hükümeti, ağustos ayında konuyla ilgili ilk ciddi çalışmayı başlattı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Zehra Behruzazer, “Pilot ve tır şoförü kadınlarımız var. Motosiklet de onların ihtiyaçlarıyla benzer bir araç. Bu talebi dikkate almalıyız.” dedi.
Hükümet sözcüsü Fatma Muhacirani, yasal bir yasak olmadığını vurgularken, Cumhurbaşkanlığı Meclis Danışmanı Kazım Dilhoş da Trafik İhlalleri Kanunu’nda değişiklik yapılması için tasarının parlamentoya sunulduğunu duyurdu.
Dilhoş, mevcut yasanın kadınların ehliyet almasını engellediğini ve bunun ciddi hukuki-sigorta sorunlarına yol açtığını belirterek, “Ehliyetsiz kadın sürücüler kazalarda sigorta kapsamı dışında kalıyor, bu da tüm trafik kullanıcıları için risk.” ifadelerini kullandı.
Meclis’in Kararı Bekleniyor
Tasarı önümüzdeki dönemde Meclis komisyonlarında görüşülecek, ardından Genel Kurul’a sunulacak. Kabul edilmesi halinde, kadınların sürücü kurslarına yazılmasının ve trafik polisinden ehliyet almasının önü açılacak.
