Abdest, İslam’da namaz kılmak ve diğer ibadetler için gerekli bedensel ve ruhsal temizliktir. Abdest alarak kişi, ibadetlere hazırlanır ve Allah’a daha yakın hisseder. Peki, mezhepler arasında abdestin farzları konusunda farklılık var mı? Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı bu soruya yanıt verdi.
Hanefî mezhebine göre abdestin farzları
Hanefîler, Kur’an-ı Kerim’de (Mâide, 5/6) ifade edilen şekilde yüzü yıkamak, kolları dirseklerle birlikte yıkamak, başı mesh etmek ve ayakları topuklarla birlikte yıkamak farzdır (Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 40-42).
Şâfiî mezhebine göre abdestin farzları
Şâfiîler, Hanefîlerin farzlarına ek olarak abdeste niyet etmek ve tertibe riayet etmek yani organları yıkarken ayette belirtilen sırayı gözetmeyi de farz kabul eder (Şirbînî, Muğnî’l-muhtâc, I, 85-95).
Hanbelî mezhebine göre abdestin farzları
Hanbelîler, farzların tertibini ve bazı görüşlerde organların ara verilmeden art arda yıkanmasını (muvâlât) farz sayar (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 189, 191). Ayrıca, yüz yıkanırken ağza ve buruna su vermek farz kapsamına girer (İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 166).
Mâlikî mezhebine göre abdestin farzları
Mâlikîler ise, niyet, organların art arda yıkanması ve yıkanırken ovulma işlemini farz olarak kabul eder. Ayrıca başın tamamının mesh edilmesi de farzlar arasındadır (Haraşî, Şerhu Muhtasar, I, 120; İbn Kudâme, el-Muğnî, I, 175-176).
Mezhepler arası farklar
Abdestin dört temel farzı tüm mezheplerce kabul edilirken, bazı ayrıntılarda mezhepler farklı uygulamalar öngörür. Örneğin, başın tamamının mesh edilmesi, niyetin ve tertibin önemi gibi detaylarda farklılıklar görülür.