Erzincan’ın İliç ilçesinde 13 Şubat 2024’te yaşanan toprak kayması sonrasında kapılarını kapatan Çöpler Altın Madeni, bölge ekonomisinde ciddi bir boşluk yarattı.
Faaliyetlerin durmasıyla birlikte hem istihdamda hem de ticari hayatta büyük bir daralma yaşandı. Türkiye Altın Üreticileri Derneği ile sektör temsilcilerine göre maden, doğrudan ve dolaylı olarak yaklaşık 4 bin kişiye ekmek kapısı olmuştu. Ancak üretimin askıya alınmasıyla bu zincir kırıldı; sadece işçiler değil, çevredeki esnaf ve tedarikçiler de bu suskunluktan payını aldı.
Üretimin 17 aydır durmasıyla bu zincir kesintiye uğradı. Erzincan Ticaret Borsası Başkanı Nadir Akar, "Sadece bölge esnafı değil, Türkiye ekonomisi de zarar gördü. Maden açıkken burada ciddi bir ticaret döngüsü vardı. Üretim durduğunda o çark tamamen bozuldu" dedi.
“Maden güvenli şekilde yeniden faaliyete geçmeli”
Erzincan Ticaret Odası Başkanı Ahmet Tanoğlu ise, "Altın ithalatı zaten cari açıkta büyük yer tutuyor. Maden güvenli şekilde yeniden faaliyete geçmeli" ifadelerini kullandı.
"Çevre riski kalmadı, üretim güvenli yapılabilir"
Dokuz Eylül Üniversitesi Maden Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Cemalettin Okay Aksoy, madende çevresel bir risk kalmadığını söyleyerek, "Bakanlık denetimleri ve şirket testlerine göre çevre açısından riskli bir durum tespit edilmedi. Sabırlı Vadisi'nde yaklaşık 6 bin su ve 700 toprak örneği analiz edildi. Rehabilitasyon çalışmaları tamamlandı ve yaklaşık 210 milyon dolar harcama yapıldı. Üretimin kapalı sülfit tesisi ile yeniden başlaması, çevresel ve iş güvenliği açısından daha sağlam bir sistem sunuyor. Madencilik özellikle kırsal bölgelerde kalkınmanın lokomotifi. Üretimin uzun süre kesintiye uğraması hem yerel halkı hem de ülke ekonomisini zorluyor" diye belirtti.
Altın üretimindeki düşüş, ithalatı artırıyor
Merkez Bankası ve Dünya Altın Konseyi verilerine göre, 2024 itibarıyla Türkiye'nin altın üretimi 32,2 ton seviyesinde gerçekleşti.
Buna karşın talep 153 ton, ithalat ise 123,8 ton oldu. Türkiye son 24 yılda üretiminin 8 katı kadar altın ithal etti. Altın ithalatı, 2024 yılında 10 milyar dolarlık cari açık oluşturdu.
