Çocuğunuz “Anne, tahtayı göremiyorum!” diyorsa, bu söz artık sıradan bir yakınma değil, ciddi bir sinyal olabilir. Uzmanlara göre, miyopi riski çocukluk döneminde hızla artıyor ve erken müdahale edilmezse ilerleyen yıllarda kalıcı görme sorunlarına yol açabiliyor.
Sık sık göz ovuşturma, televizyona fazla yaklaşma ya da kitap okurken gözleri kısmak gibi küçük davranışlar bile aslında büyük bir tablonun habercisi olabilir.
Miyopi Neden Bu Kadar Hızla Artıyor?
1.Çevresel Etkenlerin Gücü
Eskiden genetik faktörlerle açıklanan miyopi, artık çevresel alışkanlıkların gölgesinde hızla yayılıyor. Dünya genelinde yapılan araştırmalara göre, 1990’larda çocuklarda %25 civarında görülen miyopi, bugün bazı ülkelerde %40’lara dayandı. Uzmanlar, çocukların artık eskisi kadar dışarıda oynamadığını, doğal ışıkla yeterince temas etmediğini ve bunun göz gelişimini doğrudan etkilediğini vurguluyor.
2. Ekran Kullanımı Gözleri Zorluyor
Tabletler, telefonlar, bilgisayarlar… Kısacası çocukların gününün büyük kısmı artık ekran karşısında geçiyor. Yapılan bir çalışmaya göre, ekran süresi her 1 saat arttığında miyopi riski %20’den fazla yükseliyor. Çünkü göz, uzun süre yakın mesafeye odaklandığında odak kasları zorlanıyor; bu da gözün yapısal olarak uzamasına ve miyopiye zemin hazırlıyor.
3. Açık Hava Eksikliği
Doğal ışık, gözün sağlıklı gelişimi için en önemli unsurlardan biri. Uzmanlar, çocukların her gün en az 1–2 saat açık havada vakit geçirmesini öneriyor. Güneş ışığı, gözün büyüme hızını düzenliyor ve miyopi ilerlemesini yavaşlatıyor. Oysa artık oyunlar dışarıda değil, dijital ekranlarda yaşanıyor ve bu da göz sağlığını tehdit ediyor.
Ebeveynler Ne Yapabilir?
Düzenli göz muayenesi yaptırın
Çocuğunuzun görme sağlığını takip etmek için yılda en az bir kez göz doktoruna gitmek çok önemli. Miyopi, erken fark edildiğinde durdurulabilir ya da ilerlemesi yavaşlatılabilir.
Ekran süresine sınır koyun
Uzmanlar, 6 yaş ve üzeri çocuklarda günlük ekran süresinin eğitim dışı maksimum 1–2 saat olmasını öneriyor. Ebeveynlerin bu konuda net sınırlar koyması, çocukların göz sağlığını korumada kritik rol oynuyor.
20-20-2 kuralını öğretin
Her 20 dakikalık ekran kullanımından sonra, 20 saniye boyunca 6 metre uzağa bakmak ve ardından 2 dakika mola vermek göz kaslarını rahatlatıyor. Bu küçük alışkanlık, büyük fark yaratıyor.
Açık havaya zaman ayırın
Her gün 1–2 saatlik park ya da bahçe zamanı, çocukların hem ruhsal hem de görsel gelişimini destekliyor. Gün ışığı, miyopi riskini azaltan en doğal “göz vitamini” sayılıyor.
Doğru çalışma ortamı sağlayın
Kitap okurken ya da ödev yaparken ışığın yetersiz olmaması, oturuş mesafesinin doğru ayarlanması gerekiyor. Eğimli masalar ve iyi aydınlatılmış alanlar, gözün fazla zorlanmasını engeller.
Dikkat! Bu Belirtiler Miyopi Habercisi Olabilir
- Çocuğunuz tahtayı ya da uzaktaki nesneleri net göremiyorsa
- Sürekli gözlerini ovuşturuyorsa veya başını yana eğerek bakıyorsa
- Televizyona çok yaklaşıyor ya da okurken gözlerini kısıyorsa
- Gözlük numarası sık sık değişiyorsa
Bu belirtilerden biri bile varsa, mutlaka bir göz hekimine başvurulmalı.
Çocuklarda miyopi artık “büyüyünce geçer” denecek kadar basit bir durum değil. Ancak erken farkındalık, doğru alışkanlıklar ve düzenli kontroller sayesinde bu sessiz salgını durdurmak mümkün.
