Gazetelerde, haber bültenlerinde ya da sosyal medyada sık sık “meme kanseri”, “bağırsak kanseri” ya da “akciğer kanseri” başlıkları görürüz.
Ama “kalp kanseri” mi? Neredeyse hiç! Çünkü kalp tümörleri o kadar nadir görülür ki, tıp literatüründe bile istisnalar arasında yer alır. Bunun nedeni, kalp dokusunun diğer organlardan çok farklı bir yapıya sahip olması.
Kalp Hücreleri Neden Bu Kadar “Sakin”?
Kalp, tamamen kas liflerinden ve bağ dokulardan oluşan bir yapıdadır. Yani yüzeyini kaplayan ve sık sık yenilenen epitel dokusu neredeyse yoktur.
Oysa vücuttaki kanserlerin büyük bölümü, tam da bu sürekli yenilenen epitel hücrelerinden çıkar. Deri, bağırsak, akciğer gibi dokular, hücre bölünmesinin çok sık olduğu alanlardır ve bu da mutasyon riskini artırır.
Kalp kası hücreleri (miyokard) ise oldukça “temkinli” çalışır. Doğduğumuz andan itibaren bizimle yaşlanır ama çok az bölünür. Yani kalpte “hücre yenilenme hatası” diye bir durum neredeyse gerçekleşmez. Bu da kanserin çıkış noktasını baştan engeller.
Uzmanlara göre kalbin bu sakinliği, onu kanser karşısında adeta görünmez bir zırhla koruyor.
Kalpte Tümör Görülür mü? Evet Ama Çok Nadir!
Bilimsel verilere göre kalpte başlayan, yani birincil kalp tümörlerinin görülme olasılığı otopsi çalışmalarında yalnızca yüz binde bir düzeyinde.
Bu rakam, tıpta “istisna” olarak kabul ediliyor.
Peki bazen duyduğumuz “kalbe sıçramış kanser” haberleri?
Evet, bazı ileri evre kanserler dolaşım sistemiyle kalbe ulaşabiliyor. Ancak bu durumda kanserin kaynağı kalp değil, başka bir organdır.
Yani çoğu “kalp kanseri” dediğimiz durum aslında metastaz, yani başka bir kanserin kalbe uğraması.
Kalbi Koruyan Üçlü Avantaj
Bilim insanlarına göre kalbin kanser karşısındaki dayanıklılığının üç temel nedeni var:
- Düşük hücre bölünmesi: Kalp kası hücreleri, yaşam boyunca neredeyse hiç yenilenmez. Hücre bölünmesi az olduğu için genetik hatalar (mutasyonlar) da minimum düzeyde kalır.
- Yoğun kan akışı: Kalp, sürekli taze oksijenle beslenir. Bu, kanserin sevdiği düşük oksijenli ortamların oluşmasını engeller.
- Bağ dokusu ağırlığı: Kalp çoğunlukla kas ve bağ dokusundan oluşur. Kanserlerin en çok geliştiği epitel hücreleri burada yok denecek kadar azdır.
Bu üçlü faktör bir araya geldiğinde, kalp adeta “kanserin uğrayamadığı kale” haline geliyor.
Kalpte kanser görülmemesinin nedeni bir mucize değil; doğanın denge ustalığı.
Kalp, düşük hücre bölünmesi, güçlü dolaşım yapısı ve özel dokusuyla bu riski baştan bertaraf ediyor.
Yani “kalp kanseri olmaz” demek yanlış ama “çok çok nadir görülür” demek tamamen doğru.
