Tayland ve Kamboçya arasında yıllardır süregelen 817 kilometrelik kara sınırı anlaşmazlığı, bir kez daha tırmanışa geçti. Tayland hükümeti, Temmuz ayında varılan ve Ekim ayında imzalanan barış anlaşmasını askıya aldığını açıkladı. Karar, Sisaket eyaletinde devriye gezen askerlerin mayına basarak yaralanmasının ardından alındı.
Tayland Başbakanı Anutin Charnvirakul, düzenlediği basın toplantısında, sınır bölgesinde güvenlik tehditlerinin devam ettiğini vurgulayarak kararın yerinde olduğunu savundu. Başbakan ayrıca, yaralanan askerleri hastanede ziyaret edeceğini belirtti.
Kamboçya: “Anlaşmaya Bağlı Kalmaya Devam Edeceğiz”
Tayland’ın tek taraflı olarak aldığı bu kararın ardından Kamboçya hükümeti, yapılan açıklamada “barış anlaşmasına bağlı kalacaklarını” ifade etti. Phnom Penh yönetimi, askeri gerginliklerin çözümünde diplomatik yolların izlenmesi gerektiğini vurguladı.
Tarihi Tapınaklar Gerginliğin Merkezinde
İki ülke arasındaki sınır anlaşmazlıklarının odağında, antik Hindu tapınakları Ta Moan Thom ve Preah Vihear yer alıyor. Uluslararası Adalet Divanı, 1962 yılında Preah Vihear Tapınağı’nın mülkiyetini Kamboçya’ya vermişti. Ancak Kamboçya’nın bu bölgeyi UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil etme girişimi, 2008 yılında yeni bir gerilimi beraberinde getirmişti.
2013 yılında sınır çatışmalarının yeniden tırmanması üzerine Uluslararası Adalet Divanı, Kamboçya lehine kararını bir kez daha yinelemişti. Buna rağmen, Ta Moan Thom tapınağına ilişkin ihtilaf hâlâ çözüme kavuşmuş değil.
Sınırda Gerilim: Mayın Patlaması ve Diplomatik Kriz
Gerilim, 16 Temmuz’da bir Tayland askerinin mayına basarak bacağını kaybetmesiyle yeniden alevlendi. Olayın ardından Tayland, Kamboçya’daki büyükelçisini geri çağırdı ve Bangkok’taki Kamboçya büyükelçisini sınır dışı etti.
Takip eden günlerde, Preah Vihear Tapınağı çevresindeki tartışmalı bölgede çatışmalar patlak verdi. Kamboçya birlikleri roketatarlarla saldırı düzenlerken, Tayland ordusu F-16 savaş uçaklarıyla karşılık verdi. Tayland yönetimi, mayının Kamboçya askerleri tarafından döşendiğini iddia ederken, Kamboçya bu suçlamayı kesin bir dille reddetti.
Malezya’da Ateşkes Sağlanmıştı
Artan çatışmaların ardından Tayland ve Kamboçya liderleri, 28 Temmuz’da Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da bir araya geldi. Görüşmeye ev sahipliği yapan Malezya Başbakanı Enver İbrahim, iki ülkenin şartsız ve acil bir ateşkes konusunda anlaştığını duyurmuştu.
Trump Zirvede Yer Aldı, Barış Anlaşması Ekim’de İmzalandı
ABD Başkanı Donald Trump, Asya turu kapsamında katıldığı Malezya’daki zirvede, Tayland ve Kamboçya liderlerinin imzaladığı 26 Ekim tarihli ortak ateşkes anlaşmasına tanıklık etmişti. Anlaşmanın ardından, ABD, Tayland ve Kamboçya arasında yeni ticaret anlaşmaları da imzalanmıştı.
