Gittikçe globalleşen dünyamızda ülke sınırlarını aşmak, günlük yapılan basit işler haline geldi. Bu noktada teknolojinin de yaygınlaşmasıyla birlikte eğitim ve iş fırsatları da küresel bir hal aldı. Özellikle bu süreçte eğitim fırsatlarının gelişmesi, yurt dışına okumaya giden öğrencilerin ve ülkemize okumaya gelen öğrencilerin sayısında artışa neden oldu. Ancak bu durumun bir yansıması olarak bazı uygulamalar hayata geçirildi. Üniversitelerde denklik arayışı da bu uygulamaların başında geliyor.
Denklik, bir ülkede alınan eğitimin bir başka ülkede geçerli olmasını sağlayan uygulamadır. Denklik belgesi başvurusu kabul gören kişiler mesleki hayatlarını o ülkede sürdürebilir, akademik kariyerlerine devam edebilirler. Bireylerin hayatını yakından etkileyen bu belge, bireylerin gelecek yaşamının şekillenmesinde önemli rol oynuyor.
Ancak maalesef ki bazı zamanlarda başvurular reddedilerek denklik belgesi verilmiyor. Her ülkenin eğitim sisteminin farklı olması ve eğitime farklı yaklaşması, eğitim alan kişinin bir başka ülkeye gittiğinde aldığı diplomayı kabul ettirememesine neden olabiliyor.
Bireylerin yurt dışında almış olduğu eğitimlerin bir başka ülke eğitim sistemine uygun olup olmadığına karar veren bu belge, Milli Eğitim Bakanlığı veya Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK) tarafından verilmektedir.
Denklik belgeleri yalnızca yurt dışında okuyup Türkiye’de bu eğitimlerini kabul ettirmek isteyenler için değil, Türkiye’de okuyup yurt dışında yaşamak isteyenlerin de kabul ettirmesi gereken bir durumdur.
Denklik Belgesi Kimler İçin Gerekli?
Ülkemizde denklik belgesi, daha önce yurt dışında eğitim alan ve bu eğitimlerini Türkiye’de saydırmak isteyenler için gereklidir. Eğitimleri devam eden öğrenciler, daha önce geçtikleri sınıf ve aldıkları dersleri Türkiye’de saydırmak için bu belgeyi alırken eğitimi tamamlanmış kişiler de diplomalarını saydırmak için denklik belgesi alırlar.
Özellikle eğitimi devam eden öğrencilerin sene kaybı yaşamaması, eğitimlerinin sekteye uğramaması ve aldıkları dersleri tekrar almaması için bu husus büyük önem arz ediyor. Öte yandan eğitim hayatı biten ve diploma saydırmak isteyenler için de bu belge oldukça önemlidir. Türkiye’de iş kurmak, diploma ile çalışmak ve aldığı eğitimin geçerli olduğunu belgelemek için insanlar bu belgelere ihtiyaç duyar.
Her ülkenin eğitim sistemi farklı anlayıştadır. Bu nedenle farklı ülkelerden alınan diplomaların uluslararası geçerliliğini belgelemek için bu belgelerin alınması gerekir. Denklik belgesi yalnızca yurt dışında okuyup Türkiye’ye dönen kişilerin alması gereken bir belge değildir. Aynı zamanda Türkiye’de okuyup yurt dışında çalışacak veya okumaya devam edecek bireylerin de gidecekleri ülkenin denklik şartlarına uygun olarak bu belgeleri çıkarması gerekmektedir.
Yurt dışında Alınan Diplomalara Denklik Nasıl Alınır?
Yurt dışında alınan eğitimin Türk Eğitim Sistemine uygunluğu belirlemek için denklik belgesinin alınması gerekir. Yurt dışında eğitim alıp bu eğitimini Türkiye’de saydırmak isteyenler belirli kurumlara başvuru yapar.
Bu noktada ilkokul, ortaokul ve lise eğitimleri ve diplomaları için denklik başvurusu Milli Eğitim Bakanlığı’na yapılmaktadır. Ülkemizde ilköğretimden liseye kadar eğitimden sorumlu olan kurumun Milli Eğitim Bakanlığı olması, yurt dışından ülkemize gelen bu yaştaki öğrencilerin Milli Eğitim Bakanlığı’ndan denklik belgesi alınır.
Lisans, yüksek lisans ve doktora diplomalarını için denklik belgesi de Yükseköğretim Kurulu tarafından verilmektedir. Bu nedenle lisans ve lisansüstü diplomaların denkliğini sorgulatacak kişilerin YÖK’e başvurması gerekmektedir.
Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra ilgili kuruma denklik belgesi başvurusu yapılır.
Denklik Belgesi Başvurusu Nasıl Yapılır?
Diploma denkliği almak için bireyler Milli Eğitim Bakanlığı’na veya Yüksek Öğretim Kurumu’na başvurabilir. Bu noktada diplomaların düzeyleri bu ayrımın oluşmasına neden olmuştur.
Gerekli belgeler hazırlandıktan sonra lise, ortaokul ve ilkokul öğrencileri Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı İl Milli Eğitim Müdürlüklerine bizzat başvurmalıdır. Başvuru sonrasındaki süreç E-Devlet üzerinden kontrol edilebilir. Gerekli kontroller sonrasında öğrenciler seviyelerine en uygun sınıflara yerleştirilirler.
Lisans ve Lisansüstü diplomalar için ise YÖK’e başvurmak gerekir. Bu noktada YÖK, başvuruları Denklik Başvuru Sistemi (e-denklik.yok.gov.tr.) aracılığıyla almaktadır. Ön başvuru bu site üzerinden yapıldıktan sonra evraklar şahsen veya kargo yoluyla YÖK’E ulaştırılır. Gerekli incelemeler yapılır ve yurt dışında alınan eğitimin ülke eğitim programına uygun olup olmadığı değerlendirilirr