Hicr Suresi, adını 80. ayette geçen “Ashabü’l-Hicr” ifadesinden alır. Sure, genel olarak Allah’ın kudretini, vahyin büyüklüğünü ve insanoğlunun sorumluluğunu anlatır. Toplam 99 ayetten oluşan bu sure, Mekke’de nazil olmuştur. Ancak bazı İslam âlimleri, özellikle 87. ayetin Medine döneminde indirildiğine dair rivayetler bulunduğunu belirtmektedir.
Hicr Suresi Tefsiri ve Yorumu
Surenin başında yer alan “Elif Lâm Râ” harfleri, Kur’an’ın birçok yerinde karşımıza çıkan hurûf-ı mukattaa (kesik harfler) grubundandır. İslam âlimleri bu harflerin anlamı konusunda farklı yorumlarda bulunmuştur.
Taberî’ye göre, “kitap” kelimesi Tevrat ve İncil gibi önceki kutsal kitapları temsil ederken, “Kur’an” kelimesi, Kur’an-ı Kerim’in o dönemde nazil olan kısmını ifade eder.
Zemahşerî ise hem “kitap” hem de “Kur’an” ifadelerinin Hicr Suresi’ni işaret ettiğini söyler.
Râzî ve İbn Âşûr’a göre ise her iki kelime de Kur’an-ı Kerim’in kendisidir; ancak biri yazılı halini, diğeri okunuş şeklini ifade eder.
“Mübîn” Kelimesinin Anlamı
Surenin ilk ayetinde geçen “mübîn” kelimesi, “apaçık, açık seçik, anlaşılır” anlamına gelir. Taberî’ye göre burada “mübîn” kelimesi, Kur’an’ın insanlara doğruluk ve hidayet yolunu açık bir şekilde gösterdiğini ifade eder.
Bu yoruma göre, Hicr Suresi’nin başında insanlara şu mesaj verilmektedir:
“Bu söz, sıradan bir insan sözü değildir; doğru yolu gösteren, ebedi kurtuluşa çağıran ilahi bir kelamdır. Onu dikkatle dinleyin, üzerinde düşünün ve gereğini yerine getirin.”
Surenin Verdiği Mesaj
Hicr Suresi, ilahi vahyin önemine ve Kur’an’ın rehberliğine vurgu yapar. İnsanların Allah’ın kelamına kulak vermesi, onu anlaması ve hayatına uygulaması gerektiği anlatılır. Aynı zamanda iman edenler için bir uyarı ve iman etmeyenler için bir hatırlatma niteliğindedir.
