Namaz, İslam’ın en temel ibadetlerinden biridir ve her Müslümanın dikkatle yerine getirmesi gereken bir farzdır. Ancak bazı durumlarda, “Bir namaza iki niyet olur mu?” sorusu gündeme gelmektedir. Özellikle hem kaza namazı hem de vaktin sünneti için tek bir namaz kılmak isteyenler bu konuyu merak ediyor. Peki bir namaz hem kaza hem de sünnet niyetiyle kılınabilir mi? İşte Diyanet’in bu konudaki açıklaması…
Bir namaz hem kaza hem sünnet niyetiyle kılınabilir mi?
Din İşleri Yüksek Kurulu’nun fetvasına göre:
➡️ Bir namaz aynı anda hem kaza hem sünnet niyetiyle kılınamaz.
➡️ Kılınacak namaz için niyetin net ve belirli olması gerekir.
➡️ Eğer kişi hem kaza hem sünnet niyetiyle namaza başlarsa, bu namaz yalnızca kaza namazı yerine geçer; sünnet namazı kılınmış sayılmaz.
Bu sebeple Müslümanların, hangi namazı kıldığını bilerek ve ona göre niyet ederek ibadetlerini yerine getirmesi gerekir.
Kaza namazına nasıl niyet edilir?
Kaza namazı kılarken kişi, kılamadığı namazı açıkça belirlemelidir. Üzerinde çok sayıda kaza namazı bulunan kimse şu şekilde niyet edebilir:
“Vaktinde kılamadığım ilk sabah/öğle/ikindi/akşam/yatsı namazını kılmaya.”
“Vaktinde kılamadığım son sabah/öğle/ikindi/akşam/yatsı namazını kılmaya.”
Bu şekilde kılınan namaz, hangi vakit eksikse ona göre tamamlanmış olur.
Kaza borcu olan kimse sünnet namaz kılabilir mi?
Hanefî mezhebine göre: Kaza namazı borcu olan kişi, vakit sünnetlerini (sabahın sünneti, öğle öncesi ve sonrası sünnetler vb.) ve teheccüd, kuşluk gibi nafileleri kılabilir.
Şâfiî mezhebine göre: Kaza borcu bulunan kimse, geçmiş namazlarını tamamen bitirmeden nafile namaz kılamaz. Vakitlerini mümkün olduğunca kazaya bırakılmış namazları ödemekle geçirmelidir.
Peygamberimizin (s.a.s.) uygulaması
Kur’an’da doğrudan kaza namazına dair hüküm yer almasa da, Hz. Peygamber (s.a.s.) vaktinde kılamadığı namazları kaza etmiş ve sahabesine de bunu emretmiştir.
Hadislerde şu örnekler yer alır:
“Kim namazı unutursa veya uyuyup kalırsa, hatırlayınca kılsın. Onun kefareti budur.” (Müslim, Mesâcid, 684)
Hendek Savaşı’nda yoğunluk nedeniyle kılamadığı ikindi namazını akşam vaktinde kaza etmiştir.
Hayber Fethi dönüşünde sabah namazı vakti geçirilmiş, güneş doğduktan sonra kaza edilmiştir.
Dolayısıyla hem mazeretli hem de mazeretsiz terk edilen namazların kazasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
