Dr. Feridun Kunak’un Demet ve Alişan ile Sabah Sabah programında anlattığı kolajen ile ilgili bilgileri merak ediliyor. Kolajen vücutta var olan ve vücudun kendi ürettiği bir protein olarak biliniyor. Kolajenin bir karışım olduğu düşünüldüğünde yapımında çok dikkatli olması gerekiyor. KOLAJEN NEDİR? Bir protein türü olan kolajen, bağ dokusu hücreleri olarak tanımlanabilen fibroblastlar ve diğer hücreler tarafından oluşturulur. İnsan vücudundaki dokularda bol miktarda bulunan kolajenin temel işlevi, bağ dokularını güçlendirmek, cilde sıkılık ve esneklik kazandırmaktır. Farklı bir deyişle derinin alt kısmında bulunan eklem, tendon ve organların bir arada sağlıklı bir şekilde konumlanmasında rol oynayan kolajenler, vücutta bulunan tüm protein türlerinin yaklaşık üçte birini oluşturur. Vücutta yaklaşık olarak 16 farklı kolajen tipi bulunur 6. Her birinin görevi farklıdır. Sigara kullanımı, hava kirliliği, ileri yaş, yoğun stres, sedanter yaşam tarzı, vücuttaki kolajen miktarının azalmasına yol açar. Bu durumda özellikle kişinin cildinde gözle görülür bir matlaşma, kuruluk, sarkma ve kırışıklık oluşabilir. Sıklıkla sorulan "Kolajen ne için kullanılır?" sorusuna geçmeden önce "Kolajen Nedir?" sorusunu yanıtlamak gerekir. Sıklıkla cilt sağlığıyla birlikte anılan kolajen, vücut için son derece önemli bir protein türüdür. Vücut bütünlüğünün korunması ve bağ dokusunun güçlendirilmesi gibi temel işlevleri bulunan bu protein türü, yoğun olarak kemik, eklem, kas ve tendonlarda bulunur. Cildin orta tabakası olan ve epidermisin hemen altında bulunan dermis tabakasının yaklaşık olarak %80'i kolajenden oluşur5. Çevresel faktörlerin yanı sıra doğal bir süreç olan yaşlanma da vücutta kolajen oranının azalmasına yol açar. Cildin elastikiyetini kaybetmesine yol açan bu durumda meydana gelen kırışıklık, kuruluk ve cilt lekeleri en sık rastlanan kolajen eksikliği belirtileri arasında sayılabilir. Bu durumun geciktirilmesi için doktor kontrolünde düzenli olarak kolajen takviyesi alınması gerekebilir. KOLEJENİN FAYDALARI NELER? Kolajen, vücutta var olan ve vücudun kendi ürettiği bir protein. Yaşlanma ile birlikte ise bu üretim seviyesi azalıyor. Kolajen azaldığında ise cilt gençlikteki esnekliğini kaybetmeye başlıyor ve böylece ince çizgiler ve ilk kırışıklıklar ortaya çıkıyor, cilt sarkmaya başlıyor. Kolajen seviyesini artırarak kırışıklıklarını engelleyebilir, cildinin çok daha genç, ışıl ışıl ve esnek olmasını sağlayabilirsin. Peki kolajen üretimini nasıl artırabilirsin? İşte tam da bu noktada cilt bakımı ürünleri devreye giriyor. Kolajeni yiyeceklerden alabileceğin gibi, kolajen üretimini destekleyen cilt bakım ürünleri kullanarak da yaşlanma karşıtı bir bakım yapabilirsin. Kolajenin vücuttaki seviyesini artırarak kırışıklıklarından, selülitlerinden, çatlaklarından ve kuruluktan kurtulabilirsin. KOLEJEN TİPLERİ NELERDİR? Kolajenin yaklaşık olarak 16 farklı türü bulunsa da vücutta bulunan toplam kolajenin yaklaşık %90'ı tip 1, 2, 3, 5 ve tip 10'dan oluşur 2,4. Dokuları bir arada tutan, cilde elastikiyet veren tip 1 kolajen, vücutta en fazla bulunan kolajen türüdür. Tip 2 kolajen ise kıkırdak ve bağ dokularının oluşumunda etkilidir 6. Cilde esneklik kazandıran tip 3 kolajen, damar oluşumunda da rol oynar. Kas, yağ ve organların oluşumu ve onarımında rol oynayan tip 4 kolajen, solunum ve sindirim sisteminin yüzeylerini oluşturur. Tip 4 kolajen, vücuttaki atık maddelerin temizlenmesinde etkilidir4. Aynı zamanda anne adayının karnında bulunan bebeğin doku ve hücrelerinin oluşumunu destekler. Tip 10 kolajen ise kemik, eklem ve kıkırdak oluşumunda rol oynar. KOLEJEN NASIL ELDE EDİLİR? Vücudun ihtiyaç duyduğu kolajen miktarının karşılanması için et, et suyu, yeşil yapraklı sebzeler, sarımsak, narenciye, kırmızı meyve ve sebzelerin tüketimi artırılabilir 3,6. Ancak ihtiyaç duyulan kolajen miktarının dengeli ve sağlıklı beslenmeyle karşılanamaması durumunda kişiye besin takviyesi ya da cilt bakım ürünü kullanımı önerilebilir. "Kolajen nasıl elde edilir?" sorusu bu şekilde cevaplanabilir. KOLEJEN NASIL KULLANILIR? Cilt bakımı ve selülitlerin azaltılması için sıklıkla kullanılan kolajen, bağırsak sağlığı için de yaygın olarak kullanılır 3. Gastrointestinal hastalıklarla mücadelede medikal tedaviyi destekleyen kolajen, aynı zamanda saç, tırnak ve dişlerin güçlenmesini sağlar. Saçların dökülmesi, tırnak kırılması ve diş eti kanamasının önlenmesi için de medikal tedaviyi desteklemek amacıyla kolajen kullanımı önerilebilir 3. Kornea sağlığı üzerinde olumlu etkileri bulunduğu düşünülen kolajenin, eklem ve kıkırdaklarda oluşan zayıflamaların desteklenmesinde de etkili olduğu düşünülür.