Medical Park Bahçelievler Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Nuriye Taşdelen Fışgın, Kovid-19’un yeni türü olan ‘Frankenstein’ varyantı hakkında açıklamalarda bulundu.Prof. Dr. Fışgın, "SARS-CoV-2 virüsünün, Kovid-19 hastalığına yol açan birçok farklı varyantı ortaya çıktı. Son günlerde ‘Frankenstein’ varyantı olarak da anılan yeni XFG varyantı görülmeye başlandı" dedi.
NEDEN ‘FRANKENSTEIN’ DENİYOR?
XFG varyantı, bir diğer adıyla ‘Stratus’, neden ‘Frankenstein’ olarak adlandırıldığını açıklayan Prof. Dr. Fışgın, şöyle dedi:
"Omikron kökenli LF.7 ve LP.8.1.2 varyantlarının rekombinasyonu sonucu ortaya çıkmıştır. Rekombinant oluşumu, klasik mutasyonlardan farklıdır. Yani bir kişide aynı anda farklı varyantlar enfeksiyona yol açtığında, virüs bu varyantların genetik materyallerini birleştirerek yeni bir tür oluşturabilir. Bu nedenle ‘Frankenstein’ benzetmesi yapılmaktadır."
BULAŞICILIĞI DAHA MI YÜKSEK?
İlk olarak Ocak 2025’te saptanan XFG varyantının, ilkbahar ve yaz döneminde hızla yayıldığını belirten Prof. Dr. Fışgın:
"Ülkemiz dahil olmak üzere tüm dünyada yaygınlaştı. Eylül başı itibarıyla tüm Kovid-19 dizilimlerinin %70’ini oluşturdu."
Bulaşıcılığı hakkında, Prof. Dr. Fışgın şunları ekledi:
"XFG, virüs genomunda farklı kombinasyonlar oluşturuyor ve bu da yeni özellikler kazanmasına yol açıyor. Ancak bu, daha ağır hastalık veya daha yüksek bulaşıcılık anlamına gelmiyor. Yine de XFG, dünya genelinde dolaşımda olan diğer varyantlara kıyasla daha hızlı yayılıyor ve LP.8.1’e göre biraz daha bağışıklık sisteminden kaçabiliyor."
KOVİD AŞISI KORUYOR MU?
Aşılı bireylerin durumu hakkında Prof. Dr. Fışgın şöyle konuştu:
"SARS-CoV-2 virüsünün sürekli mutasyon geçirmesi ve farklı varyantların dolaşımda olması nedeniyle, önceki pandemi döneminde uygulanan aşılar mevcut varyantlara karşı yeterli koruma sağlamıyor. Bu yüzden özellikle riskli gruplar için aşı çalışmaları, Dünya Sağlık Örgütü Kovid-19 Aşı Bileşenleri Teknik Danışma Grubu önerilerine göre devam ediyor. Her yıl yeni antijenler içeren Kovid-19 aşıları üretiliyor. 2025-2026 sezonu için önerilen aşılarda monovalan Omikron JN.1 veya LP.8.1 suşları bulunuyor. Bu aşılar şu an ülkemizde temin edilemiyor."
PCR İLE TESPİTİ ZOR MU?
XFG varyantının tanısı hakkında Prof. Dr. Fışgın:
"Frankenstein yani XFG’ye özgü PCR veya hızlı antijen testlerinde duyarlılık kaybı bildirilmemiştir. Mevsimsel grip ve Kovid-19’dan korunmak için kalabalık ortamlardan uzak durmak, gerekiyorsa maske takmak ve elleri düzenli ve uygun şekilde yıkamak en önemli kişisel önlemlerdir."
HASTANEYE YATIŞTA ARTIŞ GÖRÜLDÜ
XFG’nin şiddetiyle ilgili olarak Prof. Dr. Fışgın:
"Bu varyantın etkili olduğu bazı Güneydoğu Asya ülkelerinde vaka ve hastaneye yatış sayısında artış gözlendi. Ancak diğer dolaşımdaki varyantlarla kıyaslandığında daha ciddi veya ağır olduğu yönünde bir kanıt bulunmamaktadır. Elde edilen veriler, XFG’nin şu anda dolaşımda olan diğer SARS-CoV-2 varyantlarına göre ek bir toplum sağlığı riski oluşturmadığını gösteriyor."
SEMPTOMLAR: ŞİDDETLİ BOĞAZ AĞRISI VE YÜKSEK ATEŞ
Prof. Dr. Fışgın, Frankenstein varyantının belirtilerini şöyle açıkladı:
"Hastalarda mevsimsel grip benzeri semptomlar görülebilir. Ateş, boğaz ağrısı, burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük ve tat ile koku kaybı öne çıkan belirtiler arasındadır. Özellikle şiddetli boğaz ağrısı dikkat çeken semptomlardan biridir. Bazı vakalarda belirtiler hafif seyrederken, 75 yaş üstü, bağışıklığı zayıf veya kronik rahatsızlığı olan kişilerde daha ağır tablolar oluşabilir. Nefes darlığı, göğüs ağrısı veya yüksek ateş gibi ciddi semptomlar görüldüğünde *derhal tıbbi yardım almak gerekir."
