Baklagiller, insan beslenmesinde hem ekonomik hem de besleyici değeri yüksek gıdalar arasında yer alır. Protein, lif, vitamin ve mineral açısından zengin olan bu bitkisel kaynaklar, hem sağlıklı beslenmenin hem de sürdürülebilir tarımın temel taşlarındandır.
Dünya genelinde üretimi yapılan baklagiller arasında fasulye ilk sırada bulunur. Hemen ardından nohut, bezelye, börülce, mercimek ve bakla gelir. Bu ürünler, farklı iklim koşullarına uyum sağlayabildikleri için hemen her kıtada yetiştirilmektedir.
Fasulye, özellikle Güney Amerika ve Asya ülkelerinde yaygın üretimiyle öne çıkarken; nohut ve mercimek daha çok Akdeniz, Orta Doğu ve Güney Asya coğrafyalarında tercih edilir.
Nohut, Fasulye ve Mercimek Başrolde
Türkiye, coğrafi konumu ve iklim çeşitliliği sayesinde baklagil üretiminde önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde toplam sekiz çeşit baklagil yetiştirilmektedir. Ancak bunların arasında nohut, kuru fasulye ve mercimek, hem üretim miktarı hem de tüketim oranı açısından başı çekmektedir.
Nohut, Türkiye’nin hemen her bölgesinde yetiştirilebilmesiyle bilinirken; mercimek daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, kuru fasulye ise İç Anadolu’da yaygın olarak üretilmektedir.
Hem Ekonomik Hem Sağlıklı
Baklagiller, düşük maliyetli olmalarına rağmen yüksek besin değeriyle öne çıkar. Özellikle et tüketimini azaltmak isteyenler için bitkisel protein kaynağı olarak vazgeçilmezdir. Lif bakımından zengin olmaları sayesinde tokluk hissi sağlar, sindirimi düzenler ve kan şekerini dengeler.
Ayrıca B vitamini, demir, magnezyum ve potasyum açısından da zengindirler. Bu nedenle baklagiller, kalp sağlığını korumaktan kemik gelişimine kadar birçok fayda sunar.
Baklagiller sadece insan sağlığı için değil, doğa için de oldukça değerlidir. Toprağa azot bağlayarak doğal gübre etkisi yaratır ve böylece kimyasal gübre kullanımını azaltır. Bu özellikleri sayesinde, tarım alanlarının verimini artırırken çevreye zarar vermeden üretim yapılmasına katkı sağlar.
Bu yönüyle baklagiller, iklim değişikliğine karşı mücadelede de stratejik bir öneme sahiptir.
Yemek Kültürümüzün Vazgeçilmezi
Türk mutfağında baklagillerin yeri ayrıdır. Kuru fasulye, mercimek çorbası, nohut yemeği, humus ve bezelye gibi birçok geleneksel tarif, hem lezzeti hem de besleyiciliğiyle sofralarda kendine özel bir yer edinmiştir.
Üstelik baklagiller sadece ana yemek olarak değil, salatalardan mezelerine kadar geniş bir yelpazede kullanılabiliyor. Bu çeşitlilik, baklagillerin mutfak kültürümüzün ayrılmaz bir parçası olduğunu gösteriyor.
