Bilim insanlarından uyarı: Yüzyıl sonuna kadar sahillerin neredeyse yarısı yok olacak
Uruguay Cumhuriyet Üniversitesi’nden deniz bilimci Prof. Omar Defeo, “Yüzyılın sonuna kadar sahillerin neredeyse yarısı yok olacak. Uruguay, Brezilya ve Arjantin bu kaynakları paylaşıyor. Bu nedenle kıyı ekosistemlerini yönetmek ve korumak için ortak çalışmak zorundayız” dedi.
Kıyı ekosistemi çöküyor
Deniz seviyesinin yükselmesi ve kıyı bölgelerindeki hızlı yapılaşma, sahillerde “ezilme” olarak adlandırılan bir süreci tetikliyor. Bu süreç; kumullar, plaj yüzeyi ve dalga kırılma hattını kapsayan üç bağlı bölgedeki doğal dengeyi bozuyor.
Rüzgarın kumullardan kıyıya taşıdığı malzemenin dalgalarla geri gelmesi sayesinde oluşan iki yönlü döngü kırıldığında, deniz fırtınaları daha yıkıcı hale geliyor. Prof. Defeo, “Kumullar tampon görevi görür. Ancak kentleşme bu bölgeyi yok ettiğinde sonuç sahil evlerinin yıkılması olabiliyor” uyarısında bulundu.
Biyoçeşitlilik hızla azalıyor
Prof. Defeo ve Brezilyalı araştırmacıların São Paulo kıyısındaki 30 sahilde yürüttüğü çalışmada, nüfus yoğunluğu ve ziyaretçi sayısındaki artışın tür çeşitliliğini ve biyokütleyi düşürdüğü ortaya kondu. Kum üzerinde yapılaşma ve mekanik temizlik araçlarının kullanılması da ekosistem üzerinde ciddi tahribata yol açıyor.
Araştırma ayrıca, kıyıya yakın bölgelerde organizma sayısının artabildiğini, ancak bunun doğal türlerin değil, insan faaliyetinden kaynaklanan organik atıklarla beslenen fırsatçı türlerin çoğalması nedeniyle gerçekleştiğini gösterdi.
Küresel erozyon alarmı
Marine Science dergisinde yayımlanan başka bir çalışma ise incelenen 315 plajın beşte birinde çok şiddetli erozyon olduğunu ortaya çıkardı. Analizlerde deniz seviyelerinin yükselmesi, rüzgar ve dalga dinamikleri ile insan etkisinin başlıca nedenler olduğu belirtildi.
“İnsan faaliyetleri özellikle dalgaların enerjisinin aniden kırıldığı dik eğimli sahillerde ve geçiş özellikleri olan ara tip plajlarda belirleyici bir rol oynuyor” diyen Prof. Defeo, sahillerin korunması için uluslararası ortaklıkların şart olduğunu vurguladı.
Bilim insanları, kıyı bölgelerinin korunmaması halinde ekonomik kayıpların, biyolojik tahribatın ve kıyı şehirlerini tehdit eden afet risklerinin hızla artacağı uyarısında bulundu.
