Devletin en üst düzey yerel yöneticisi olan valiler, illerde hükümeti ve cumhurbaşkanını temsil eder. Peki vali nasıl olunur? Vali olmak için hangi yollar izlenir, hangi şartlar gerekir? İşte 2025 yılı itibarıyla güncel bilgiler…
Vali Nedir? Görevleri Nelerdir?
Vali, Türkiye Cumhuriyeti’nin illerdeki en yüksek mülki idare amiridir. Cumhurbaşkanı tarafından atanan valiler, bulundukları ilin kamu düzeninden, güvenliğinden ve devlet kurumlarının koordinasyonundan sorumludur. Ayrıca merkezi hükümetin ildeki temsilcisidir.
Başlıca görevleri şunlardır:
İl genelinde kamu kurum ve kuruluşlarını denetlemek, koordine etmek
Kamu düzeni ve güvenliği sağlamak
Acil durum ve afetlerde yöneticilik yapmak
Valilik emrine bağlı kurumların faaliyetlerini yürütmek
Bakanlıkların genelgelerini ve talimatlarını yerelde uygulamak
Vali Nasıl Olunur?
Vali olabilmek için doğrudan bir üniversiteye ya da sınava başvurarak vali olunmaz. Bu görev, devlet kademelerinde uzun yıllar hizmet etmiş, özellikle kaymakamlık ve mülki idare amirliği görevlerinde bulunmuş kişilere Cumhurbaşkanı kararıyla verilir.
Vali Olma Şartları Nelerdir? (2025)
Vali olabilmek için izlenen temel yol şu şekildedir:
Üniversite Eğitimi
En çok tercih edilen bölümler: Hukuk, Siyasal Bilgiler, Kamu Yönetimi, Uluslararası İlişkiler, İktisat
4 yıllık lisans mezuniyeti zorunludur.
KPSS ve Mülki İdare Amirliği Sınavı
İçişleri Bakanlığı her yıl mülki idare amirliği (kaymakam adaylığı) sınavı açar.
Başvurular KPSS puanı ile yapılır.
Kaymakam Adaylığı ve Görev Süreci
Sınavı kazananlar kaymakam adayı olarak göreve başlar.
Yurt içi ve yurt dışı staj süreçlerinden sonra çeşitli ilçelerde kaymakamlık görevleri üstlenilir.
Tecrübe ve Terfi
Başarılı kaymakamlar, zamanla vali yardımcısı ve üst düzey bürokrat olabilir.
Valilik atamaları, Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle yapılır.
Vali Olmak İçin Aranan Şartlar
✅ Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
✅ 4 yıllık lisans mezunu olmak (tercihen hukuk, siyasal vb.)
✅ 35 yaşını doldurmamış olmak (kaymakam adaylığı için)
✅ İyi derecede genel kültür, yönetim ve liderlik becerilerine sahip olmak
✅ Disiplinli, tarafsız ve temsil yeteneği yüksek olmak
✅ Sicili temiz, güvenlik soruşturması olumlu sonuçlanmış olmak
