Ticaret Bakanlığı, havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük işlemlerinde dijital dönüşüm kapsamında önemli bir düzenlemeyi hayata geçirdi. Bakanlık tarafından yayımlanan 2025/13 sayılı Genelge ile Havayolu Gümrük Beyan Sisteminin hukuki ve operasyonel çerçevesi belirlendi.
Genelge kapsamında, havayolu taşımacılığında kullanılan Havayolu Beyan Formu ile ek belgelerin gümrük idaresine tamamen elektronik ortamda iletilmesi sağlanacak. Böylece beyan süreçlerinin daha hızlı, kolay ve kağıtsız şekilde yürütülmesi hedefleniyor.
Genelge 2 Mart 2026’da yürürlüğe giriyor
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, sistemin hukuki altyapısını oluşturan Genelge’nin 2 Mart 2026 tarihinde yürürlüğe gireceği bildirildi. Genelge ile birlikte sistemin uygulanmasına ilişkin esaslar, sorumluluklar ve operasyonel süreçler net bir çerçeveye kavuşturuldu.
Bakanlık, havayolu taşımacılığına ilişkin gümrük süreçlerinde kamu ve özel sektör paydaşları arasında güvenli, kesintisiz ve etkin elektronik bilgi paylaşımını amaçladığını vurguladı. Süreçlerin uçtan uca dijital, veri temelli ve paydaş odaklı bir yapıya dönüştürülmesi hedefleniyor.
Pilot uygulama yaygınlaştırılacak
Halihazırda Esenboğa, Sabiha Gökçen, Antalya ve Adnan Menderes Havalimanlarında pilot olarak uygulanan Havayolu Gümrük Beyan Sistemi, Genelge’nin yürürlüğe girmesiyle birlikte tüm uluslararası havalimanlarında yaygınlaştırılacak. Böylece ülke genelinde uygulama birliği sağlanması amaçlanıyor.
Yeni sistem sayesinde;
- Havayolu beyan formu ve ek belgeler kağıtsız ortamda sunulacak
- Manuel işlem yükü azaltılacak
- Veri güvenliği güçlendirilecek
- Veri temelli karar alma mekanizmaları etkinleştirilecek.
İdari açıdan ise risk analizi, izleme ve denetim kapasitesinin önemli ölçüde artırılması hedefleniyor. Taşıyıcılar ve ilgili tüm paydaşlar için öngörülebilir, hızlı ve kolay bir gümrük sürecinin tesis edileceği belirtildi.
Dijitalleşme süreci devam edecek
Havayolu İşlemlerinin Dijitalleştirilmesi Projesi’nin ilerleyen aşamalarında, havayolu taşımacılığında kargo hareketlerine yönelik gümrük süreçlerinin de dijitalleştirilmesi planlanıyor. Ayrıca kamu ve özel sektör paydaşlarının tek bir entegre platformda buluşturulması hedefleniyor.
Bu bütüncül yapı sayesinde dış ticaret lojistiğinde etkinlik, hız ve koordinasyonun artırılması, ihracat odaklı büyüme hedeflerine güçlü katkı sağlanması amaçlanıyor.
Ticaret Bakanlığı, gümrük süreçlerinde dijital dönüşümü esas alan, uluslararası ticaretin ihtiyaçlarına hızlı ve güvenli çözümler üreten uygulamaları hayata geçirmeye kararlılıkla devam edeceğini duyurdu.
Havayolu Gümrük Beyan Sisteminin Hukuki ve Operasyonel Çerçevesi, Genelge İle Belirlendi:
Havayolu Taşımacılığında Gümrük İşlemleri Tamamen Dijital Ortama Taşınarak, Beyan Süreçleri Daha Hızlı, Kolay ve Kağıtsız Hale Getiriliyor.
(23.12.2025) pic.twitter.com/jsVwO1EtiY— T.C. Ticaret Bakanlığı (@ticaret) December 23, 2025
